Μάθε παιδί μου γράμματα… (Άλλοτε και τώρα)

Το πρώτο Σχολικό κουδούνι άλλοτε και τώρα

Γράφει η Ξανθίππη Αγρέλλη

Ένα νοσταλγικό ταξίδι στο χρόνο, θα μας γυρίσει στο πρώτο Σχολικό κουδούνι. Εκείνο που ο επιστάτης κράταγε σαν καμπανάκι και το χτυπούσε για πολύ ώρα. Τότε δεν υπήρχε το ηλεκτρικό κουδουνάκι, που με ένα κουμπί καλούσε τα παιδιά για την πρωινή συγκέντρωση, στον προαύλιο τσιμεντένιο χώρο του Σχολείου, με την μοναδική σκιά της αιωνόβιας μουριάς.

Μετά τον καθιερωμένο Αγιασμό από τον Ιερέα της ενορίας, ακολουθούσε η προσευχή και φυσικά ο Εθνικός Ύμνος, με την καθημερινή έπαρση της ένδοξης Ελληνικής σημαίας.

Το ξυπνητήρι μόνιμος εχθρός. Να θέλεις να συνεχίσεις τον γλυκό πρωινό ύπνο και αυτό να επιμένει να σε σηκώσει, για να πλυθείς, να πάρεις βιαστικό πρωινό με δυο γουλιές γάλα ή τσάι, να ντυθείς με την μπλε ποδιά και να έχεις την τσάντα έτοιμη από βραδύς.

Προπάντων δε να φροντίσεις, ώστε να προλάβεις με εκείνο το αργόσυρτο, μαύρο χοντροκομμένο ποδήλατο, την πρώτη ώρα, αλλιώς η απουσιολόγος δεν θα σου την χάριζε έστω και αν αργούσες πέντε -δέκα λεπτά.

Ωστόσο η πρώτη μέρα στην τάξη αν και κουβαλούσε όλες τις ζεστές, γλυκές θερινές αναμνήσεις, ήταν η πιο όμορφη.

Συναντούσες τις φίλες, τους φίλους, τις συμμαθήτριες, τους συμμαθητές, τις κρυφές εφηβικές αγάπες, όταν τα πρώτα σκιρτήματα φώλιαζαν στην νεανική ψυχή σου, για εκείνο τον ξεχωριστό γοητευτικό συμμαθητή, με τις γαλάζιες λίμνες των ματιών του.

Όλα τα παιδιά στις καλό- ασπρισμένες τάξεις, με τον τεράστιο μαυροπίνακα, τις κιμωλίες, το σφουγγάρι και τον χάρακα, κάθονταν δυο- δυο ή τρεις- τρεις, στα μεγάλα χειροποίητα, ξύλινα καφέ, μαύρα ή πράσινα θρανία.

Αυτά τα θρανία, είχαν δεινοπαθήσει από τις μικρογραφίες των μαθητών, τις καλλιτεχνικές παρεμβάσεις, τις ερωτικές ανησυχίες, γεμάτα με καρδούλες και ονόματα, καθώς και με τα επιτραπέζια παιχνίδια, όπως την κρεμάλα, την ντάμα και το φιδάκι.

Όποτε βαριόμασταν εκείνα τα άνοστα μαθηματικά, την χλιαρή γεωμετρία και την αδιάφορη φυσική -χημεία, παίζαμε σιωπηλά τα δικά μας παιχνίδια, ή κρυφό- κοιμόμασταν για να περάσει η ώρα. Περιμέναμε να έρθει η Γεωγραφία, για να μας κατατοπίσει και να μας ταξιδέψει ως τα πέρατα της γης, να έρθει η Κοσμογραφία, να μας συστήσει τους πλανήτες του Γαλαξία μας, να έρθει η Ιστορία, για να μάθουμε σαν παραμύθι ό,τι έγινε στο παρελθόν, να έρθουν τα Θρησκευτικά για να μας διαφωτίσουν πνευματικά, να έρθει η Φυσική Ιστορία, για να γνωρίσουμε ζώα, φυτά, περιβάλλον. Φυσικά περιμέναμε να έρθει η ώρα των Ελληνικών, ώστε να δημιουργήσουμε, βάζοντας τις λέξεις σαν ψηφίδες, στην κάθε Έκθεση, αληθινό ψηφιδωτό. Απολαυστικές ήταν και η ώρες του εργόχειρου, του κεντήματος, της χειροτεχνίας, της καλλιτεχνίας ή ιχνογραφίας, κοινώς ζωγραφικής.

