Το τέλος των Αζτέκων («Μην είστε ηλίθιοι εμβολιαστείτε»)

Το τέλος των Αζτέκων

Στις 5 Μαρτίου του 1520 ένας μικρός Ισπανικός στόλος απέπλευσε από την Κούβα για το Μεξικό. Τα πλοία μεταφέρουν Ισπανούς στρατιώτες και πυροβόλα. Δεν είναι όμως αυτά το φονικό φορτίο. Μαζί τους είναι ο σκλάβος Φρανσίσκο ντε Εγκία.

Ο Φρανσίσκο είχε ευλογιά. Σε λίγες μέρες ανεβάζει πυρετό και πέφτει στο κρεβάτι, στο σπίτι μιας οικογένειας αυτοχθόνων Αμερικανών στην πόλη Κεμποαλάν. Κολλούν όλα τα μέλη της οικογένειας και μετά οι γείτονες και μετά κι άλλοι, κι άλλοι… Σε 10 μέρες το Κεμποαλάν είχε γίνει νεκροταφείο.

Οι Μάγια και οι Αζτέκοι έκαναν προσευχές, κρύα μπάνια, εντριβές με πίσσα. Άλλα μάταια. Στο τέλος οι αρχές γκρέμιζαν τα σπίτια πάνω στα πτώματα. Τον Σεπτέμβριο του 1520 η επιδημία έφτασε στην μεγαλειώδη πρωτεύουσα των Αζτέκων, την Τσενοτστιτλάν μια μεγαλειώδης μητρόπολη 250 χιλιάδων κατοίκων. Μέσα σε δύο μήνες πεθαίνει το ένα τρίτο του πληθυσμού μαζί με τον αυτοκράτορα Κιτλαχουάκ. Μέσα σε περίπου 6 μήνες από τον ερχομό της νόσου το Μεξικό που είχε τότε 22 εκατομμύρια κατοίκους είχε πια, μόνο τους μισούς. Και μετά ήρθε η ιλαρά και η γρίπη. Σε λίγα χρόνια το Μεξικό είχε πια 2 εκατομμύρια. Αυτό ήταν το τέλος των πολιτισμών της κεντρικής Αμερικής. Όχι από τους κατακτητές όπως πιστεύεται. Από την ευλογιά, την ιλαρά και τη γρίπη. Από έναν μικρό ιό που έβραζε μέσα στο αίμα του καημένου Φρανσίσκο ντε Εγκία.

Μέσα στον 20ο αιώνα η ευλογιά προκαλεί περίπου 300 με 500 εκατομμύρια θανάτους στον κόσμο. Η ιλαρά σκοτώνει 150 εκατομμύρια. Μόνο τα δύο νοσήματα αυτά σκότωσαν 5 με 7 φορές περισσότερους από όσα τα θύματα των δύο παγκόσμιων Πολέμων που έγιναν τον ίδιο αιώνα. Και δεν υπολογίζουμε σε αυτόν τον αριθμό τα εκατομμύρια νεκρών από κοκκύτη, διφθερίτιδα, πολιομυελίτιδα, ισπανική γρίπη, ηπατίτιδες γιατί δεν μπορούμε να μετρήσουμε τα θύματα τους. Όλα αυτά τα νοσήματα αντιμετωπίζονται με τον εμβολιασμό.

Ο εμβολιασμός είναι η πιο σωτήρια, η πιο σημαντική, η πιο ασφαλής και η πιο οικονομική υγειονομική παρέμβαση της ανθρώπινης ιστορίας. Μια ένεση μόνο και έχει τόση σωτηρία. Μπορεί να απαλύνει τόσο ανθρώπινο πόνο. Και είμαστε στο 2019 όπου τα εμβόλια τα έχουμε δωρεάν και αντί να εμβολιαζόμαστε, μερικοί από εμάς γυρίζουμε πάλι στα ξόρκια των Μάγια και των σαμάνων τους. Αν μπορούσε να μας δει ο δύστυχος Φρανσίσκο. Αν μπορούσε να μας δει ο άτυχος Αζτέκος αυτοκράτορας Κιτλαχουάκ που έχασε την ζωή του και όλη την μεγαλειώδη αυτοκρατορία του από την ευλογιά. Αν μας έβλεπαν τα εκατομμύρια θύματα των νόσων αυτών. Αν μπορούσαμε να κοιτάξουμε στα μάτια τα παιδιά του 3ου κόσμου που περπατούν αγκαλιά με τις μητέρες τους χιλιόμετρα μέσα στο λιοπύρι και περιμένουν ώρες για να τρυπηθούν από τα σωτήρια για αυτά εμβόλια, να αρνούμαστε τον εμβολιασμό, θα έλεγαν ένα πράγμα. Ότι είμαστε απλά ηλίθιοι. Μην είστε ηλίθιοι. Εμβολιαστείτε.

Υ.Γ η αφήγηση για την επιδημία του Μεξικού είναι από τον ιστορικό Yuval Harari.

Για την αντιγραφή Γιάννης Βάσσος