Της Μάχης Χριστοφορίδου στο humanstories.gr
Στα Λέβιθα, στην «πιο νοικοκυρεμένη, γειτονιά», εκεί κάπου στο κέντρο του Αιγαίου, ανάμεσα στις Κυκλάδες και τα Δωδεκάνησα, βρίσκεται το καταφύγιο δύο ανθρώπων, που τη θερινή περίοδο, γίνονται δέκα.
Ο Μανώλης κι ο Αναστάσης Καμπόσος είναι οι δύο χειμερινοί κάτοικοί του. Ο χειμώνας, είναι δύσκολος στο μικρό νησί. Όταν μάλιστα ζεις μακριά από την οικογένεια σου, τότε είναι που ανυπομονείς να έρθει η Άνοιξη για την επανένωση της οικογένειας.
Οι σύζυγοι και τα παιδιά, ζουν στην Πάτμο, γιατί το νησί δεν έχει φυσικά σχολείο. Θεωρείται άλλωστε για το ελληνικό κράτος ακατοίκητο. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011.
Ας ξεκινήσουμε όμως το ταξίδι μας στα Λέβιθα από την αρχή. Το όνομα Λέβιθα προέρχεται από το αρχαίο όνομα Λέβινθος, που θεωρείται προελληνικό. Μετά το 15ο αιώνα, η Λέβιθα αναδείχθηκε σε Προσκυνηματικό τόπο των θρησκειών του αιγαιακού χώρου.
Καθολικοί και ορθόδοξοι τιμούσαν εκεί τον Άγιο Γεώργιο, ενώ οι μουσουλμάνοι τον Koc Baba. άγιο που, σύμφωνα με την παράδοση, είχε φονεύσει μυθικά τέρατα, όπως και ο Άγιος Γεώργιος. Τα Λέβιθα υπήρξαν και καταφύγιο των πειρατών Γαβαλά και Σιγάλα. Το μικρό λιμανάκι του, αποτελεί σήμερα αραξοβόλι για τα ιστιοπλοϊκά, στο πέρασμά τους από τις Κυκλάδες στα Δωδεκάνησα και αντίστροφα.
Το νησί κατοικείται από μία μόνο οικογένεια εδώ και 250 χρόνια. Η οικογένεια συντηρεί το μοναδικό οικισμό του μικρού νησιού. Οι μοναδικοί κάτοικοί του, είναι η οικογένεια του Δημήτρη Καμπόσου. Η ιστορία τους στο νησί ξεκινάει από τον προ-προ πάππου του μπάρμπα Δημήτρη που εγκαταστάθηκε εκεί το 1820. Μετά ανέλαβε ο προ-πάππους του, ο Νικόλας Καμπόσος. Αυτόν τον διαδέχθηκε ο παππούς του, ο Δημήτρης από τον οποίο πήρε το όνομά του. Κι έπειτα ο πατέρας του, ο Σταυρής. Στο νησί υπήρχε ένας φάρος που τον είχε μια γαλλική εταιρεία.
Εκεί ήταν φαροφύλακας ο παππούς του, ο Δημήτρης. Αλλά επειδή έπρεπε να γίνονται δύο βάρδιες, ανέλαβε και ο πατέρας του Δημήτρη, ο Σταυρής.
Μέχρι το 1942 που έγινε ο πόλεμος. Μετά, ο φάρος καταστράφηκε.
«Σήμερα, υπάρχει μόνο το φανάρι», μας λέει ο Μανώλης. Εγγονός του Σταυρή. Και συνεχίζει: «Κάναμε αίτηση αναστήλωσης, δεν υπάρχουν όμως χρήματα. Παρά μόνο αν στείλει η περιφέρεια. Ήταν πολύ ωραίο κτίριο. Σύγχρονο, με πηγάδι…»., θυμάται ο Μανώλης. Μάλιστα στο νησί είχαν φυλάκιο κι οι Ιταλοί. Όλα τα χρόνια που είχαν στην κατοχή τους τα Δωδεκάνησα. Δεν είχαν παράπονο από τους Ιταλούς. Τους φέρονταν ευγενικά. Τα προβλήματα δημιουργήθηκαν όταν ήρθαν οι Γερμανοί. Η οικογένεια του Καμπόσου, κρύφτηκε στα βουνά ενώ οι Γερμανοί βομβάρδισαν τον οικισμό τους. Κατά την διάρκεια του πολέμου, η οικογένειά περιέθαλψε αρκετούς τραυματίες.
