Η ΚΑΛΥΜΝΟΣ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΑΦΑΝΗ ΗΡΩΑ ΑΓΩΝΙΣΤΗ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΔΑΣ ΔΗΜΟΔΙΔΑΣΚΑΛΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΓΟΥΝΑΡΗ.
Λαμβάνοντας υπόψιν μαρτυρίες κατοίκων της Καλύμνου(ανθρώπων που κατά πλειοψηφία έχουν φύγει πιά απο την ζωή),ανασκαλεύοντας κιτάπια,ανακαλύπτοντας έγγραφα της εποχής και μετέπειτα,μιά επιθυμία γεννιέται μέσα μου,να καταθέσω εδώ την υπερηφάνια,για τα όσα μου εγεννήθησαν στην ψυχή,ανακαλύπτοντας το έπος των Καλυμνίων,στα δύσκολα χρόνια της κατοχής του 1940.
Δεν περίμεναν να ξεσπάσει ο Ελληνοϊταλικός πόλεμος του 1940 για να νιώσουν την ιταλική κατοχή οι Καλύμνιοι, αφού από το 1912 συνεχείς ήταν οι “τριβές” τους με τον Ιταλό κατακτητή. Μαζικές διαδηλώσεις και εξεγέρσεις, ήταν συχνό φαινόμενο, με τους τοποτηρητές του Μουσολίνι.
Tην 28η Οκτωβρίου 1940, που ξέσπασε ο ελληνοϊταλικός πόλεμος, οι Ιταλοί συγκέντρωσαν τους άρρενες Δωδεκανήσιους στην τάφρο του φρουρίου.οι Καλύμνιοι,είχαν συμμετοχή στο “Σύνταγμα Δωδεκανησίων”. Μετά τη συνθηκολόγηση της Ιταλίας, τη βασική κατοχική δύναμη αποτελούν οι Γερμανοί.
Επίσης πάνω από 3.500 Καλύμνιοι φεύγουν για τα μικρασιατικά παράλια και από εκεί για τα στρατόπεδα προσφύγων της Μέσης Ανατολής, αλλά και όσοι έχουν τη δυνατότητα στρατολογούνται στις συμμαχικές δυνάμεις και τον ελληνικό στρατό της Μέσης Ανατολής.
(πηγή.ΕΡΤ)
Τα Αναφιώτικα της Πλάκας δε,που εκατεκλύζετο τα χρόνια εκείνα απο πρόσφυγες Καλυμνίους,απετέλεσαν ορμητήριο αντιστασιακής δράσης.Στο καφενείο του Κουρούνη,γίνονταν οι συνάξεις των φοιτητών και λοιπών αντιστασιακών Καλυμνίων και λοιπών Δωδεκανησίων,όπου αντάλλαζαν σκέψεις,μεθόδευαν την αντίσταση και ενημέρωναν τον Σκεύο Ζερβό,που είχε την επιστασία του Δωδεκανησιακού αγώνα,για την εφαρμογή των σχεδίων τους.Η Δωδεκανησιακή Νεολαία,έπαιξε τον σημαντικότερο ρόλο στην αντίσταση,κατά της Ιταλικής κατοχής.Με την κήρυξη του πολέμου το 1940,ανέστειλαν τις δραστηριότητες τους και κατετάγησαν στον στρατό,με μοναδικό τους όραμα την ελευθερία και την ένωση με την μητέρα πατρίδα.
(πηγή:Μηχανή του χρόνου)
Γνωστό είναι σε όλους τους Καλύμνιους και Δωδεκανήσιους βέβαια,το τριήμερο 5-7 Απριλίου 1935 που σημαδεύτηκε απο τον γυναικείο πετροπόλεμο,κατά των κατοχικών δυνάμεων του τόπου,που έδωσε και το έναυσμα για την αντίσταση ενάντια του κατακτητή που επιβουλευόταν το πατριωτικό συναίσθημα των Καλυμνίων,προσπαθώντας να του αλλάξουν τη γλώσσα και το θρησκευτικό δόγμα σε αυτούς,αλλα και σε όλη την Δωδεκάνησο.Οι ηρωικοί όμως δάσκαλοι του νησιού,δεν έπαψαν να διδάσκουν την Ελληνική γλώσσα στα σπίτια,άλλα και οι ηρωικοί ιερείς,δεν έπαψαν να τελούν τις λειτουργίες,επίσης σε σπίτια πιστών.
