Tης Μάχης Χριστοφορίδου στο HumanStories
Η Τέλενδος είναι το μικρό νησί που «κρυφοκοιτάει» πού και πού την Κάλυμνο. Δεν τη ζηλεύει, απλώς κοιτά από μακριά το μέγεθός της. «Η γαλήνη και η ηρεμία στο μικρό νησί της Τελένδου δε συγκρίνεται», αναφωνεί πίσω από το βράχο η πριγκίπισσα της Τελένδου και συνεχίζει: «εδώ θέλω να μείνω, να κοιτώ τη θάλασσα, να μιλώ με τους ψαράδες και να ακούω τα γέλια των μικρών παιδιών που τσαλαβουτούν στο λιμάνι». Εκεί, ανάμεσα στα παιδιά στέκεται και η Σοφία Πλάτση.
Η Σοφία μεγάλωσε στο νησί. Εδώ στην Τέλενδο είναι το σπίτι της. Η οικογένειά της. Οι παιδικοί της φίλοι. Εδώ πήγε σχολείο, μοιράστηκε στιγμές. Το αγαπάει το νησί της. Δεν έχει ατέλειες ο μικρός παράδεισος για τη μικρή Σοφία.
«Είμαι 18 χρονών. Τα δεκαεφτά χρόνια της ζωής μου ζούσα στην Τέλενδο, χειμώνα-καλοκαίρι. Τον τελευταίο χρόνο, αναγκαστήκαμε να μετακομίσουμε για τις απαιτήσεις του σχολείου στην Κάλυμνο. Για κάποιους, η Τέλενδος είναι ένα πολύ μικρό νησί που μένουν πάνω κάτω πέντε άνθρωποι. Για μένα, αυτό το μικρό νησί είναι το σπίτι μου και αυτοί οι πέντε άνθρωποι η οικογένειά μου. Η ζωή στο νησί είναι πολύ πιο ενδιαφέρουσα από ό,τι φαίνεται πως είναι. Στην Τέλενδο έχω περάσει τα καλύτερα χρόνια της ζωής μου. Από τα παιδικά μου χρόνια, έχω τις καλύτερες αναμνήσεις και μεγάλο ρόλο σε αυτό παίζει το νησί μου», μας λέει με καμάρι η Σοφία και συνεχίζει:
«Εκεί έκανα τους πρώτους μου φίλους. Φίλοι, που μέχρι σήμερα σημαίνουν πολλά για μένα. Για τα παιδιά η Τέλενδος, είναι ένας παράδεισος στη γη. Η θάλασσα απέχει από το σπίτι μου δέκα μέτρα. Δεν υπάρχουν αυτοκίνητα και μηχανάκια. Υπάρχουν μόνο πλατείες, μουράγια – κοινώς λιμανάκια- που μαζευόμαστε όλα τα παιδιά για να κάνουμε βουτιές και κάθε βράδυ καθόμαστε όλοι μαζί και παίζουμε κρυφτό. Πώς να μην είναι ένα παιδί χαρούμενο σε ένα τέτοιο μέρος, αφού το μόνο που έχει να διαχειριστεί είναι η απόλυτη ελευθερία του».
ΤΑ ΘΕΤΙΚΑ ΤΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ ΣΤΗΝ ΤΕΛΕΝΔΟ
«Ο χειμώνας στην Τέλενδο είναι συνώνυμο με την ηρεμία και τη γαλήνη. Ο καθένας έχει τις ασχολίες του, όπως για παράδειγμα το ψάρεμα, τα ζώα, τα χωράφια, το διάβασμα στη δική μου περίπτωση και έχει άπλετο χρόνο να επικεντρωθεί σε αυτές. Όλη αυτή η χαρά, η ανεμελιά, η ηρεμία και η ελευθερία που σου προσφέρει, δεν μπορούν εύκολα να συγκριθούν με κάτι άλλο και υπερνικούν τις ελάχιστες δυσκολίες που μπορεί να συνεπάγονται σε ένα τόσο μικρό και απομονωμένο νησί. Στις όμορφες στιγμές μου, πρωταγωνιστικό ρόλο έχει η οικογένειά μου και οι φίλοι μου γιατί πάντα με κάνουν να γελάω.
