Συνέντευξη στη Μαρία Ανδρέου στην «Εσπρέσσο»
Μια εικόνα του Αγίου Νεκταρίου που είχα στο δημοσιογραφικό μου μπλοκάκι, ένα βιβλίο, «Το γνώθι σαυτόν», του Αγίου Νεκταρίου, που διάβαζε εκείνος αυτή την περίοδο και το είχε μαζί του στο Ακταίον, στο νησί των ιπποτών όπου εργάζεται, ήταν η αιτία να ξεδιπλωθεί μπροστά μου η συγκλονιστική ιστορία του Ροδίτη executive chef Λευτέρη Μοσχίδη.
Αυτή η τυχαία συζήτηση για τον Άγιο Νεκτάριο στάθηκε η αφορμή για να ακούσω μια μαρτυρία-ομολογία πίστης προς τον Θεό και την Παναγία, που προκαλεί έντονα συναισθήματα. Ο ίδιος μού αφηγήθηκε τη δοκιμασία που πέρασε στα γυμνασιακά του χρόνια, όταν έπεσε από το ποδήλατο και έσπασε τη γνάθο του και για το πώς τελικά ήταν θέλημα Θεού να γίνει σεφ και να θρέφει εκείνος τους συνανθρώπους του.
Πίσω από τον βραβευμένο σεφ της Ρόδου με τις δεκάδες περγαμηνές από σχολές γαστρονομίας από τη Γαλλία, τη Γερμανία και τη Σουηδία κρύβεται ένα σοβαρό ατύχημα, ένα τάμα και μια απόφαση ζωής. Η σύνδεση του Ροδίτη μάγειρα με το Άγιον Όρος, το Περιβόλι της Παναγίας, το προσκύνημα στη Μονή Βατοπαιδίου και στο κελί του Αγίου Παϊσίου και το διάβασμα των διδαχών του υφαίνουν την απίστευτη ιστορία της ζωής του.
«Κατάγομαι από δύο χωριά της Ρόδου, τα Καλαβάρδα και το Γεννάδι, και γνωρίζω τη μαγειρική παράδοση από πρώτο χέρι. Η μια γιαγιά μου ήταν από την Κάσο και έκανε και γκουρμέ, θα έλεγα, φαγητά, καθώς έφτιαχνε αγριοπερίστερα με κόκκινη σάλτσα και χειροποίητα ζυμαρικά Μάτσι. Άρα μεγάλωσα με την παράδοση. Έβλεπα τις γιαγιάδες μου να φτιάχνουν το φαγητό Πασχάτη με πλιγούρι,αρνί, κρεμμύδια, ντομάτα, μυρωδικά, το οποίο σιγοψηνόταν στον φούρνο και μύριζε όλος ο τόπος. Το πιάτο αυτό το έχω και στο μενού στο Ακταίον» λέει ο Λευτέρης.
«Ο πατέρας μου επίσης μαγείρευε υπέροχα. Δυστυχώς, τον έχασα από ανακοπή καρδιάς, όταν ήταν μόλις 32 ετών κι εγώ ήμουν επτά χρόνων. Πέθανε στα χέρια μου και έπρεπε μαζί με τη μητέρα μου και τις γιαγιάδες μου να κουμαντάρουμε το σπίτι, γιατί είχα και δύο μικρά αδέρφια.
Αυτό με έκανε να εργάζομαι από τα 14 μου ως βοηθός σε κουζίνα, μέχρι που αποφοίτησα από τη Σχολή Τουριστικής Εκπαίδευσης Θεσσαλονίκης και από τη Σχολή Κρέατος της Αθήνας, και βρέθηκα στα ξενοδοχεία “Hilton”, “Ledra Marriot” και σε πόσες άλλες αλυσίδες κέτερινγκ-κολοσσούς, ενώ είχα κάνει πριν διάφορα μεταπτυχιακά στο εξωτερικό» προσθέτει ξεδιπλώνοντας τα παιδικά του χρόνια. Παιδικά χρόνια που σημαδεύτηκαν από ένα σοβαρό ατύχημα, που έμελλε να του αλλάξει τη ζωή και να έρθει ακόμα πιο κοντά στον Θεό.
«Στο γυμνάσιο η ζωή με δοκίμασε σκληρά. Ήμουν στο σπίτι και διάβαζα, όταν μια γειτόνισσα με πήρε τηλέφωνο και μου είπε: «Λευτέρη, τρέξε, η γιαγιά σου έπαθε εγκεφαλικό. Η μεγάλη αδυναμία μου, η γυναίκα που με μεγάλωσε, η κολόνα του σπιτιού μας. Παίρνω το ποδήλατο και κατεβαίνω τον κατήφορο με απίστευτη ταχύτητα.
Ξαφνικά πέφτω πάνω σε μια πέτρα και μεταφέρομαι στο νοσοκομείο για χειρουργείο στη γνάθο. Εγώ με κατεστραμμένη γνάθο, με σίδερα σε όλο μου το στόμα, και η γιαγιά μου στο νοσοκομείο με εγκεφαλικό. Η οικογένειά μου δοκιμάζεται και για έξι ολόκληρους μήνες ρουφούσα τα πάντα με καλαμάκι…».
Το μαγνητοφωνάκι μού πέφτει από τα χέρια και εκείνος με βλέμμα καθαρό και στεντόρεια φωνή -είναι επίσης τραγουδιστής και κιθαρίστας, αλλά μόνο για τη γυναίκα του, την κόρη του Μαρία και τον γιο του Αγγελο- μου λέει: «Γιατί αγχώθηκες; Γιατί λυγίζεις; Έπεσα και ξανασηκώθηκα. Δεν είπα ποτέ «γιατί σ’ έμενα, Θεέ μου;». Γιατί όχι και σ’ εμένα; Η Παναγία ήξερε τι έκανε. Μου ρίζωνε στη νεανική καρδιά μου μια αποστολή. Να θρέψω χιλιάδες στόματα τα επόμενα χρόνια της ζωής μου. Και στο Ακταίον καθημερινά ετοιμάζουμε εγώ και η ομάδα μου 1.200 κουβέρ!
