Συνέντευξη στη Ροδούλα Λουλουδάκη
Δεν είναι η πρώτη φορά αυτή με την Κωνσταντίνα Γιαντσίδη από τις Καλυθιές, που μαθητής από τη Ρόδο σπάει το φράγμα των 19.000 μορίων και εκτινάσσεται στις βάσεις.
Ο Σταύρος Ευθυμίου από τα Kοσκινού, το 2013 συγκέντρωσε επίσης κοντά 19.300 μόρια, ξαφνιάζοντας με την επιτυχία του, η οποία δεν ήταν ωστόσο τόσο ξαφνική, αφού είχε προέλθει μετά από συμμετοχές του στις εξετάσεις της Μαθηματικής Εταιρείας και δύο συμμετοχές στη Διεθνή Ολυμπιάδα Φυσικής, εκ των οποίων στη δεύτερη της Δανίας, πήρε το χάλκινο μετάλιο!
Μετά, ο Σταύρος έφυγε για τις σπουδές του στο Φυσικό Τμήμα Αθηνών γιατί αυτό του άρεσε- κι ας εισαγόταν σ’ όποια σχολή ήθελε- κι ύστερα ξεκίνησε η πορεία του στον κόσμο: Καναδάς, Γερμανία, Αμερική, και τώρα Άμπου Ντάμπι! Κι είναι μόνο 27 ετών!
Αντιστεκόταν σθεναρά τα τελευταία χρόνια, που επέστρεφε για λίγες μέρες στη Ρόδο να δει τους γονείς του και κυρίως τη μαμά του Φαίδρα που τον ήθελε κοντά της, να μου μιλήσει για την πορεία του.
Έχει σημασία να δει κανείς την εξέλιξη τόσο φωτεινών μυαλών, μη και δεν είναι ίδια η συνέχεια, μπας και κάτι στις επιλογές διαφοροποιήθηκε!
Δύο μέρες πριν φύγει λοιπόν για τα Εμιράτα όπου βρίσκεται και πάλι από την Τετάρτη, σ’ εκείνο το πασίγνωστο στρογγυλό κτήριο στο κέντρο του Άμπου Ντάμπι που μοιάζει με κέρμα, μου μίλησε για τους κβαντικούς υπολογιστές. Μεταφυσικό θέμα για εμένα, γι’ αυτό προσπάθησε όσο πιο απλά, να μου εξηγήσει!
«Ξεκίνησα παίρνοντας μέρος σε διαγωνισμούς της Μαθηματικής Εταιρείας, ενώ φοιτούσα στο γυμνάσιο, μου λέει. Θυμάμαι τον κ. Τάσο Σωτηράκη που έκανε μαθήματα αφιλοκερδώς στο σχολείο της Καπνοβιομηχανίας για όποιον ήθελε. Ακολούθησαν οι διαγωνισμοί Φυσικής και ήρθα 2ος στην Ελλάδα, μετά πήγα δύο χρονιές στη Διεθνή Ολυμπιάδα, την πρώτη χρονιά στην Εσθονία και τη δεύτερη στη Δανία, με μαθητές απ’ όλο τον κόσμο όπου στην Γ’ λυκείου, σ΄ εκείνη τη δεύτερη συμμετοχή μου, πήρα χάλκινο μετάλλιο. Είχα βάλει στόχο να πάρω το αργυρό που δεν το είχε πάρει ποτέ η Ελλάδα, αλλά πήρα χάλκινο».
Τόσο μικρό παιδάκι σε τόσο μεγάλες διοργανώσεις στον κόσμο, δεν είχες τρακ, δεν τα έχανες; Θυμάμαι ότι ο δήμος Ρόδου σε είχε καλέσει και σε είχε τιμήσει για το χάλκινο μετάλλιο!
Πάντα, σε κάθε διαγωνισμό σκεφτόμουν, για κάποιο λόγο, ότι όλοι θα πάνε καλύτερα από εμένα. Κι αυτό πιο πολύ το σκεφτόμουν όταν είχα διαγωνισμούς στην Ελλάδα.
Εγώ σας θεωρώ πολύ έξυπνους εσάς με τα μαθηματικά και τη φυσική!
