Η. Καματερός: ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ για το Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο Κω- Νισύρου

ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ

 για το Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο Κω- Νισύρου

Εισαγωγικά:Απορώ γιατί ονομάζονται Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια, αφού δεν πρόκειται ναπολεοδομήσουν κάποιες περιοχές, αλλά να προτείνουν οικισμούς προς πολεοδόμηση.Ουσιαστικά πρόκειται για χωροταξικές μελέτες.

1. ΑΝΕΠΑΡΚΗ Η ΞΕΠΕΡΑΣΜΕΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Τα στοιχεία στα οποία στηρίζεται η μελέτη είναι ελλιπή ή ξεπερασμένα.

• Ο αριθμός κλινών δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.Ούτε ο ΕΟΤ ούτε το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο έχουν τα ακριβή στοιχεία.Ούτε η Ένωση Ξενοδόχων.
• Σε ερώτηση στη Βουλή το 2016 το υπουργείο είχε απαντήσει για 55.000 κλίνες (λάθος)Είναι δυνατόν το 2025 να είναι μόνο 67.000;
• Πρέπει να βρεθεί τρόπος να εξακριβωθούν τα πραγματικά στοιχεία είτε με τις διανυκτερεύσεις ή τις αφίξεις-αναχωρήσεις είτε με τα κλειδιά δωματίων των ξενοδοχείων ή με άλλους τρόπους, γιατί είναι σίγουρο ότι οι κλίνες είναι σε τριψήφιο αριθμό και τα όποια συμπεράσματα και προτάσεις της μελέτης θα είναι άστοχα.
• Αριθμός κατοίκων

Είναι πολύ μεγαλύτερος της απογραφής, αφού πολλοί από τα γύρω νησιά και άλλες πόλεις της χώρας απογράφονται στους τόπους καταγωγής τους.

• Οικισμοί

Υπάρχουν οικισμοί ή οικιστικές πυκνότητες (όπως π.χΆγιος Δημήτριος,Κονιαριό) που δεν έχουν καταγραφεί.Μια λεπτομερής θεώρηση στις αεροφωτογραφίες θα δείξει τα κενά.

2. ΧΡΟΝΟΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ

Ως χρόνος θεσμοθέτησης της μελέτης προβλέπεται η 31-12-27. Ακόμα και αν τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα, ο χρόνος είναι μεγάλος, πολύ περισσότερο για τις πολεοδομήσεις, οπότε θα χρειαστεί τουλάχιστον άλλη μία οκταετία για την εφαρμογή τους.

Ως τότε η ανάπτυξη με τα σημερινά δεδομένα θα είναι τέτοια που καμία μελέτη δεν θα έχει νόημα ούτε θα μπορεί να εφαρμοστεί.

Για αυτό πρέπει να παρθούν ΑΜΕΣΑ μέτρα, πριν ακόμα την ολοκλήρωση της μελέτης για να μειωθεί ως τότε η επιβάρυνση της υπάρχουσας κατάστασης, περιβαλλοντικά και αναπτυξιακά.

3. ΠΡΟΤΑΣΗ

Είναι πολύ σημαντικό για τη μελέτη να λάβει υπόψη την νησιωτικότητα της περιοχής. Υπάρχουν μελέτες για τη νησιωτική πολιτική και την κατηγοριοποίηση των νησιών (Υπουργείο Ναυτιλίας 2016-2019,ΚΕΔΕ, Πανεπιστήμιο Αιγαίου,ΔΑΦΝΗ και άλλα) καθώς και το χωροταξικό Νοτίου Αιγαίου.

Οι περισσότερες μελέτες συγκλίνουν σε τέσσερις κατηγορίες:

• τα παράκτια νησιά
• τα απομακρυσμένα
• τα νησιά κόμβοι (π.χΚως)
• τα εξαρτημένα (π.χΝίσυρος)

Μερικά είναι και δις ή και τρις εξαρτημένα (π.χΑρκοί)

Με βάση αυτές τις μελέτες και προτάσεις η Κως με τον πληθυσμό της, την ανάπτυξη και τη θέση της πρέπει να θεωρηθεί Δήμος Νομαρχιακού επιπέδου, με ότι αυτό συνεπάγεται ως προς τις υποδομές, υπηρεσίες και λοιπά, ώστε να αποτελέσει κέντρο εξυπηρέτησης των νησιών βορείου συγκροτήματος Δωδεκανήσου (Νίσυρος,Κάλυμνος,Ψέριμος,Λέρος,Πάτμος,Αστυπάλαια,Λειψοί,Αγαθονήσι, Αρκοί και άλλα μικρότερα)

Για αυτό σε αυτό το επίπεδο πρέπει να οργανωθούν οι υποδομές και οι υπηρεσίες Υγείας, Παιδείας, Μεταφορών και λοιπά.