Αλλά και της γυμναστικής, που δοκιμάζονταν οι αντοχές και η τεμπελιά μας, από τον εκάστοτε γυμναστή ή γυμνάστρια. Παράλληλα μας μάθαιναν και τους παραδοσιακούς Ελληνικούς χορούς, αυτούς του χορεύαμε ντυμένες με την ειδική γαλανόλευκη στολή, γεμάτες καμάρι μετά τις Εθνικές παρελάσεις, που αποτελούσαν άλλη μια ημέρα εκτός Σχολικής ρουτίνας.

Όσο για την ώρα των Αγγλικών, για άλλους ήταν ενδιαφέρουσα, για άλλους βαρετή και άχρηστη, χωρίς να προβλέψουν πως αυτή τελικά η γλώσσα, επικράτησε ως το κεντρικό γλωσσικό μέσο επικοινωνίας, σχεδόν όλων των ανθρώπων της Υφηλίου.

Μα πιο ευχάριστη στο βαρύ φορτωμένο μας Σχολικό πρόγραμμα, ήταν η ώρα του διαλείμματος, για να παίξουμε ‘μήλα’ με την μπάλα, ποδόσφαιρο για τα αγόρια, κυνηγητό, κρυφτό και πολύ κουτσομπολιό, γύρω από τους καινούργιους εκπαιδευτικούς.

Οι σπασίκλες και τα ‘φυτά’ διάβαζαν και στο διάλειμμα, αν δεν κάρφωναν τους συμμαθητές τους ή αν δεν έβαζαν απουσίες στο κίτρινο απουσιολόγιο.

Το κενό ήταν η καλλίτερη μας ώρα, αν ο εκπαιδευτικός αρρώστησε ξαφνικά ή έλειψε για λίγο.

Οι κοπάνες πληρώνονταν ακριβά, με απουσίες και με χάσιμο της χρονιάς. Αν δεν σε επέπληττε αυστηρά ο Διευθυντής στο γραφείο του, παρουσία άλλων καθηγητών ή και του επιθεωρητή, αν τύχαινε να παρευρίσκεται εκεί, θα σε φιλοδωρούσε με μια διήμερη αποβολή. Αποβολές εισέπρατταν και όσοι συλλαμβάνονταν σε κρυφά στέκια, να καπνίζουν, να κάνουν σκασιαρχείο, να αυθαδιάζουν ή ακόμη να βωμολοχούν.

Η αποβολή καιροφυλακτούσε και σε περίπτωση που σε έβλεπαν να αντιγράφεις ή να έχεις σκονάκι, εκτός από τον αυτόματο μηδενισμό του γραπτού.

Οι εκδρομές ήταν όαση για τις παρέες και για το γεγονός ότι επιτέλους μας επέτρεπαν να αποχωριστούμε την μπλε ποδιά με το άσπρο γιακαδάκι και το σήμα του εκάστοτε εκπαιδευτηρίου. Το μίνι τρανζίστορ τσέπης, έπαιζε μέσα από το μουσικό πρόγραμμα της ΕΡΤ τις τελευταίες λαϊκές επιτυχίες.

Τότε δεν υπήρχε το ‘πενταήμερο ’και το Σαββατοκύριακο περιορίζονταν στην Κυριακή, με τον υποχρεωτικό Εκκλησιασμό και φυσικά το Κατηχητικό Σχολείο που τον ακολουθούσε. Την Κυριακή, γίνονταν και μερικά σπιτικά γενέθλια συμμαθητών, όπου ανάμεσα στις λιχουδιές και στην τούρτα της μαμάς, χορεύαμε ασταμάτητα με εκείνα τα μεγάλα σαρανταπεντάρια, δηλ τους μαύρους δίσκους βινιλίου σε ένα πικάπ που λίγα νοικοκυριά διέθεταν.