Είναι τι σ’ αρέσει, δεν είναι ότι αυτοί που κάνουν μαθηματικά είναι έξυπνοι. Μ’ άρεσαν τα μαθηματικά και η φυσική και από εκεί και πέρα είναι θέμα εξάσκησης. Εγώ έλυνα προβλήματα. Ας πούμε στη Γ’ λυκείου πιο πολύ έλυνα προβλήματα της φυσικής για την Ολυμπιάδα, παρά διάβαζα για τις πανελλαδικές. Από τότε, όταν με ρωτούσαν τι θέλω να κάνω έλεγα «έρευνα» και γι’ αυτό πάντα σκεφτόμουν το εξωτερικό, αφού δεν θα μπορούσα να το κάνω στην Ελλάδα. Τελείωσα το 2013 το λύκειο, πέρασα 1ος στο Φυσικό της Αθήνας, κι οι βάσεις που συγκέντρωσα ήταν περίπου 19.300. Στην Έκθεση έγραψα 16,4 και γι’ αυτό κατέβηκαν τα μόριά μου. Μάλιστα ένας δημοσιογράφος με ρώτησε: «έγραψες τόσο ψηλά για να πας στο Φυσικό που η βάση είναι 16.000;». Κι εγώ του απάντησα «αυτό μ’ αρέσει»! Τελείωσα στα τέσσερα χρόνια με βαθμό 9,68, δηλαδή άριστα, αλλά ήμουν δεύτερος.
Διάβαζες πολύ;
Δεν μ’ άρεσε να μαθαίνω πράγματα απ’ έξω. Γενικά δεν μ’ αρέσει και το διάβασμα. Προτιμώ να σκέφτομαι πράγματα μόνος μου. Δηλαδή τα βιβλία είναι καλά γιατί μαθαίνεις πράγματα, είναι καλή βάση, αλλά προτιμώ να σκέφτομαι πράγματα μόνος μου.
Δεν σ’ αρέσει να διαβάζεις και προτιμάς να τα σκέφτεσαι μόνος σου! Τι να πούμε τώρα εμείς οι άλλοι!
Δεν μπορώ να διδάξω, δεν έχω μεταδοτικότητα, δεν μπορώ να εξηγήσω πράγματα σε άλλους, εύκολα. Αποφάσισα να κάνω έρευνα και η ζωή με πήγε σε πολλές χώρες. Στο τελευταίο έτος του Φυσικού έκανα αιτήσεις και με πήραν με υποτροφία για master, στον Καναδά. Για θεωρητική Φυσική για 10 μήνες, με πολύ εντατικά μαθήματα. Πήραν 30 άτομα και ήταν πληρωμένα ακόμα και τα αεροπορικά εισιτήριά μου από και προς τη Ρόδο. Στο Μόναχο 1,5 χρόνο για διδακτορικό, ενώ στο μεταξύ πήγα κι Αμερική για τρεις μήνες αφού το δέχτηκε κι ο καθηγητής μου. Εκεί, στο Σαν Φρανσίσκο εργάστηκα στην Google σε προγράμματα κβαντικών υπολογιστών. Γυρνώντας δεν ολοκλήρωσα το διδακτορικό μου, είχα τέσσερις προσκλήσεις από διαφορετικές χώρες για την κβαντική πληροφορία και τους κβαντικούς υπολογιστές, αφού από τότε που τελείωσα το Φυσικό ήθελα να κάνω όσο το δυνατόν πιο πρακτικά πράγματα.
Και τώρα εργάζεσαι στο Άμπου Ντάμπι ως προγραμματιστής κβαντικών υπολογιστών!
Με κβαντικούς υπολογιστές ασχολούμαι τώρα, μία τεχνολογία με την οποία πολλοί ασχολούνται κυρίως τα τελευταία πέντε χρόνια. Μία τεχνολογία που όχι θα αντικαταστήσει, αλλά θα εξελίξει αφού ίσως είναι πολύ καλή για να λύνει συγκεκριμένα προβλήματα και να κάνει χρήσιμα πράγματα στο μέλλον. Το 2019, η Google έδειξε ότι ο κβαντικός υπολογιστής μπορεί να λύσει οποιοδήποτε πρόβλημα, πολύ πιο γρήγορα από έναν κλασικό υπολογιστή. Συγκεκριμένα, έγινε σύγκρισή του με τον καλύτερο υπερυπολογιστή στον κόσμο και απέδειξαν ότι ο κβαντικός υπολογιστής ήταν πολύ πιο γρήγορος από αυτόν. Δηλαδή, κάτι που ο κβαντικός υπολογιστής θα το κάνει σε λίγα λεπτά, ο απλός υπολογιστής θα χρειαστεί εκατοντάδες χρόνια.
