Της Μάχης Χριστοφορίδου στο humanstories.gr
Το μικρό νησί, βρίσκεται στο ανατολικό τμήμα του Αιγαίου, μεταξύ Αμοργού και Καλύμνου.
Κατά την αρχαιότητα λεγόταν Λέβινθος. Μάλιστα αρχαιολογική ανασκαφή αποκάλυψε στην κορυφή του νησιού, ερείπια από αρχαία τείχη Κάστρου. Άρα και την ύπαρξη μικρού οικισμού στο νησί. Επομένως, η αρχαία Λέβινθος είχε κατοίκους. Η Λέβιθα δεν ήταν ποτέ ένα ακατοίκητο νησί.
Οι περιπέτειες του Ικάρου και του Δαίδαλου συνδέονται με το νησί, αφού πριν φτάσουν στην Κρήτη, πετούν πάνω από τη Λέβιθα. Και κάπου ανάμεσα στο νησί και την Κάλυμνο, πνίγηκε ο Ίκαρος, σύμφωνα με τη μυθολογία μας. Αργότερα το νησί, έγινε καταφύγιο Πειρατών. Η Λέβιθα, μέχρι και σήμερα αποτελεί έναν ενδιάμεσο προορισμό για τα ιστιοπλοϊκά σκάφη. Και πολλές φορές, αποτελεί στάση ασφάλειας για όσους περνούν από το πιο δύσκολο και επικίνδυνο πέρασμα του Αιγαίου. Αποτελεί λοιπόν απαραίτητη στάση ξεκούρασης για όλους τους θαλασσοπόρους. Είναι το Χάνι του Αιγαίου.
Δεν είναι τυχαία λοιπόν η πρόσφατη ανακάλυψη της ενάλιας αρχαιολογικής έρευνας της Εφορείας Ενάλιων Αρχαιοτήτων εκεί. Στο θαλάσσιο αυτό πέρασμα από τις Κυκλάδες στα Δωδεκάνησα, βρέθηκαν σημαντικοί αρχαιολογικοί θησαυροί που έχουν να μας διηγηθούν πολλές άγνωστες ιστορίες. Συνολικά, εντοπίστηκαν πέντε ναυάγια. Ένα ναυάγιο με φορτίο αμφορέων από την Κνίδο, τρία ναυάγια με φορτία Κώων ή ψευδο-Κώων αμφορέων (του 2ου και 1ου αι. π.Χ. και του 2ου αι. μ.Χ.), ένα ναυάγιο με φορτίο αμφορέων από το Βόρειο Αιγαίο του 1ου αιώνα π.Χ., ένα ναυάγιο με φορτίο ροδιακών αμφορέων του 1ου αι. μ.Χ. και τέλος ένα ναυάγιο με αμφορείς που χρονολογούνται στην παλαιοχριστιανική περίοδο.
Εξαιρετικό όμως ενδιαφέρον παρουσιάζει ένας γρανιτένιος στύπος άγκυρας, που ανελκύστηκε από βάθος 45 μέτρων, βάρους 400 κιλών. Χρονολογείται στα 600-500 π.Χ. και είναι ο μεγαλύτερος σε μέγεθος λίθινος στύπος της Αρχαϊκής περιόδου, που έχει εντοπιστεί έως σήμερα στο Αιγαίο. Η χρήση του παραπέμπει σε πλοίο κολοσσιαίων για την εποχή του διαστάσεων. Ο στύπος της άγκυρας παραμένει στη Λέβιθα «προσωρινά» μέχρι να βρεθεί τρόπος να μεταφερθεί. Ενώ η υπόλοιπη άγκυρα, κατασκευασμένη από ξύλο καταστράφηκε στο βυθό, όπως και το ξύλινο σκαρί, που ήταν τεράστιο και εντυπωσιακό για την εποχή του.
Περήφανοι για την επιτυχή προσπάθεια ανέλκυσης της στύπας από βάθος 45 μέτρων, στην περιοχή Λέβιθα.
Η οικογένεια Καμπόσου που όπως έχουμε αναφέρει στο Humanstoriesgr (https://www.humanstories.gr/i-monadiki-istoria-tis-ikogenias-kabosou-sta-xechasmena-levitha/) είναι και οι μοναδικοί κάτοικοι του νησιού, είναι πλέον και οι φύλακες του γρανιτένιου στύπου, αφού διακοσμεί προσωρινά την αυλή του μικρού οικισμού της οικογένειας.
Η μεταφορά της άγκυρας δεν ήταν εύκολη υπόθεση. Η ομάδα της έρευνας μαζί με την οικογένεια Καμπόσου κατάφεραν να τη μεταφέρουν με βοηθητικό όχημα. Οι στιγμές ήταν αρκετά συγκινητικές για όλη την ομάδα που συμμετείχε στην έρευνα και την ανέλκυση της άγκυρας. Η Βαλάντω, η σύζυγος του Μανώλη Καμπόσου μιλάει με νοσταλγία γι’ αυτές τις μέρες που έζησε στο μικρό τους νησί, παρέα με όλους αυτούς τους ανθρώπους: «Είναι μεγάλη μας τιμή. Είμαστε πολύ περήφανοι που βρίσκεται στην αυλή μας. Είναι πολύ εντυπωσιακή. Οι τουρίστες που πέρασαν το καλοκαίρι από το νησί ρωτούσαν σχετικά και θαύμαζαν την αρχαιολογική ανακάλυψη…».
Λέβιθα. Ένας σταθμός μεταξύ Κυκλάδων και Δωδεκανήσου. Ένας θαλάσσιος δρόμος από την Αρχαϊκή έως και την Οθωμανική περίοδο. Ένα μικρό νησί, με πολλές, μικρές ιστορίες. Ιστορίες ανθρώπων, που πέρασαν αλλά και αυτών που ζουν ακόμη και σήμερα πάνω στον μικρό αυτό βράχο, φυλάσσοντας ανεκτίμητα κομμάτια της ιστορίας μας. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να υποκλιθούμε.
