Πενθεί η Κύπρος – Πέθανε ο Δημήτρης Χριστόφιας | Ο γιος της Αννούς και του Χριστοφή από το Δίκωμο (βίντεο – φωτογραφίες)

Η Κύπρος σήμερα πενθεί για τον θάνατο του τέως Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Δημήτρη Χριστόφια, ο οποίος έφυγε σήμερα από τη ζωή, σε ηλικία 72 ετών, μετά από πολυήμερη νοσηλεία του – αρχικά στη Μεταμοσχευτική Μονάδα και στη συνέχεια την Εντατική του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας.

Με αφορμή το θλιβερό γεγονός, η Καθημερινή Κύπρου παρουσιάζει τον άνθρωπο Δημήτρη Χριστόφια πίσω από τον πολιτικό άνδρα, μέσα από τα μάτια της μητέρας του, στενών συγγενικών του προσώπων και συντρόφων του.

Τρείς μήνες πριν τις προεδρικές εκλογές του 2008, μια παραδοσιακή γυναίκα – μητέρα της Κύπρου, με εκπληκτική άνεση παρουσίαζε στην κάμερα του Mega Channel έναν από τους τρείς υποψήφιους, τότε, για την Προεδρία της Δημοκρατίας. Ήταν ημέρα Δευτέρα, 3ης Δεκεμβρίου 2007 στο Τσέρι και η καλεσμένη δεν ήταν άλλη από την μητέρα του Δημήτρη Χριστόφια – Άννα ή Αννού για τους δικούς της ανθρώπους.

Μέσα από την αφήγησή της, ξεδίπλωσε τη ζωή του Δημήτρη Χριστόφια από το Δίκωμο έως το ψηλότερο σκαλοπάτι της Κυπριακής Δημοκρατίας. «Χάρηκε ο μπαμπάς του, παραπάνω από μένα. Ήθελε να κάνει γιο, ήταν ο πρωτότοκος της οικογένειας του ο άνδρας μου και ήθελε να κάνει γιο για να βγάλει το όνομα του πατέρα του. Ήταν Δημήτρης ο πεθερός μου».

Ο Δημήτρης Χριστόφιας (στο μητρώο μαθητών Δημητρίου Δημήτρης του Χριστόφορου) γεννήθηκε στο Δίκωμο στις 29 Αυγούστου του 1946. Ήταν το πρώτο από τα πέντε παιδιά του Χριστοφή, οικοδόμου στο επάγγελμα και της Αννούς.

Όπως ο ίδιος θυμόταν, 61 χρόνια μετά, ο πατέρας του ήταν περήφανος που είχε γιο. «Όταν γεννήθηκα με έπαιρνε στα χέρα του, κυκλοφορούσε στα καφενεία, παρουσίαζε το γιο. Έλα ρε να δείτε, εσύ έκανες κόρη είσαι ατζαμής. Οι άλλοι όμως στην πορεία έκαναν γιούς ο Χριστοφής έκανε συνεχώς κόρες».

Η μητέρα του περιέγραφε τον Δημήτρη Χριστόφια ως ένα ανήσυχο μωρό. «Έκλαιγε πολύ που ήταν βρέφος. Με τον μακαρίτη τον άνδρα μου, του δίναμε ένα γυρό μέσα στο σπίτι. Όσο με τυράννησε που ήταν βρέφος, όταν μεγάλωσε ήταν πολύ καλό. Αγαπούσε τις αδελφές του πολύ» Ο πρωτότοκος γιος της οικογένειας Χριστόφορου μεγάλωσε στο Κάτω Δίκωνο, σε εποχές δύσκολες για την Κύπρο. Όσοι έτυχε να τον ζήσουν, την εποχή εκείνη, θυμούνται ότι η συμπεριφορά του τον έκανε να ξεχωρίζει από τα άλλα τα παιδιά. «Ήταν πολύ καλό μωρό, ούτε ενοχλούσε κανένα, ούτε να βγει στο δρόμο να βρει άλλα παιδιά να μαλώσει, ούτε τίποτα. Έτσι ήταν η ψυχή του. Τον μεγάλωσα με τόσες χαρές», θυμόταν με γλυκιά νοσταλγία η μητέρα του.

Η ζωή στο Δίκωμο

Η ζωή στο Δίκωμο, όπως ο ίδιος θυμόταν, ήταν δύσκολη. Από παιδί ακόμα βοηθούσε τον πατέρα του. «Δεν ήμουν μαθητής του 10 στο δημοτικό λόγω ότι έτρεχα τότε, ήμουν καφετζής με τον πατέρα μου στην συντεχνία, εντούτοις ήθελαν πάρα πολύ να πάω σχολείο και ριψοκινδύνευσαν. Πληρώναμε τότε τα σχολεία ήταν ιδιωτικά. Το Νεοκλέους ήταν το σχολείο που πήγαινε ο φτωχόκοσμος και αποφάσισαν ανεξαρτήτως ότι είχαν και τέσσερις κοπέλες να με στείλουν στο σχολείο».