Στο μέλλον θα έχουν πολλοί κβαντικό υπολογιστή;
Σήμερα υπάρχουν, είναι λίγοι, δεν απευθύνονται στον κόσμο. Ο κβαντικός υπολογιστής που έχουμε στα Εμιράτα, είναι αυτός που χρησιμοποιούν πολλές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένης της Google και της ΙΒΜ και λειτουργεί σε θερμοκρασία -273 δηλαδή κοντά στο απόλυτο μηδέν. Για να φτάσει σ΄ αυτή τη θερμοκρασία πρέπει να είναι μέσα σε ένα ψυγείο που κάνει εκατομμύρια ευρώ. Ίσως αργότερα να έχουν κβαντικούς υπολογιστές κι άλλες εταιρείες. Στην πραγματικότητα όμως, θα έχουν κλασικό υπολογιστή, αλλά κβαντικά προγράμματα.
Το αντικείμενο το δικό σου δεν υπάρχει καν στην Αθήνα. Θα υπάρξει στο προσεχές μέλλον;
Δεν το ξέρω. Δυνατές χώρες είναι η Αμερική και ο Καναδάς, κι ακολουθούν η Γερμανία, η Ολλανδία και ίσως το Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά και η Κίνα που είναι ιδιαίτερη περίπτωση όμως.
Ο άνθρωπος γεννιέται ή γίνεται, έχεις καταλήξει εσύ κάπου;
Γίνεσαι. Βλέπεις διάφορα πράγματα και καταλήγεις εκεί που σ’ αρέσει. Το πόσο γρήγορα βρίσκεις αυτό που σ’ αρέσει, μπορεί να διαφέρει. Μπορεί κι εγώ ακόμα να μην το έχω βρει. Ακόμα ψάχνω.
Πώς βλέπεις τα ελληνικά πανεπιστήμια; Εσύ τελείωσες ελληνικό πανεπιστήμιο!
Έχουμε καλά πανεπιστήμια, δίνουν καλές βάσεις. Αυτό στο οποίο υστερούν είναι που δεν μπορείς από αυτά να φτιάξεις δυνατό βιογραφικό, δηλαδή δεν κάνεις δημοσιεύσεις, δεν κάνεις έρευνα, ενώ το επίπεδό τους είναι καλύτερο στην πραγματικότητα από άλλων… Οι άλλοι όμως έχουν περισσότερες ευκαιρίες. Κι επίσης εδώ υπάρχει μία ανοργανωσιά. Εγώ μπήκα Σεπτέμβριο και ξεκίνησα μαθήματα τον Ιανουάριο. Αυτό που θα ήθελα να πω είναι να ζήσεις και στο εξωτερικό. Ακόμα κι αν γυρίσεις πίσω, είναι σημαντικό. Και κάτι ακόμα: Αν κάποιος δεν είναι καλός μαθητής πρέπει να βρει κάτι που του αρέσει και ν’ ασχοληθεί μ’ αυτό. Δεν χρειάζεται όλοι να έχουν πτυχίο!
Έφτιαξε ο ίδιος τη φωτογραφία που μου έστειλε να συνοδεύσει αυτή την κουβέντα μας, και μου ευχήθηκε «επιτυχίες», στο τελευταίο του μήνυμα πριν γυρίσει στα Εμιράτα, εκεί όπου η επικοινωνία με τον δυτικό κόσμο δεν γίνεται με όλους τους τρόπους! Και λες «γιατί» να φεύγουν αυτά τα διαμάντια, αυτά τα καλά παιδιά, γιατί να μη δίνονται χρήματα για την έρευνα στην Ελλάδα, τόσα «γιατί» που δεν έχουν «διότι».