Οι βραδιές στο τζάκι, οι ψησταριές μας, τα οικογενειακά τραπέζια, τα παιχνίδια, οι βουτιές, τα γέλια, ένα σωρό αναμνήσεις που μου έρχονται στο μυαλό όταν ακούω το όνομα του νησιού μου. Πάντα προσπαθώ να βρίσκω κάτι θετικό μέσα από όλες τις καταστάσεις. Ακόμα και όταν είχε κακοκαιρία, βροχή, φουρτούνα, δυνατό αέρα, εγώ χαιρόμουν και ανυπομονούσα για τη στιγμή αυτή. Τη μόνη άσχημη στιγμή που μπορώ να σκεφτώ μέχρι τώρα και να «συνδέσω» με την Τέλενδο είναι η απώλεια ενός σημαντικού μου ανθρώπου και δυστυχώς για μένα το έχω περάσει και αυτό, εις διπλούν», μας λέει η Σοφία.
Ο βράχος της Τελένδου από ψηλά
Η Σοφία τελείωσε το δημοτικό στο «Δημοτικό Σχολείο Τελένδου». Το μικρό σχολείο τότε, είχε πάντα δύο μαθητές. Τη Σοφία κι έναν ακόμα. Η Σοφία θυμάται το μάθημα, το σχολείο και μιλάει με αγάπη για τους δασκάλους της. Μάλιστα αναφέρεται με θαυμασμό στην κ. Βασιλική. Την εκπαιδευτικό που πίστεψε στα όνειρα της Σοφίας και όπου άθελά της τη βοήθησε να τα πραγματοποιήσει. «Το Δημοτικό το τέλειωσα στην Τέλενδο και είμαι αρκετά περήφανη για αυτό. Το γεγονός ότι για οχτώ χρόνια ήμουν σε ένα μικρό σχολείο με πάρα πολύ λίγα παιδιά έκανε τα άλλα παιδιά που γνώριζα να έχουν ένα ακόμα λόγο για να με φωνάζουν «διαφορετική». Το σχολείο μου ήταν όντως μικρό. Είναι ένα κτήριο που έχει μια αίθουσα. Εκεί που κάναμε μάθημα εμείς και ένα ακόμα πολύ μικρό δωματιάκι όπου βρίσκονταν το τηλέφωνο, έτσι ώστε να μιλάει πιο ήρεμα ο δάσκαλος.
Οι τουαλέτες ήταν πίσω από το κτήριο του σχολείου. Συμμαθητές μου στο σχολείο ήταν ένα αγόρι και όταν έφυγε εκείνος για να πάει στο γυμνάσιο είχα την αδερφή μου, οπότε ήμουν πάντα εγώ και ένα ακόμα παιδί αλλά ποτέ δεν ένιωσα μόνη και ποτέ δεν βαρέθηκα. Αντιθέτως μου άρεσε να πηγαίνω σχολείο. Το μάθημα κυλούσε πολύ ομαλά και ωραία. Όταν ο δάσκαλος ασχολούνταν μαζί μου για να προχωρήσουμε παρακάτω το άλλο παιδί έκανε μια επανάληψη ή φωτοτυπίες και πολλές φορές το μάθημα γίνονταν και ταυτόχρονα.
Όλα τα χρόνια που ήμουν στο Δημοτικό γνώρισα αρκετούς καινούριους δασκάλους όπως είναι άλλωστε φυσικό, όμως υπήρξε μια δασκάλα που ήταν πολλά παραπάνω από μια απλή δασκάλα για μένα. Είναι ένας από τους καλύτερους ανθρώπους που έχω γνωρίσει στη ζωή μου. Ήταν πάντα εκεί για μένα.