Αξίζει να σημειώσουμε τα εξής, για να αποδείξουμε την αναγκαιότητα αυτή.

Στα Επτάνησα το κάθε νησί είναι νομός.Κλασικό παράδειγμα η Λευκάδα με 21.000 κατοίκους και με άμεση σύνδεση με την ηπειρωτική χώρα.

Τα νησιά του Βορείου Αιγαίου επίσης είναι νησί και νομός. Με ένα δύο μόνο μικρότερα νησιά εξαρτημένα.

Μόνο οι νομοί Κυκλάδων και Δωδεκανήσου είναι πολυνησιακοί με ιδιαίτερα προβλήματα.Και μάλιστα νομός Δωδεκανήσου με 25 κατοικημένα νησιά είναι ο πιο διάσπαρτος και απομακρυσμένος.

Εδώ έχει ιδιαίτερη εφαρμογή η κατηγοριοποίηση των νησιών για την εφαρμογή νησιωτικής πολιτικής.

4. ΕΠΕΙΓΟΥΝ ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ

Είναι βέβαιο ότιη μελετητική ομάδα θα καταλήξει επιστημονικά στα απαραίτητα συμπεράσματα και προτάσεις για την αειφόρο και βιώσιμη ανάπτυξη των νησιών, αφού λάβει υπόψιν τα πραγματικά στοιχεία που αναφέραμε παραπάνω.

Για αυτό περιοριζόμαστε σε κάποιες προτάσεις για την μεταβατική περίοδο, που κατά τη γνώμη μας είναι ΑΜΕΣΗΣ ανάγκης:

• Για την μη αύξηση των ξενοδοχειακών κλινών Να θεσμοθετηθεί η μη ένταξη στοναναπτυξιακό νόμο η ανάπτυξη νέων κλινών μέχρι την θεσμοθέτηση της μελέτης
• Να γίνει τροπολογία στο Π.Δ. 2.3.81 ΦΕΚ 138 Δ/13.3.81 για την δόμηση σε οικισμούς παραδοσιακούς, ιστορικούς, ιδιαίτερου φυσικού κάλλους που δεν έχουν ειδικούς όρους δόμησης και αναπτύσσονται με υψηλούς συντελεστές δόμησης και χωρίς περιορισμούς όπως όλοι οι υπόλοιποι οικισμοί χωρίς σχέδιο.
• Να ακυρωθούν οι αποφάσεις Νομάρχου για όρια οικισμών Παραδείσι,ΑγίουΝεκταρίου και Νέας Αλικαρνασσού (ΦΕΚ 237Δ 25.4.1989) που δημιούργησαν τους περισσότερους περιαστικούς οικισμούς, γιατί παρά τα προβλεπόμενα στον 1337/83 για πολεοδόμηση των περιαστικών οικισμών ως επέκταση του σχεδίου πόλεως (με εισφορές και λοιπά) καθορίστηκαν σαν οικισμοί συνήθεις (π.χ. ορεινοί) ενώ στην ουσία ήταν επέκταση του σχεδίου πόλεως Κω (εκεί που σταματά το σχέδιο πόλεως Κω συνεχίζουν οι τρεις οικισμοί χωρίς σχέδιο)

Αποτέλεσμα να αναπτύσσονται άναρχα, χωρίς εισφορές για την δημιουργία κοινοχρήστων χώρων ή οδικού δικτύου κτλ

Ακόμα και αυτή τη στιγμή να ξεκινήσει πολεοδομική μελέτη είναι αδύνατο να βρει κοινόχρηστους χώρους ή να εφαρμόσει σύγχρονο οδικό δίκτυο.Φανταστείτε τι θα γίνει μέσα μετά από 15 έως 20 χρόνια, όταν θα πρέπει να εφαρμοστεί η όποια πολεοδομική μελέτη.

Μέχρι το 2016 υπήρχε ένας έλεγχος από το Πολεοδομικό Γραφείο Κω για την οικοδόμηση με βάση πολεοδομικά σχέδια που έφτασαν όμως μέχρι την Α΄φάση και σταμάτησαν.

Εδώ θέλει όμως προσοχή να μην ισχύει αναδρομικά η ακύρωση των οικισμών, γιατί θα θεωρηθούν αυθαίρετες και άκυρες όλες οι πράξεις και οικοδομές που έγιναν από το 1989,δημιουργώντας αξεπέραστα νομικά, οικονομικά αλλά και κοινωνικά προβλήματα.

Αυτό μπορεί να κατοχυρωθεί με Προεδρικό Διάταγμα.

Κως 7/2/2025                                                                           Ηλίας Καματερός, αρχιτέκτονας