Ο κ. Δημήτρης (ο γιός του Σταυρή) με τη γυναίκα του Ειρήνη έκαναν τέσσερα παιδιά.Τον Σταύρο, τον Αναστάση, τον Μανώλη και τη Μαρία. Η Μαρία και ο Σταύρος ζουν στην Πάτμο. Η έλλειψη σχολείου οδήγησε τα παιδιά και τις σύζυγούς, του Μανώλη και του Αναστάση να ξεχειμωνιάζουν κι αυτές στην Πάτμο. Κάποια προβλήματα υγείας, ανάγκασαν και τους παππούδες που μέχρι τότε ζούσαν στο νησί να εγκατασταθούν κι αυτοί στην Πάτμο μέχρι την Άνοιξη. Αυτή είναι η μεγαλύτερη στεναχώρια του κυρ- Δημήτρη, που δεν μπορεί να ζήσει μακριά από τα Λέβιθα.
Στο μικρό οροπέδιο, που βρίσκεται ακριβώς κάτω από το ταβερνάκι της οικογένειας και το μοναδικό στο νησί, σπέρνανε παλιά σιτάρια. Αλωνίζανε και θερίζανε με το δρεπάνι. Τώρα, ασχολούνται κυρίως με την κτηνοτροφία. Διατηρούν τη μεγαλύτερη παραδοσιακή κτηνοτροφική μονάδα από όλα τα γύρω νησιά. Διαθέτουν 650 αιγοπρόβατα ελευθέρας βοσκής. Παράγουν τυρί και μυζήθρα. Το καλοκαίρι λειτουργούν το ταβερνάκι. Για τα θαλάσσια σκάφη που προσαράζουν στους όρμους του.
Ο Μανώλης μεγάλωσε στο νησί. Είναι το μικρότερο παιδί της οικογένειας του Δημήτρη Καμπόσου. Πονάει το νησί του. «Το αγάπησα το μέρος. Από μωρό με έφερε η μάνα μου στο νησί. Δε μένουμε για τα χρήματα. Εδώ πληρώνουμε τα πάντα. Και τον βοσκότοπο. Δεν είμαστε παράνομοι», μας λέει με παράπονο ο Μανώλης και συνεχίζει: «Μάλιστα λίγο πριν τις εκλογές του 2015, τον Φλεβάρη, καταχείμωνο, μας ενημέρωσαν ότι πρέπει να γίνει έλεγχος. Απογραφή των ζώων. Μετά τον έλεγχο και αφού δε βρέθηκε πταίσμα, ρώτησα τι έλεγχος ήταν και μου απάντησαν «καταγγελία». Ο ΟΠΕΚΕΠΕ δέχθηκε καταγγελία. Ακολούθησα τη διαδικασία που μου ζητήθηκε για να δω τον υπεύθυνο της καταγγελίας.
Μετά από 45 μέρες που μου απαντήσανε που είπαν ότι έγινε τυπογραφικό λάθος. Η καταγγελία, ήταν τυπογραφικό λάθος…Στο νησί, έρχονται τουρίστες το καλοκαίρι. Μιλάμε και μας λένε «εδώ πρέπει να πληρώνεστε καλά». Όταν τους λέμε ότι εμείς πληρώνουμε, μας κοιτούν με απορία. Στην Αγγλία, μας είπαν, στα μικρά νησάκια το κράτος δίνει έτοιμη δουλειά και πληρώνει για να μείνουν οι άνθρωποι στα νησιά. Μόνο και μόνο για να υπάρχει ΑΟΖ. Και εδώ, το κράτος προσπαθεί να μας διώξει….
