• «Σε μερικά χρόνια τα Νοσοκομεία δε θα έχουν κρεβάτια», επισημαίνει ο Δωδεκανήσιος κορυφαίος επιστήμονας • Αναγκαία η στελέχωση των νησιών με γιατρούς, τονίζει ο κ. Κουτούζης
Ενας από τους κορυφαίους Έλληνες επεμβατικούς καρδιολόγους, με καταγωγή από την Κω, είναι αναμφισβήτητα ο Μιχάλης Κουτούζης. Ο κ. Κουτούζης είναι διευθυντής της Ζ’ Καρδιολογικής Κλινικής στο Νοσοκομείο «ΥΓΕΙΑ». Όλοι οι Δωδεκανήσιοι που χρειάσθηκαν την επιστημοσύνη του, «πίνουν νερό στο όνομά του».
Για τα καρδιαγγειακά νοσήματα τονίζει ότι στα Δωδεκάνησα τα πράγματα δεν είναι χειρότερα από ό,τι είναι στην υπόλοιπη Ελλάδα.
Για περίπου μία τετραετία, 2007-2011 εργάσθηκε στο εξωτερικό, ως επιμελητής Καρδιολογίας στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Sahlgrenska στο Γκέτεμποργκ της Σουηδίας. Η κυριότερη ενασχόλησή του ήταν στο Αιμοδυναμικό Εργαστήριο, όπου είχε την ευθύνη για την εξειδίκευση πολλών ιατρών στην Επεμβατική Καρδιολογία. Τις χρονιές 2008, 2009 και 2010 πραγματοποίησε τον μεγαλύτερο όγκο επεμβάσεων σε ολόκληρη τη Σουηδία, όπως προκύπτει και από τα στοιχεία της Σουηδικής Εθνικής Καταγραφής (SCAAR)!!!
Ο κ. Κουτούζης τονίζει ότι είναι αναγκαία η στελέχωση των νησιών μας με γιατρούς, επισημαίνοντας για παράδειγμα ότι η Ψέριμος, ένα νησί με αρκετούς υπερήλικες κατοίκους, είναι αδιανόητο να μην έχει γιατρό. Αλλά και στην πατρίδα του Ιπποκράτη, την Κω, όπου το Γενικό Νοσοκομείο έχει τεράστιες ελλείψεις. Εκτιμά ότι πέρα από την καλύτερη οργάνωση, χρειάζεται αύξηση του προϋπολογισμού κι ευελιξία για τη βελτίωση των παροχών υγείας προς τους πολίτες.
Προσθέτει ότι η σύγχρονη ιατρική απαιτεί την αντιμετώπιση των ασθενών με τον λιγότερο επεμβατικό τρόπο, εκτιμώντας ότι σε μερικά χρόνια τα Νοσοκομεία δε θα έχουν κρεβάτια».
Αναλυτικά η συνέντευξη:
• Τα καρδιαγγειακά νοσήματα είναι ίσως η μεγαλύτερη αιτία για την απώλεια ζωών σε ολόκληρο τον πλανήτη. Με ποιο τρόπο και τι αλλαγές μπορούμε να κάνουμε για να αποτρέψουμε τις αιτίες που δημιουργούν τους κινδύνους;
Δυστυχώς, κυρία Παμπρή, ο σύγχρονος τρόπος ζωής προδιαθέτει σε καρδιαγγειακά νοσήματα. Η καθιστική ζωή, η κακή διατροφή, το κάπνισμα, η παχυσαρκία, αφορούν δυστυχώς όλο και περισσότερους συμπολίτες μας. Ο τρόπος να μειώσουμε τους κινδύνους είναι να τροποποιήσουμε τις “κακές” συνήθειές μας. Η διακοπή του καπνίσματος, η καθημερινή άσκηση και η καλύτερη διατροφή μπορούν να σώσουν περισσότερες ζωές από τα πιο σύγχρονα φάρμακα…
• Στατιστιστικά κ. Κουτούζη, έχουμε αύξηση των καρδιαγγειακών νοσημάτων σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια και σε πόσες περιπτώσεις προσφεύγουμε σε επεμβάσεις «ανοιχτού χειρουργείου», καθώς δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν αγγειοπλαστικά;
Η σύγχρονη ιατρική απαιτεί την αντιμετώπιση των ασθενών με τον λιγότερο επεμβατικό τρόπο. Σε μερικά χρόνια τα Νοσοκομεία δε θα έχουν κρεβάτια. Όλες οι θεραπείες θα γίνονται χωρίς μεγάλες τομές και οι ασθενείς το βράδυ θα πηγαίνουν σπίτι τους. Και αυτό θα ισχύει για όλες τις ειδικότητες και όχι μόνο για την Καρδιολογία. Στην Καρδιολογία βέβαια αυτά τα βήματα έχουν ήδη γίνει. Τα περιστατικά που χρειάζονται κλασσική χειρουργική αντιμετώπιση είναι ελάχιστα. Η πρόοδος στις τεχνικές και στα υλικά των αγγειοπλαστικών (π.χ. προσπέλαση από το χέρι), η εμφύτευση διαδερμικών αορτικών βαλβίδων και η επιδιόρθωση της μιτροειδούς μπορούν να γίνουν διαδερμικά και η τεράστια πλειοψηφία των ασθενών να γλιτώσει ένα μεγάλο και επίπονο χειρουργείο. Αυτό θα πρέπει να το ξέρουν οι ασθενείς και να μην διστάζουν να πάρουν δεύτερη γνώμη, σε οποιοδήποτε πρόβλημα υγείας αντιμετωπίζουν, μια και αυτό είναι αναφαίρετο δικαίωμα τους.
