Ο Βασίλης Ζαμπετούλας, ανήμερα των γενεθλίων του, μιλά για τη Χάλκη εν πλω
Συνέντευξη στη Ροδούλα Λουλουδάκη
Γεννήθηκε στη θάλασσα σαν σήμερα, στις 19 Μαΐου! Στο καϊκάκι έμπαιναν τα νερά, η μάνα ήταν έτοιμη να γεννήσει και η απόφαση ήταν να δέσουν σε βραχονησίδα! Σενάριο ταινίας που ήταν μια αλήθεια όμως για τα νησιά όχι μόνο για τότε, για κάποιες σπάνιες περιπτώσεις ακόμα και για σήμερα!
Γεννήθηκε στη θάλασσα και δεν την αποχωρίστηκε ποτέ ο Βασίλης Ζαμπετούλας, ο Χαλκίτης καπετάνιος που το πρωί της Κυριακής μας πήγε στη Χάλκη, από την Κάμειρο Σκάλα.
Γύρισε στο νησί του μετά από χρόνια στα ρυμουλκά, είδε τον κόσμο και το αγάπησε περισσότερο.
Στη γέφυρα την πέρασα αυτή τη μία ώρα του ταξιδιού, ακούγοντας τη γλώσσα των ναυτικών, τις εντολές του καπετάνιου, τον ίδιο να μου εξηγεί και να θυμάται.
«Γεννήθηκα μέσα στη θάλασσα, μου λέει. Έπιασαν πόνοι τη μητέρα μου, 19 Μαΐου 1978 μέσα στο καϊκάκι «Καλλιόπη» και με γέννησε εδώ, στη Μακρή, σ΄ ένα ξερονήσι. Δεν πρόλαβε να πάει, Κάμειρο! Το σταμάτησαν, έδεσαν και γεννήθηκα εγώ. Επέμενα να βγω και βγήκα εν πλω. Ήμουν το τρίτο παιδί της μάνας μου, της Άννας. Το τρίτο και έκλεισε. Σταμάτησαν απάνεμα σε μία βραχονησίδα ενώ είχε μεγάλη φουρτούνα.
Δεκατριών μέτρων ήταν το καϊκάκι. Έμπαινε το νερό μέσα ενώ κοιλοπονούσε. Ήταν μέσα το πλήρωμα, ο αγροτικός γιατρός που τη συνόδευε, ήταν μια μαμή… Δεν είχαν τρόπο να κόψουν τον ομφάλιο λώρο και τον κόψανε με σουγιά. Τον περιέλουσαν με πετρέλαιο τον σουγιά, και κόψανε τον ομφάλιο λώρο.
Κλάμα το μωρό, κλάματα χαράς από τους υπόλοιπους…
Και βγήκα, κι έγινα παντός καιρού.
Πού ήσασταν πριν το «Νήσος Χάλκη 1»;
Σε ρυμουλκά επί δεκαπέντε χρόνια και από το 2017 επέστρεψα, στη Χάλκη. Ο πατέρας μου δεν ήθελε να γίνω ναυτικός γιατί ο ναυτικός δεν βλέπει την οικογένειά του. Εκείνος ήτανε σε γκαζάδικα, στο εξωτερικό και τα τελευταία 15 χρόνια στη ΔΑΝΕ. Από τα παιδικά μου χρόνια δεν τον θυμάμαι τον πατέρα μου! Όταν πήρε σύνταξη πια, κι ήμουν 20 χρονών άρχισα να τον γνωρίζω.
Στα παιδικά μας χρόνια, τρία παιδιά, τα είχαμε όλα και δεν είχαμε μπαμπά. Παρόλα αυτά, κι εγώ κι ο αδελφός μου γίναμε ναυτικοί. Ο ναυτικός, είναι σε πλωτή φυλακή. Γι’ αυτό σε πληρώνουν καλά. Τώρα ο πατέρας μου βλέπει τον Μπάμπη τον τζούνιορ, το γιό μου, κι είναι ξετρελαμένος.
Μου είπαν ότι στην πραγματικότητα είστε από την Αλιμιά και το βρήκα υπέροχο!