Τα παράλογα παιχνίδια του ελληνικού κράτους. Η στατιστική αρχή πραγματοποίησε τη διαδικασία απογραφής το 2011. Οι υπάλληλοι της υπηρεσίας ζητήσανε από τους κατοίκους να πραγματοποιήσουν τη διαδικασία μέσω τηλεφώνου για να μην ταλαιπωρηθούν με θαλάσσιες μετακινήσεις. Η οικογένεια, δέχτηκε. Μετά την απογραφή, ο αριθμός των κατοίκων φαίνεται μηδενικός. Ακατοίκητο. Και το νησί χαρακτηρίζεται βραχονησίδα.
Από την άλλη, το ΓΕΕΘΑ ενημερώνει ότι η Λέβιθα δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ακατοίκητη βραχονησίδα γιατί, σε αυτήν την περίπτωση, το Διεθνές Δίκαιο δεν αναγνωρίζει δικαιώματα Υφαλοκρηπίδας και Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ). Τα Λέβιθα είναι νησί. Η αυθαίρετη απόδοση άλλου χαρακτηρισμού, όπως αυτός της ακατοίκητης βραχονησίδας εγκυμονεί εθνικούς κινδύνους.
Σύμφωνα με το Wikipedia. Ο πληθυσμός της ήταν 8 κάτοικοι, με την απογραφή του 2001. Ενώ σε αυτή του 2011 το νησί εμφανίζεται ακατοίκητο.
Στην ιταλική απογραφή του 1922 καταγράφεται ότι όλοι οι κάτοικοι στα Λέβιθα είναι ορθόδοξοι δηλαδή Έλληνες και υπάρχουν και έγγραφα που αφορούν μια υδρογραφική αποστολή στα νησιά. Το νησί σήμερα ανήκει διοικητικά στο Δήμο Λέρου. Ακατοίκητο μέχρι να ξαναγίνει η απογραφή το 2021.Τα Λέβιθα μέχρι και σήμερα τουλάχιστον στα χαρτιά φαίνονται ακατοίκητα.
Όπως και στην προηγούμενη απογραφή.«Το 2004 απογραφήκαμε. Έγινε απογραφή. Παρόλα αυτά νησί από το 2009 θεωρείται ακατοίκητο. Το πρόβλημα υπάρχει από τότε. Κάναμε ενέργειες το 2012 να απογραφούμε αλλά μας είπανε το 2021. Είδα ότι το νησί Κίναρος το απογράψανε το 2015. Πως έγινε αυτό, δεν ξέρω. Τα συμφέροντα ήταν μεγάλα. Σπαράζει η καρδιά μου. Τι σκοπιμότητα υπάρχει από πίσω. Η Πράσινη ανάπτυξη. Αιολικά και φωτοβολταικά συστήματα. Ήθελαν να αξιοποιήσουν τις ακατοίκητες βραχονησίδες. Για να τις αξιοποιήσουν, όμως δεν έπρεπε να υπάρχουν κάτοικοι σε αυτά. Και να μην υπάρχει οικονομική δραστηριότητα.
Η εταιρία ήθελε να προχωρήσει στα σχέδια της. Είπε θα κάνουμε επένδυση στις ακατοίκητες βραχονησίδες. Μας παρότρυναν να πάμε δικαστικά. Ήξεραν ότι δε μπορούσαμε να το κάνουμε. Σήμερα,έχει παγώσει το θέμα. Από τότε που έπεσε το ελικόπτερο στην Κίναρο. Πατήσαμε στην ΑΟΖ και στην υφαλοκρηπίδα, μέσω του υπουργείου Αμύνης και πάγωσε η διαδικασία». Αναζητώντας το φιλότιμο βρήκαμε το Μανώλη στα Λέβιθα. Το φιλότιμο κι η αγάπη του για το νησί, τον κρατά εκεί.