Τη θαύμαζα και εξακολουθώ να τη θαυμάζω για αυτό που είναι και για όλα αυτά που έχει πετύχει. Της χρωστάω πολλά. Πάντα πίστευε σε μένα και στα όνειρά μου. Εύχομαι να καταφέρω να της μοιάσω μια μέρα. Κυρία Βασιλική, σας αγαπώ πολύ και μου λείπετε».
Μετά το Δημοτικό η Σοφία συνέχισε το Γυμνάσιο στην Κάλυμνο. Κάθε μέρα έπαιρνε το καραβάκι για να βρίσκεται στην ώρα της στο σχολείο. Πώς ήταν η καθημερινότητά της; Δεν ήταν εύκολη αλλά θεωρεί τον εαυτό της ευλογημένο γιατί πάλεψε για τα όνειρά της. «Ξυπνούσα κάθε μέρα περίπου στις πέντε γιατί δεν ήταν ποτέ σίγουρη η ώρα που θα έφευγα για να πάω απέναντι. Είχε φορές που έφευγα εφτά παρά είκοσι και άλλες που έφευγα έξι παρά δέκα, όταν έφτανα Κάλυμνο περίμενα το λεωφορείο το οποίο περνούσε εφτά και δέκα και από εκεί πήγαινα στο σχολείο όπου πάντα έφτανα σχεδόν πρώτη και περίμενα τις φίλες μου.
Στον γυρισμό, έφτανα στις Μυρτιές στις δύο, ακόμη και αν σχολούσα στις δώδεκα και περίμενα το καραβάκι για να πάω σπίτι μου. Και αυτή η ώρα δεν ήταν σίγουρη. Είτε θα πήγαινα αμέσως είτε όχι αλλά σίγουρα μέχρι τις τέσσερις που υπήρχε ένα στάνταρ δρομολόγιο. Ό,τι ώρα και να έφτανα, έτρωγα και ξεκινούσα το διάβασμα για να τα προλάβω όλα μέχρι την ώρα που θα κοιμόμουν. Κοιμόμουν αρκετά νωρίς, για να μην ξυπνάω το πρωί με δυσκολία. Αυτή ήταν η καθημερινότητά μου.
Την είχα συνηθίσει και δεν μου φαινόταν ούτε δύσκολη ούτε περίεργη, γιατί στο τέλος πάντα είχα ένα σπίτι να πάω και ένα κρεβάτι να ξαπλώσω. Οπότε ένιωθα αρκετά τυχερή για αυτό. Βέβαια όταν είχα ταλαιπωρηθεί λίγο από το κρύο ή τη βροχή, έπιανα τον εαυτό μου να σκέφτεται πως είναι άδικο να τα περνάω όλα αυτά για να πηγαίνω σχολείο για κάτι δηλαδή που για τα περισσότερα παιδιά είναι αυτονόητο και δεδομένο. Να ξυπνούν στις εφτά, να γυρνάνε σπίτι τους απευθείας μόλις σχολάσουν, να μην πρέπει να περιμένουν μέσα στο κρύο ή τη βροχή το καραβάκι.
Τώρα όμως που αναγκάστηκα να φύγω από εκεί κατάλαβα πως θα μπορούσα να το κάνω ξανά και ξανά προκειμένου να είμαι στο σπίτι μου. Οπότε πλέον δεν με θεωρώ αδικημένη, αλλά κάθε άλλο θα με έλεγα τυχερή και ευλογημένη που κατάλαβα από μικρή πως προκειμένου να καταφέρεις αυτό που θέλεις πρέπει να παλέψεις για αυτό», λέει περήφανη η Σοφία της Τελένδου.
Αγαπημένη εποχή της «διαφορετικής» Σοφίας είναι ο χειμώνας. Ακόμη και σε αυτό ήταν διαφορετική από τα υπόλοιπα παιδιά. «Παρόλο που είναι η εποχή που με «βασάνιζε» λιγάκι παραπάνω από τις υπόλοιπες εποχές, εγώ την αγαπώ πιο πολύ από όλες. Αν και δεν ήταν πολλές, υπήρχαν και οι φορές που εξαιτίας του καιρού δεν μπορούσαμε να περάσουμε απέναντι.