Από 10 ετών μέχρι τα 18 χρόνια του, βοηθούσε τον πατέρα του στο καφενείο που είχε. Ως έφηβος ο Δημήτρης Χριστόφιας εργάζεται για τον αείμνηστο Παρασκευαΐδη ενώ στη συνέχεια η έντονη κοινωνική συνδικαλιστική και κομματική δραστηριότητα του δεν πέρασε απαρατήρητη, πρώτα σε τοπικό επίπεδο και πιο συγκεκριμένα στο εργασιακό του χώρο. «Ήρθε και μου λέει. Με σταματήσανε μάνα. Γιατί του λέω γιε μου τι έκανες; Μου λέει είπα στις κοπέλες που δουλεύουν εκεί να ζητήσουν το δίκιο τους. Να γραφτούν στην ΠΕΟ».

Η Μόσχα

Μια πανκοινοτική συγκέντρωση του ΑΚΕΛ στο Δίκωμο, μετά το γεγονότα της Κοφίνου, ανοίγει ουσιαστικά στον Δημήτρη Χριστόφια τον δρόμο της Μόσχας. «Άκουσε την προσφώνηση μου ο Παπαϊωάννου ο οποίος είπε «αυτό το παιδί να το σημαδέψετε. Αυτό το παιδί μου άρεσε πάρα πολύ». Ρώτησε ποιος είμαι του είπαν και τους είπε στείλτε τον στη Μόσχα».

Η προοπτική της Μόσχας προκαλεί αντιδράσεις με την μητέρας του να προσπαθεί να τον αποθαρρύνει. Η ίδια θυμόταν, όταν ο Δημήτρης Χριστόφιας της το ανακοίνωσε. «Του λέω όλα τα υπόφερα γιε μου, αυτό δεν θα το υποφέρω, Θα με αφήσεις εμένα με τέσσερις κόρες; Ο πατέρας σου μέρα νύχτα δουλεύει, εγώ τι θα κάνω; Θα τα κανονίσεις είσαι νοικοκυρά μου έλεγε».

Στη Μόσχα πήγε όπως θυμόταν, μετά από τη συγκατάθεση του πατέρα του. Στην Μόσχα ο Δημήτρης Χριστόφιας σπούδασε αρχικά στο Ινστιτούτο Κοινωνικών Επιστημών και στην Ακαδημία Κοινωνικών Επιστημών στη συνέχεια.

Η γνωριμία με την Έλση

Στη Μέκκα του τότε υπαρκτού σοσιαλισμού, δεύτερο σημαντικό σταθμό της ζωής του, ο Δημήτρης Χριστόφιας εκτός του ότι επιβεβαιώνει τις προσδοκίες της τότε ηγεσίας του ΑΚΕΛ, ανοίγει το δεύτερο σημαντικό κεφάλαιο της ζωής του. Γνωρίζεται, με μια Κύπρια από τη Λεμεσό, την Ελση Χηράτου.

Η ίδια θυμόταν. «Ο Δημήτρης ήταν στη Μόσχα ένα χρόνο πριν από μένα. Εγώ τον επόμενο χρόνο πήγα εκεί, πριν έλθει αυτός από τις διακοπές του καλοκαιριού και άκουγα όλους να συζητούν, να λένε με ανυπομονησία πότε θα έλθει ο Δημήτρης και μου προκάλεσε αυτό εντύπωση, ποιος είναι αυτός ο Δημήτρης που όλοι μιλούν με τόση ανυπομονησία». «Ήταν ένα παιδάκι ρε αδελφέ. Δηλαδή ήταν 18 χρόνων κοπέλα έτσι και ωραία πρόσχαρη δεν μπορούσε να μην την προσέξεις» έλεγε ο ίδιος.

Τα μηνύματα της Αννούς

Η μητέρα του, εκτός από τις αντιρρήσεις που είχε για τη Μόσχα, είχε έντονες ανησυχίες και για τα προσωπικά του γιού της. «Του είπα όταν ήλθε το πρώτο χρόνο: Άκου να σου πω γιε μου, να μην μείνεις να μεγαλώσεις, να βρεις γυναίκα».

Τι μηνύματα του έστελνε η μητέρα του τα αποκάλυψε ο ίδιος: «Το παπούτσι από τον τόπο σου να μην το ξεχνάς. Η Αννού δεν ήθελε να μπλεχτώ με Ρωσίδα, εντούτοις ήθελε Δικωμίτισα, το παπούτσι από τον τόπο σου».