Ομως υπήρξαν και άλλοι αφανείς ήρωες,που η ιστορία δεν τους κατέγραψε καθόλου ή που δεν τους κατέγραψε όπως θα έπρεπε,είτε απο αδιαφορία,είτε απο εμπάθεια,είτε απο ημιμάθεια…
Στο Ασφενδίου λοιπόν της Κω,ο μόλις 22 ετών νεαρός δημοδιδάσκαλος Δημήτριος Γούναρης του Εμμανουήλ,μετατίθεται απο τους Λειψούς,στο Ασφενδίου της Κω.Εκεί,εργάζεται διακαώς,ίνα εμφυσήσει,διατηρήσει και εμπλουτίσει το Αθάνατο Ελληνικό πνεύμα στους νεαρούς μαθητές του,καθώς και στους πλέον έχοντες εθνικήν συνείδησην συντοπίτες του.
Η δράσις του ήτο μυστική.Ο εισβολέας Ιταλός παραφιλά κάθε του κίνηση.το «κρυφό σχολειό» γίνεται πλέον τρόπος ζωής γι αυτόν και την οικογένεια του.Το 1937,εκλέγεται παμψηφεί και κατόπιν παρότρυνσης των Ασφενδιανών,Δήμαρχος.Παράλληλα,συνεχίζει να εργάζεται ως διευθύνων των σχολείων της περιοχής(όπως πιστοποιεί ο γνωστός φιλοαριστεριστής διάδοχός του εις την Δημαρχίαν,γιατρός Μιχαήλ Διακομανώλης και μετέπειτα,συμπέθερος του)…»ο εν λόγω δημοδιδάσκαλος,παρείχε εθνικές υπηρεσίες διαπαιδαγωγών Ελληνοπρεπώς την μαθητιώσαν νεολαίαν’,αναφέρει σε επίσημο έγγραφο.
Το 1940,κατόπιν συνεννοήσεως με την Ε.Ε.Κ. παραιτείται απο την θέση του στην Κω και μετατίθεται στην ιδιαίτερη πατρίδα του την Κάλυμνο.Εκεί σε μυστικές επαφές με τα κορυφαία στελέχη της Εθνικής Ενωσης Καλύμνου,αποφασίζεται ότι ο ρόλος του,πρέπει να είναι κρυφός.Δεν πρέπει να φαίνεται επ’ουδενί ότι σχετίζεται με την εν λόγω αντιστασιακή οργάνωση.
Είναι ένας γραμματιζούμενος Καλύμνιος,που ομιλεί άπταιστα την Ιταλική,Αγγλική και Γαλλική γλώσσα.Οι Ιταλοί,δεν τον γνωρίζουν.Είναι ένας άνθρωπος μετρημένος,χωρίς εξάρσεις,ένας άνθρωπος που θα μπορούσε να διεισδύσει στα άδυτα των Ιταλών χωρίς να κινήσει υποψίες.Η συνεννόηση του με την Ε.Ε.Κ. ήταν λοιπόν να αναλάβει καθήκοντα «Ντόπολαβόρο» μέσα στο Ιταλικό κυβερνείο του νησιού,για να μπορεί να αποσπά πληροφορίες σύμφωνα με τις κινήσεις των Ιταλών και να προλαβαίνει καταστάσεις τυχόν δυσάρεστες για τους πολίτες,αλλά και να διαμοιράζει δικαίως «σίτον και κρίθη» εις τον πληθυσμόν της Καλύμνου,κατα την διάρκεια της πείνας στο νησί.Επίσης άλλη μια «υποχρέωση» του ήτο να παρακολουθεί ανελλειπώς τις μεταδόσεις των πολεμικών ανακοινωθέντων των ραδιοσταθμών Καϊρου και Λονδίνου,μιά που γνώριζε την γλώσσα και να ενημερώνει την Ε.Ε.Κ.
Ο υπογράφων δε,το κείμενο,έτυχε θερμής εκδήλωσης στο άκουσμα του ονόματος του Δημητρίου Γούναρη,απο κατοίκους του νησιού,που γνώριζαν την δράση του εκείνα τα χρόνια,όπου ανέφεραν ο,τι αν δεν ήταν ο Δάσκαλος τότε,να φυγαδέψει ολόκληρες οικογένειες στα τριγύρω ξερονήσια πολλοί δεν θα είχαν επιζήσει.Τις νύχτες ενημέρωνε εκείνους που διέτρεχαν κίνδυνο και με κίνδυνο της δικής του ζωής,τους μετέφερε σε δυσπρόσιτες παραλίες του νησιού,όπου στη συνέχεια,επιβιβάζονταν σε βάρκες και έφευγαν απο την Κάλυμνο,για τα Τσατάλια ή για άλλα ξερονήσια,για νησιά που ανήκαν στην Ελλάδα ή ακόμα και για τον Πειραιά,για να γλιτώσουν τις ζωές τους.