• Είναι πλέον ρουτίνα οι επεμβάσεις που αφορούν στην αντιμετώπιση της στεφανιαίας νόσου, παθήσεων των βαλβίδων της καρδιάς και της καρδιακής ανεπάρκειας, καθώς η χρήση νέων τεχνολογιών συμβάλει στην ασφάλεια των ασθενών;
Όπως είπαμε και παραπάνω, οι νέες τεχνικές στην Καρδιολογία είναι ήδη εδώ και μας βοηθούν να αντιμετωπίσουμε ακόμα και τα πιο σύμπλοκα προβλήματα χωρίς ανοικτό χειρουργείο, πολλές φορές χωρίς διανυκτέρευση στο Νοσοκομείο και ανώδυνα.
• Υπάρχει κληρονομικότητα στα καρδιακά νοσήματα και δεν ερωτώ για ακραίες περιπτώσεις, αλλά με βάση τη βιβλιογραφία;
Η κληρονομικότητα φυσικά και υπάρχει, αλλά επειδή είναι ένας παράγοντας που δεν μπορούμε να τροποποιήσουμε, δεν αναφερόμαστε πολύ σε αυτόν. Στο μέλλον, οι θεραπείες ευγονικής, πιθανόν να δώσουν λύσεις σε ορισμένα τέτοια προβλήματα, αν και θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί, σαν κοινωνία σε αυτό το θέμα και να υπάρχει πολύ αυστηρός έλεγχος.
• Είναι αποδεκτό στη σύγχρονη εποχή να ακούμε για σοβαρά εμφράγματα που μέχρι ο ασθενής να φτάσει στο νοσοκομείο έχει καταλήξει; Προφανώς έχει κτυπήσει καμπάνα κινδύνου ο οργανισμός;
Δυστυχώς, η προνοσοκομειακή αντιμετώπιση του εμφράγματος δεν έχει κάνει την πρόοδο που όλοι θα θέλαμε. Προσωπικά πιστεύω ότι με τα μέσα που έχουμε μπορεί να μην πεθαίνει κανείς από την καρδιά του, εκτός από δύο κατηγορίες ασθενών: αυτούς που δεν το γνωρίζουν ότι έχουν πρόβλημα με την καρδιά τους και αυτούς που κάνουν ότι δεν το γνωρίζουν, δηλαδή το γνωρίζουν και αδιαφορούν.
Η πρόοδος της τεχνολογίας με εξετάσεις όπως η αξονική στεφανιογραφία μπορούν να οδηγήσουν στην έγκαιρη διάγνωση της στεφανιαίας νόσου, ενώ η εξάπλωση της χρήσης αυτόματων απινιδωτών σε κοινόχρηστους χώρους, π.χ. γήπεδα, γυμναστήρια, εμπορικά κέντρα, καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, σχολεία θα αποτρέψει πολλούς θανάτους.
• Δεκαετίες ολόκληρες η πολιτεία υποστηρίζει ότι αφού δεν μπορεί να στελεχώσει τα Κέντρα Υγείας των νησιών με καρδιολόγους, τότε με επίκεντρο μεγάλα εξειδικευμένα νοσοκομεία, μπορεί να αξιοποιήσει την τηλεϊατρική για τα καρδιακά νοσήματα. Πόσο εφικτό είναι αυτό το σενάριο;
Δυστυχώς, η νησιωτική χώρα έχει πολλές ιδιαιτερότητες και αυτές επεκτείνονται και στην παροχή υπηρεσιών Υγείας στους πολίτες. Προσωπική μου γνώμη είναι ότι η φροντίδα των ανθρώπων που ζουν στα νησιά, και ιδιαίτερα στα μικρά νησιά, θα πρέπει να είναι προτεραιότητα. Δεν μπορεί π.χ. ένα νησί όπως η Ψέριμος, με αρκετούς υπερήλικες κατοίκους και το οποίο διεκδικείται από τους γείτονες, να μην έχει ιατρό.
Βλέπουμε, όμως, και μεγαλύτερα νησιά, όπως η Κως, να έχουν τεράστιες ελλείψεις στο Νοσοκομείο. Πέρα από την καλύτερη οργάνωση, χρειάζεται και αύξηση του προϋπολογισμού, καθώς κι ευελιξία για τη βελτίωση των παροχών υγείας προς τους πολίτες.
Αν σκεφτούμε το κόστος των διακομιδών που γίνονται από τα νησιά, επειδή δεν είναι στελεχωμένα με ιατρούς, και τα έξοδα και την ταλαιπωρία των ασθενών και των συγγενών τους, νομίζω ότι η στελέχωση των νησιών με ιατρούς είναι πολύ πιο οικονομική.
• Στα Δωδεκάνησα είναι υψηλός ο αριθμός των καρδιαγγειακών νοσημάτων; Βλέπετε αύξηση των περιστατικών σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια;
Δεν νομίζω ότι στα Δωδεκάνησα τα πράγματα είναι χειρότερα από ότι είναι στην υπόλοιπη Ελλάδα. Η μόνη ιδιαιτερότητα είναι η νησιωτικότητα, που κάνει την πρόσβαση στα μεγάλα Νοσοκομεία δυσκολότερη και αυτή η καθυστέρηση πολλές φορές είναι καταστροφική.
Αν όλοι οι γιατροί της Κω στελεχωναν το νοσοκομείο Κω θα ήταν πρότυπο ιατρικό κέντρο αλλά προτίμησαν τα μεγάλα νοσοκομεία της πρωτεύουσας και του εξωτερικού