Έξι μήνες, λοιπόν, τρεφόμουν μόνο με ζωμούς. Εκεί έκανα και τους πρώτους μου πειραματισμούς ως σεφ. Αυτούς τους έξι δύσκολους μήνες της ζωής μου, για να μπορέσω να γευτώ τη γεύση της πίτσας, για παράδειγμα, που μου έσπαγε τη μύτη και τη ζήλευα όταν έβλεπα να την τρώνε τα αδέρφια μου, έπρεπε να τη φάω σε υγρή μορφή! Ναι, αυτοί ήταν οι πρώτοι μου πειραματισμοί. Μοριακή γαστρονομία. Τα έτρωγα όλα πουρέ!
Σκεφτείτε ότι τα σοκολατένια coco pops τα έτρωγα πουρέ! Ο καημός μου ήταν μεγάλος, αλλά ο Θεός δεν σου δίνει μεγαλύτερο σταυρό από εκείνον που μπορείς να αντέξεις για να κουβαλήσεις. Αυτή την περίοδο όμως τα πειράματα και η επαφή μου με τις πρώτες ύλες ήταν κάτι το μαγικό.
Από τότε, λοιπόν, έδωσα μια υπόσχεση στην Παναγία αλλά και στον εαυτό μου, ότι αν γίνω καλά (και έγινα, δόξα τω Θεώ), όταν μεγαλώσω θα σπουδάσω γαστρονομία και θα αξιοποιώ τα ωραία προϊόντα του τόπου μου για να υπηρετώ με αυτό τον τρόπο όλους τους συνανθρώπους μου. Και το θαύμα έγινε. Η χάρη Της με έχει ευλογήσει με μια ωραία οικογένεια, με τρία θαυμάσια παιδιά που έχουν και τις προσευχές του γέροντά μου και πνευματικού μου».
Εκείνος αναφέρει συχνά τη λέξη «αγαλλίαση»… «Στο Άγιον Όρος πάω συνήθως όταν σπάει ο τουρισμός στη Ρόδο και ξεσηκώνω πάντα αγιορείτικες συνταγές. Να ξέρετε ότι η νηστεία που επιβάλλει η θρησκεία μας τις μεγάλες εορτές δεν είναι μόνο για εγκράτεια και άσκηση. Είναι και για την αποτοξίνωση του οργανισμού μας.
Η Ορθοδοξία για όλα έχει προνοήσει. Στο Άγιον Όρος μού αρέσει να περπατώ σε βουνά, να συνομιλώ με μοναχούς, να εξομολογούμαι, να ευγνωμονώ την Παναγία και να παρακολουθώ λειτουργίες και αγγελικές ψαλμωδίες. Η πίστη μου στην Παναγία είναι και η δύναμή μου. Πιστεύω ότι η Παναγία με τις προσευχές της προς τον Υιό Της μεσιτεύει για εμάς. Έχω δει φίλους μου να αλλάζουν τη ζωή τους και να μετανοούν μετά την επίσκεψή τους στο Περιβόλι της Παναγίας. Έχω μαγειρέψει κιόλας μαζί με μοναχούς, κάτι που κάνω και στη Ρόδο, στα δικά μας μοναστήρια και προσκυνήματα, και αυτό με αγαλλιάζει ψυχικά.
Ύστερα από κάθε επίσκεψή μου στο Περιβόλι της Παναγίας γεμίζω με μεγαλύτερη αγάπη και μεράκι για τη δουλειά μου. Να ξέρετε ότι ποτέ στη ζωή μου δεν μαγείρεψα μηχανικά και από αγγαρεία, αλλά από μεγάλο πάθος. Βασίζομαι στο τρίπτυχο «θρέψη, γεύση και εντυπωσιασμός», και ποτέ στο αντίστροφο. Άλλωστε, η μαγειρική είναι από μόνη της μια διαφορετική γλώσσα επικοινωνίας, μια τέχνη υψηλής αισθητικής και απόλαυσης».
Τον ρωτάω για τα όνειρά του, τα σχέδιά του και όλα έχουν να κάνουν με την ανάπτυξη του τόπου και το καλό της πατρίδας του… «Το όνειρό μου σε συνεργασία με τους Ροδίτες αγρότες και παραγωγούς είναι να καλλιεργούμε στρέμματα γης, να συσκευάζουμε τα τοπικά προϊόντα και με τους κατάλληλους επενδυτές, που εύχομαι να βρεθούν, να πωλούνται τα ντοματίνια μας με ονομασία ροδίτικης προέλευσης στο εξωτερικό.
Αυτή την περίοδο θέλω να δημιουργήσω μια εταιρεία, την Gastro Project, που βασίζεται στην παραγωγή πρώτων υλών από τη ροδίτικη γη, στην πώληση και τη μεταποίηση. Μάλιστα έχω δημιουργήσει και έναν φούρνο – αρτοποιείο πρότυπο στο νησί, ενώ πάντα όποιος θελήσει τις συμβουλές μου στην εστίαση είμαι παρών. Μπορώ να συνεχίσω να βάζω τον πήχη πιο ψηλά για το Ακταίον και να θυμάμαι αυτό που υποσχέθηκα στην Παναγία: «Να γίνω καλά και να θρέφω καθημερινά χιλιάδες στόματα».