Στη συνέχεια επίσης,αποσπάται απο την διδασκαλική του θέση (χωρίς ποτέ να έχει ξεχάσει το λειτούργημα του δασκάλου και λειτουργεί «κρυφό σχολειό» για τα Καλυμνάκια μέσα σε χωράφια,σε μυστικά σπίτια και μέσα σε καλύβες και κάτω απο δέντρα και βράχους) και τοποθετείται στο Πρωτοδικείο Καλύμνου,με σκοπό την παρεμπόδιση διείσδυσης ξένων στοιχείων,στις παραπάνω θέσεις.Στοιχείων δυνάμενων να βλάψουν ύψιστα τοπικά και Εθνικά συμφέροντα.Ολες αυτές τις μετακινήσεις του,τις υπογράφουν σε επίσημα έγγραφα (τα οποία είναι στην διάθεση οποιουδήποτε επιθυμεί να τα δει) ,οι γνωστοί για την δράση και προσφορά τους στην αντίσταση,ιδρυτές της Ε.Ε.Κ. Α.Οικονόμου,Ν.Καθοπούλης,Ν.Ρήγας,Σ.Κουτούζης.Ε.Κουλουριώτης,Π.Κοντοδιάκος,Ν.Κουντούρης.
Απο το 1945 ως το 1947 υπηρέτησε επίσης στις μυστικές υπηρεσίες των τότε συμμάχων-κατακτητών Βρετανών,συνεχίζοντας το έργο του για την υπεράσπιση της μητέρας Ελλάδας και για να σιγουρέψει την ενσωμάτωση των Δωδεκανήσων με την πατρίδα.
Ο ρόλος του ήταν σκληρός,κρυφός,σκοτεινός,επικίδυνος,όμως ο πιό ουσιώδης,ο πιο ηρωικός όμως συνάμα απο εκείνους που δεν γνωρίζαν,ο πιο επιλήψιμος,από όλες τις θέσεις τις οποίες υπηρέτησε την Ελλάδα,εκείνα τα χρόνια.
Για τις υπηρεσίες του στην μητέρα πατρίδα,δεν πληρωνόταν φυσικά,συντηρούσε όμως την εξαμελή οικογένεια του απο τα χρήματα του εράνου που συγκέντρωσε ο ηρωικός λαός της Καλύμνου για να συντηρεί τους δασκάλους που δίδασκαν την Ελληνική γλώσσα στα «κρυφά σχολειά».
Ο ρόλος του,δεν αναφέρεται απο τους σύγχρονους ιστορικούς του νησιού,ίσως γιατί δεν υπήρξαν όσο επιμελείς χρειαζόταν για να ψάξουν βαθύτερα σε αρχεία της δημογεροντίας,είτε γιατί ήτο ημιμαθείς είτε εμπαθείς…Αν ήταν διαφορετικά,θα ανακάλυπταν και τις τιμές που έγιναν στο πρόσωπο του,μετά την ενσωμάτωση των Δωδεκανήσων με την Ελλάδα,καθώς και το μετάλιο τιμής και προσφοράς του στην πατρίδα,με το οποίο παρασημοφορήθηκε για την αντιστασιακή του δράση…όμως όπως είπαμε,σε όλη του τη ζωή,περπάτησε σεμνός και ταπεινός,με την μεγαλωσύνη της ανδρείας του,να φωλιάζει κατάστηθα,με το μέτωπο καθαρό και με δίχως να κραυγάζει το μέγεθος της καρδιάς του!Διετέλεσε επίσης δημοτικός σύμβουλος επί Δημαρχίας Μ.Καπελά καθώς και για πολλά χρόνια δεξιός ιεροψάλτης στον Πρόδρομο στο Χωριό,όπου απέκτησε αρκετούς μαθητές ιεροψάλτες,διδάσκοντάς τους τα δέοντα στην ψαλτική τέχνη.
Ο ηρωικός δημοδιδάσκαλος Δημήτριος Γούναρης ταπεινός ήρθε σε αυτόν τον κόσμο στις 15/08/1908,πονεμένος τον ταξίδεψε και έφυγε τιμημένος και δαφνοστεφής στις 02/09/1974 συνοδευόμενος απο πλήθος λαού και κλήρου,στην τελευταία του κατοικία στον Αη Μάμα.
Να θυμόμαστε πάντα ότι:»»…σε αυτόν τον τόπο τον άνυδρο,η Δάφνις είναι πάντα χλωρή»» (απόφθ.Δημητρίου Γούναρη,απο ομιλία του ως διευθυντής Δημοτικού σχολείου,κάποιαν 28η του Οκτώβρη!
Σακελλαρης Καμπουρης
υπερήφανος αισθάνομαι κι εγώ και όλοι οι απόγονοι του!
στην φωτογραφία ο Δημήτριος Γούναρης(παπούς μου),
με την συζυγό του Μαρία(γιαγιά μου),
και την πρωτοκόρη του Καλλιόπη(μάνα μου),
στο σπίτι του στο Χωριό,περίπου το 1970.
πηγη: https://lykavgi.blogspot.com/