Η επιστροφή

Η περίοδος της Μόσχας ολοκληρώνεται για το νεαρό ζευγάρι, λίγους μήνες πριν από τα τραγικά γεγονότα του 74. Πρώτα το Δημήτρης Χριστόφιας και στη συνέχεια η Ελισάβετ, επιστρέφουν με το πρώτο παιδί τους τη Μαριάννα. Όπως θυμάται η σύζυγος, διακαής πόθος του ήταν ένας γιος – η ίδια ακριβώς επιθυμία όπως και του πατέρα του.

Η πρώτη σημαντική στιγμή στην πολιτική διαδρομή του Δημήτρη Χριστόφια ήταν αμέσως μετά την επιστροφή στην Κύπρο. Ο ίδιος θυμάται πως ο Εζεκίας Παπαϊωάννου του ανακοίνωσε ότι τον προορίζει για διάδοχο του. «Όταν με φώναξε ο Εζεκίας Παπαϊωάννου για να μου ανακοινώσει, ξέρεις θα κάνουμε ριζική ανανέωση και θα ήθελα να αναλάβεις εσύ τα ηγεσία του κόμματος, αυτό ήταν φοβερή κεραμίδα στο κεφάλι μου ούτε υπολόγιζα τέτοια πράγμα».

Η προσωπική του μάχη

Από τις δύσκολες στιγμές για τον Δημήτρη Χριστόφια και της οικογένειας του, ήταν η προσωπική δοκιμασία με την υγεία του. Τότε που υποβλήθηκε σε μεταμόσχευση νεφρού, δώρο ζωής από την αδελφή του Δέσποινα.

«Θα πρέπει να σας πω, όταν μου ανακοινώθηκε ότι είχα ανεπάρκεια των νεφρών, τότε πήγα στην Κεντρική Επιτροπή και το ανακοίνωσα .Είμαι σιδερένιος τώρα για να μπορώ να τρέχω 18 ώρες το 24ωρο και δεν το λέω γιατί είμαι υποψήφιος. Εγώ αν ένοιωθα ότι δεν μπορώ θα έλεγα σύντροφοι ευχαριστώ, είναι πάρα πολύ μεγάλη τιμή θα πρέπει να παραδώσω την σκυτάλη σε άλλο. Είπα στους συντρόφους μου ότι έχω νεφρική ανεπάρκεια. Δεν ξέρω ποια θα είναι η έκβαση της όλης υπόθεσης, εγώ είμαι στην διάθεση σας».

Σε οικογενειακό επίπεδο ο Δημήτρης Χριστόφιας δεν ξέχασε τη στήριξη που είχε από τη σύζυγό του, τα παιδιά του, αλλά και την αδελφή του Δέσποινα. «Κάποτε τη χαρακτήρισα φύλακα άγγελο μου, όταν είχα την περιπέτεια. Η Ελισάβετ μου συμπαραστάθηκε, κανένας δεν θα μπορούσε να μου συμπαρασταθεί με τέτοιο τρόπο. – Βασίλισσα της καρδιά σας; Ασφαλώς – ασφαλώς είναι η Ελισάβετ. Αυτό που χαρακτηριστικά της λέω, τώρα δημόσια. Ελισάβετ Βασίλισσα της καρδιάς μου, είναι μια έκφραση που έχει αντίκρισμα περιεχόμενο».

Η υποψηφιότητα

Ο ίδιος θεωρούσε την υποψηφιότητα του στις Προεδρικές του 2008, ως φυσιολογική εξέλιξη για τον ηγέτη της αριστεράς, παρά το γεγονός ότι σχεδίαζε, μετά το τέλος της θητείας του, ως προέδρου της Βουλής να αποσυρθεί.

Σύζυγος και παιδιά όπως έλεγε δήλωσαν εξ’ αρχής παρόντες και σε αυτή την πρόκληση. Εκεί που υπήρχαν ενστάσεις ήταν και πάλι με τη μητέρα του. «Είχε άποψη και σε αυτή την περίπτωση η κυρία Αννού. Μου είπε «Ρε τα έφεραν έως εδώ, φθάσαμε έως την διχοτόμηση μπας και σου φορτώσουν όλα, για αυτό να το σκεφτείς δυο φορές». Της είπα ότι θα τα βολέψουμε, φθάσαμε έως εδώ δεν είναι δυνατόν να κάνουμε πίσω και το δέχθηκε».

Η Προεδρία

Στις 17 Φεβρουαρίου 2008, ο Δημήτρης Χριστόφιας εκλέγεται 6ος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Κατά την περίοδο της Προεδρίας του, η Κύπρος ανέλαβε το δεύτερο εξάμηνο του 2012 την Προεδρία του Συμβουλίου της Ε.Ε.

Από τις δύσκολες στιγμές της πολιτικής του διαδρομής αλλά και ως Προέδρου της Δημοκρατίας, η έκρηξη στο Μαρί το καλοκαίρι του 2011 αλλά και η περίοδος που ακολούθησε με τις αναταράξεις στην οικονομία.