Το μόνο πράγμα που σκεφτόμουν ήταν οι απουσίες μου, γιατί τις σημειώσεις μπορούσα εύκολα να τις πάρω. Ευτυχώς όμως για μένα και ο διευθυντής και ο υποδιευθυντής του Λυκείου μου, μού έδειξαν τρομερή κατανόηση στο κομμάτι αυτό. Δεν ήταν λίγες οι φορές που γύρισα σπίτι βρεγμένη από πάνω μέχρι κάτω λόγω της βροχής ή που έμενα στη θεία μου γιατί προμήνυε πολύ άσχημο καιρό και δεν μπορούσα προφανώς να χάσω μια ολόκληρη εβδομάδα σχολείου. Κάποιοι, αυτό θα το χαρακτήριζαν σκληρό. Για μένα αυτό ήταν ο χειμώνας μου και δεν θα τον άλλαζα για κανένα λόγο».
Η Σοφία της Τελένδου τα κατάφερε. Τελείωσε το σχολείο, έδωσε εξετάσεις και ναι, πέρασε. Πέρασε στην πρώτη της επιλογή στο Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης Ρόδου. Από πολύ μικρή ήθελε να γίνει δασκάλα. Λατρεύει τα παιδιά και ένα είναι σίγουρο: ότι θα τα εμπνεύσει όπως και η ίδια εμπνεύστηκε από τη δική της αγαπημένη δασκάλα. «Μετά από δεκατέσσερα χρόνια σχολείου, αυτό το κεφάλαιο της ζωής μου κλείνει με πολύ χαρά γιατί πέτυχα τον πρώτο μου στόχο.
Όταν συμπλήρωνα το μηχανογραφικό μου ως πρώτη επιλογή δήλωσα Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης Ρόδου και όταν βγήκαν τα αποτελέσματα και είδα πως πέρασα στην πρώτη μου επιλογή, πετούσα από τη χαρά μου. Κι εγώ και η οικογένειά μου ήταν πολύ χαρούμενοι για μένα.
Θυμάμαι χαρακτηριστικά τη θεία μου, που έκανε πάνω κάτω και έλεγε σε όλους ότι τα κατάφερα και πέρασα στην πρώτη μου επιλογή. Το 2020 ήταν και είναι ακόμη μια περίεργη και δύσκολη χρονιά για πολλούς ανθρώπους. Και για μένα το ίδιο. Βέβαια αν μου δινόταν η ευκαιρία να πατήσω ένα κουμπί και να το διαγράψω εντελώς, δεν θα το έκανα σε καμία περίπτωση. Η χαρά που πήρα από την επιτυχία μου στις εξετάσεις αρκεί για να καλύψει ό,τι κενό δημιούργησαν άλλες καταστάσεις. Η διάρκεια της καραντίνας, ήταν μια πολύ περίεργη περίοδος για μένα γιατί το ολοήμερο διάβασμα σε συνδυασμό με την κλεισούρα δεν πήγαιναν πακέτο καθόλου. Οι δύο χειρότερες εβδομάδες της ζωής μου, ήταν αυτές των πανελλαδικών.
Όλο αυτό το άγχος, η πίεση που μαζεύονται, σε φέρνουν στα όριά σου και δεν σε αφήνουν ούτε να φας. Δεν είναι και ό,τι πιο ευχάριστο. Δεν ξέρω και εγώ για πόσο καιρό μετά τις εξετάσεις, έβλεπα το ίδιο όνειρο: πως πήγαινα να γράψω αδιάβαστη. Όμως ευτυχώς, όλα αυτά πέρασαν και τα αφήνω πίσω μου με μεγάλη χαρά. Από πολύ μικρή, ήθελα να γίνω δασκάλα και αυτό γιατί λατρεύω τα παιδιά και δεν θα μπορούσα να φανταστώ τη ζωή μου χωρίς αυτά.