Ο πατέρας μου είναι Αλιμιώτης, γεννήθηκε εκεί στη δεκαετία του ‘40. Οι παππούδες μου ζούσαν στην Αλιμιά. Δεκαπέντε οικογένειες ζούσαν τότε εκεί, κι ο πατέρας μου έφυγε όταν ήταν να πάει στρατιώτης.
Πόσα παιδιά είχε το σχολείο στη Χάλκη όταν πηγαίνατε σχολείο εσείς;
Το νησί μου είχε 500 κατοίκους και 60 παιδιά στο σχολείο. Τώρα οι Χαλκίτες γυρίζουν για τους καλοκαιρινούς μήνες, αλλά από Δεκέμβρη έως τις αρχές Μαρτίου είναι δύσκολα στο νησί.
Εμείς που έχουμε μωράκι είμαστε μ΄ ένα τηλέφωνο στο χέρι μιλώντας με τον παιδίατρο μήπως συμβεί κάτι. Μ΄ αρέσει όμως που είμαι μόνιμος κάτοικος Χάλκης. Τον ελεύθερο χρόνο μου ασχολούμαι και με το ψάρεμα.
Για ποιους μήνες είναι δρομολογημένα τα καραβάκια; Πώς είναι οι θάλασσές μας;
Από αρχές Μαρτίου μέχρι τέλος Νοεμβρίου, είναι δρομολογημένα. Η θάλασσα θέλει σεβασμό. Τα καραβάκια μας είναι μικρά, δεν είναι μεγάλα. Ο καιρός μας ταξιδεύει. Γύρω υπάρχουν πολλές βραχονησίδες.
Αν είσαι λίγο μάγκας ξέρεις από πού να το περάσεις το καράβι για να λειτουργήσουν οι βραχονησίδες ως ασπίδες. Και πόσα αβαθή ύδατα πρέπει να περάσει το σκάφος για να μη «βρεις» από κάτω.
Εγώ γεννήθηκα, μεγάλωσα, σ’ αυτά τα μέρη. Και η θάλασσα σε αναγκάζει να σκληρύνεις, να το ξέρεις.
Οι θάλασσες μας έχουν φουρτούνες;
Πώς δεν έχουν. Είμαστε δίπλα στο Καρπάθιο πέλαγος, ένα από τα δυσκολότερα πελάγη στην Ελλάδα, όπως και το Ικάριο. Ο καπετάνιος χωρίς το πλήρωμά του δεν είναι τίποτα. Πρέπει να το έχεις μονιασμένο, τόσο που να μπορεί να πέσει στη θάλασσα για σένα. Κι αυτό το πετυχαίνεις όχι με το να είσαι ο καλύτερος μανουβραδόρος, αλλά με το να είσαι καλός στη συμπεριφορά σου.
Γιατί εξακολουθούμε να φεύγουμε από την Κάμειρο, κι όχι από το λιμάνι της πόλης; Οι περισσότεροι θα ξέρουν, αλλά ας το ακούσουμε κι από εσάς!
Γιατί είναι πολύ μακρύτερα. Είναι 36 τα ναυτικά μίλια από το λιμάνι της Ρόδου και είναι μόλις 11 από το λιμάνι της Καμείρου. Κι αυτό έχει ένα μεγάλο κόστος στο πετρέλαιο. Και σκέψου πώς θα είναι να περάσεις τρεις ώρες στη θάλασσα! Χρειάζεται πιο μεγάλο σκάφος για να κάνει σε μικρό χρόνο τα μίλια αυτά.
Φτάναμε στη Χάλκη! Η μανούβρα για να δέσει ήταν δεξιοτεχνική. Τις ώρες που μείναμε στο πανέμορφο νησί ο καπετάνιος βρέθηκε με την οικογένειά του, το απόγευμα μας γύρισε στην Κάμειρο και επέστρεψε με το καράβι του στη Χάλκη. Κοιμήθηκε στο σπίτι του, μέχρι να γυρίσει στη Ρόδο το άλλο πρωί.