Γέμιζε πάλι κάθε πρωί της Δευτέρας το προαύλιο, οι διάδρομοι και οι τάξεις, με ένα μπλε ομοιόμορφο χρώμα, σε μια αισθητικά ικανοποιητική εμφάνιση. Οι τσάντες ήταν πάντα γεμάτες, από τα δωρεάν βιβλία, ενώ τα τετράδια ήταν περιποιημένα και καθαρογραμμένα

όλα ντυμένα με μπλε κάλυμμα.

Οι τσαπατσουλιές δεν περνούσαν και είχαν και την ανάλογη τιμωρία.

Πρωταγωνιστές στη γραφική ύλη ήταν τότε το μελάνι, το μελανοδοχείο και το στυπόχαρτο. Πριν τα στυλό διαρκείας και τα μολύβια πάρουν τη θέση τους.

Φυσικά τρυπώναμε ανάμεσα στα βιβλία και κανένα κλασσικό εικονογραφημένο ή κανένα κόμικς, για τις βαρετές ώρες της τριγωνομετρίας και της άλγεβρας.

Ο επιστάτης επέβλεπε ως ‘χωροφύλαξ’ την τάξη και ασφάλεια του Σχολικού συγκροτήματος. Σε μια γωνιά κάτω από την πέτρινη σκάλα, είχε το κυλικείο του για κολατσιό, με μερικά έτοιμα σάντουιτς, τυρόπιτες, καμιά πορτοκαλάδα ή κανένα σοκολατούχο γάλα. Τα ανθυγιεινά τσιπς και τα γαριδάκια, εισέβαλλαν μετά στα Σχολικά κυλικεία.

Σε μερικά Ακριτικά Σχολεία, μοίραζαν στα παιδιά ζεστό γάλα με τυρί, στο προγραμματισμένο δεκατιανό συσσίτιο.

Οι καταλήψεις ήταν αδιανόητο να συμβούν, εκτός από τις απεργίες των εκπαιδευτικών, πριν μερικά χρόνια. Αυτή η εισαγόμενη Ευρωπαϊκη μόδα, εξαπλώθηκε γρήγορα και αποτελούσε μορφή διαμαρτυρίας ή μια ευκαιρία για αποχή από το Σχολείο. Παρόλα αυτά, ήταν η χαρά του ντελιβερά δηλ του διανομέα αναψυκτικών, σουβλάκι και πιττόγυρου.

Ύστερα ακολουθούσαν τα απογευματινά φροντιστήρια. Μετά τα Αγγλικά, σειρά είχαν τα Γαλλικά ή άλλες γλώσσες, καθώς και τα μπαλέτα για τα κορίτσια και το ‘ταε κβο ντό’ η ‘τζούντο’, για τα αγόρια.

Όμορφα νοσταλγικά χρόνια, τότε που τα κινητά ήταν στο χρονοντούλαπο του μέλλοντος.

Οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές, έπρεπε να τρέξουν για να προλάβουν την σημερινή αλματώδη πρόοδο της τεχνολογίας. Τότε πήγαινες στο καφενείο για να φωνάξει ο καφετζής την συμμαθήτρια σου, για να σου δώσει τηλεφωνικά τα μαθήματα που έχασες, μετά από μια διήμερη γρίπη. Όταν το χειροκίνητο, στρογγυλό καντράν του μαύρου τηλεφώνου σε ένωνε με τον συμμαθητή σου, που γλυκά κρυφομιλούσες, μέχρι να σε τσακώσουν και να αμειφθείς αναλόγως. Που να διανοηθείς, πως θα μπορούσες σήμερα να βλέπεις μέσω της τελευταίας τεχνολογίας και το σαγηνευτικό του πρόσωπο.

Και τα χρόνια έτρεξαν γρήγορα, κουβαλώντας μαζί τους την τεχνολογική και άλλη εξέλιξη.

Τα Καλοκαιράκια διαδέχονται τους Χειμώνες και οι μήνες κυλούν σαν το νεράκι στο αυλάκι της αιωνιότητας, για να μας αφήσουν τις πιο γλυκές αναμνήσεις από τα Σχολικά μας χρόνια. Τότε που δεν μας άρεσε καθόλου το Σχολείο αλλά και τι δεν θα δίναμε τώρα για να ξανάπαμε.

Καλή Σχολική Χρονιά

Ξανθίππη Αγρέλλη