Πάντα έλεγα, ότι σε περίπτωση που δεν καταφέρω να κάνω εγώ τη δική μου οικογένεια για τον οποιοδήποτε λόγο, θα ήθελα η δουλειά μου να αφορά τα παιδιά για να μην λείπουν από την καθημερινότητά μου, Εξού και η επιλογή της σχολής μου. Δεν δήλωσα το μηχανογραφικό μου με σκοπό να μπω κάποια στιγμή και να δουλέψω στο δικό μου σχολείο. Θα ήθελα να κάνω τον κύκλο μου. Είμαι της άποψης, πως ό,τι είναι να γίνει, θα γίνει, οπότε αν καταλήξω κάποτε στο σχολείο αυτό, μόνο συγκίνηση και περηφάνια θα μπορέσω να νιώσω για τον εαυτό μου που καταλήγω εκεί από όπου όλα ξεκίνησαν».
Στο ερώτημά μας πώς θα ήθελε να δει το νησί της η Σοφία αναζητά τις μικρές ατέλειες της Τελένδου που φαντάζουν στο μυαλό της μηδαμινές, σε σχέση με τις ομορφιές της. «Η αλήθεια είναι πως όταν μεγαλώνεις κάπου και περνάς ένα μεγάλο κομμάτι της ζωής σου εκεί, στο μυαλό σου είναι όλα τέλεια. Με δυσκολία βρίσκεις τις ατέλειες. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με εμένα αυτή τη στιγμή.
Έχω μάθει να αγαπάω την Τέλενδο, έτσι ακριβώς όπως είναι με τις ενδεχόμενες ατέλειές της. Σε έναν τουρίστα, αυτή η ερώτηση θα φάνταζε πολύ πιο εύκολη, αφού από τη στιγμή που δεν υπάρχει συναισθηματικό δέσιμο, εύκολα θα ανίχνευε κάτι αρνητικό. Από τη στιγμή όμως που αγαπάς το νησί σου, σίγουρα θα θες να το δεις στην καλύτερη μορφή του.
Δύο είναι λοιπόν κατά τη γνώμη μου τα καίρια προβλήματα που ίσως να αμαυρώνουν την εικόνα του νησιού μου. Το ένα είναι το θέμα των σκουπιδιών. Δεν υπάρχει ο κατάλληλος εξοπλισμός έτσι ώστε να μεταφέρονται τα σκουπίδια ανά ένα λογικό χρονικό διάστημα απέναντι.
Ως αποτέλεσμα, μαζεύονται πάρα πολλά σκουπίδια και αφού οι κάδοι είναι μετρημένοι στα δάχτυλα, πολλές είναι οι φορές που υπάρχουν σκουπίδια έξω από τους κάδους. Είναι μια κατάσταση ντόμινο, η οποία συνεπάγεται με μια άσχημη εικόνα για το νησί μας. Το άλλο θέμα, αφορά περισσότερο τους μόνιμους κατοίκους του νησιού. Το καλοκαίρι η Τέλενδος γεμίζει από κόσμο που έρχεται να ανοίξει τις επιχειρήσεις του, να δουλέψει ή ακόμη να κάνει τις διακοπές του.
Τα καραβάκια κάθε μισή ώρα πηγαινοέρχονται, οπότε υπάρχει αρκετά συχνή πρόσβαση στο νησί. Αυτή η εικόνα όμως δεν θυμίζει καθόλου χειμώνα. Τον χειμώνα οι μόνιμοι κάτοικοι είναι γύρω στους τριάντα και δεν υπάρχει συγκεκριμένο ωράριο για τα δρομολόγια.
Δεν είμαι αρμόδια για να πω εγώ τι πρέπει ακριβώς να δοθεί στους καπετάνιους των καραβιών αυτών, αλλά θα ήταν καλό να έχουν και αυτοί ένα κίνητρο να δουλεύουν και να μην το κάνουν χατιρικώς εξαντλώντας ένα μέρος από το χρόνο τους και ένα ποσό από τα χρήματά τους για το πετρέλαιο, που ποτέ δεν παίρνουν πίσω. Αν δινόταν μια τέτοια επιδότηση, πιστεύω πως η Τέλενδος το χειμώνα θα είχε περισσότερους κατοίκους αλλά και περισσότερους ανθρώπους που θα ήθελαν ακόμη και το χειμώνα να εξερευνήσουν την ομορφιά της. Εξάλλου, είναι γνωστό πως το καλό μόνο καλό μπορεί να φέρει».
Και τι θα έλεγες στον πρωθυπουργό της χώρας, Σοφία; «Αρχικά θα του έλεγα ένα μπράβο με τον τρόπο που χειρίστηκε την όλη κατάσταση στην αρχή, όταν έγινε η καραντίνα για να γίνω πιο σαφής. Πραγματικά τότε πιστεύω πως δεν θα μπορούσε να χειριστεί καλύτερα την κατάσταση, έτσι ώστε να έχουμε λίγα κρούσματα και ελάχιστους θανάτους. Στην πορεία δεν ξέρω τι άλλαξε και έχουμε φτάσει σε μια εκτός ελέγχου φάση και ούτε θα ήθελα να μάθω είναι η αλήθεια. Αλλά ως γνωστόν, τα χρήματα κινούν νήματα.
Επίσης καλό θα ήταν να εστιάσει λίγο και στα μικρά νησάκια. Δεν είναι μόνο τα γνωστά σε όλους νησιά που αποφέρουν έσοδα. Αν ήταν πρόθυμος να ασχοληθεί και να ξοδέψει ένα ποσό σε μικρά νησιά όπως η Τέλενδος, είμαι σίγουρη πως στο τέλος της σεζόν θα του το επέστρεφαν πίσω ολόκληρο αν όχι και διπλάσιο. Κάτι τελευταίο.
Είμαι σίγουρη πως ο πρωθυπουργός της χώρας μας δεν θα δεχόταν κανενός είδους συμβουλή από εμένα. Αν είχα την ευκαιρία όμως να του μιλήσω, θα του έλεγα να διαβάσει και να δώσει προσοχή στην ιστορία της χώρας του, χωρίς όμως να θέλω να ακουστεί προσβλητικό αυτό που λέω. Κάθε άλλο. Η ιστορία επαναλαμβάνεται. Προηγούμενοι πρωθυπουργοί ή ακόμη και παλαιότερα βασιλιάδες, είχαν έρθει αντιμέτωποι με παρόμοιες συνθήκες. Άλλοι τα κατάφεραν και τα έβγαλαν εις πέρας και άλλοι πάλι έκαναν λάθη άθελα τους. Αν έμπαινε στον κόπο λοιπόν ο πρωθυπουργός να γίνει γνώστης αυτών των καταστάσεων, καλών και κακών, σωστών και λανθασμένων.
Οι λανθασμένες δεν θα επαναλαμβάνονταν και οι σωστές θα γίνονταν ακόμη καλύτερες για να εφαρμοστούν στη χώρα μας και να αποφέρουν τα επιθυμητά αποτελέσματα», καταλήγει η Σοφία της Τελένδου. Κι επειδή το καλό μόνο καλό μπορεί να φέρει, το να ζεις και να μεγαλώνεις σε έναν μικρό παράδεισο, δίπλα στη θάλασσα, είναι σίγουρα ευλογία. Και η Σοφή Σοφία της Τελένδου, το γνωρίζει καλά. Κι όταν βρίσκεται μακριά από την πριγκίπισσα της Τελένδου μετρά τον χρόνο που θα βρεθεί ξανά εκεί. Στα λιμανάκια της, παρέα με φίλους παιδικούς.