Δε ζητά από την πολιτεία ειδική μεταχείριση. Απαιτεί όμως σεβασμό. Θέλει να νιώθει ότι το κράτος είναι δίπλα του. Σύμμαχος του στο δύσκολο δρόμο. Επέλεξε να μείνει στο « σπίτι του» και η πολιτεία τον τιμωρεί. «Ήρθαν οι Τούρκοι, οι Ιταλοί, οι Γερμανοί και έρχονται οι Έλληνες και σου λένε τώρα δεν υπάρχεις; Είναι το σπίτι μας…Τα σπίτια είναι ίδια, όπως τότε που ήταν οι Ιταλοί. Έχουμε φωτογραφίες, δεν έχει αλλάξει τίποτα. Και τώρα τα βγάζουν αυθαίρετα. Θα έπρεπε να μας επιδοτούνε που κρατάμε ζωντανά τα νησιά».
Στα 10 καλύτερα νησάκια για ηρεμία και ξεκούραση τα Λέβιθα. Σύμφωνα με τους Τούρκους.«Τούρκοι που έκαναν διακοπές το 2012 στο νησί και γνώριζαν τα προβλήματα που αντιμετωπίζαμε μας έφεραν ένα βιβλίο.
Ένα από τα καλύτερα ταξιδιωτικά βιβλία στην Τουρκία. Το βιβλίο έγραφε, ότι τα Λέβιθα είναι μέσα στα 10 καλύτερα νησάκια για ηρεμία και ξεκούραση το καλοκαίρι. Οι Τούρκοι αναφέρουν στα βιβλία ακόμη και το όνομα της οικογένειάς μου κι οι Έλληνες μας διαγράφουν…». Το πιο τραγικό βέβαια είναι ότι εμείς οι Έλληνες δεν γνωρίζουμε τα νησιά μας. Μάλιστα ο Μανώλης έδωσε ως παράδειγμα ένα ζευγάρι από τη Θεσσαλονίκη. «Κάνανε διακοπές με φίλους τους Τούρκους. Οι Τούρκοι φίλοι τους, τους είπαν ότι θα σας πάμε σε ένα νησάκι στην Ελλάδα που δεν το γνωρίζετε. Αποκλείεται να μη το γνωρίζουμε λένε οι Έλληνες.
Όταν άκουσαν το όνομα Λέβιθα βιάστηκαν να απαντήσουν. Δεν υπάρχει τέτοιο νησί στην Ελλάδα… Οι Τούρκοι τα γνωρίζουνε κι εμείς δεν ξέρουμε που βρίσκονται».
Στα Λέβιθα εκτός από τη μικρή ταβέρνα δεν υπάρχει κατάλυμα.Οι επισκέπτες του νησιού έρχονται είτε με φουσκωτά, είτε με ιστιοπλοϊκά. Δεν υπάρχει πολύ νερό κι αν θέλεις δεν υπάρχουν οι προδιαγραφές για ένα μικρό ξενώνα.
Όπως μας λέει και ο Μανώλης. «Είναι ξερονήσι, δεν μπορούν να ζήσουν μεγάλα ζώα στο νησί. Μόνο αιγοπρόβατα». Παρόλα αυτά είναι το «σπίτι τους» και για εμάς τους Έλληνες η λέξη σπίτι περικλείει τα πάντα. Η πιο ωραία εποχή για το νησί είναι το Πάσχα. Η φύση φοράει τα γιορτινά της και υποδέχεται στο νησί ολόκληρη την οικογένεια. Παππούδες, παιδιά, αδέλφια. Ο ξυλόφουρνος ανάβει, το νησί μοσχοβολά.
Το Πασχαλινό Τραπέζι είναι μια μεγάλη γιορτή. Τα παιδιά κάνουν σκανδαλιές, ο παππούς φωνάζει. Εικόνες τόσο δυνατές. Τα λευκά σπιτάκια δίπλα στην ταβέρνα με την λιθόστρωτη αυλή μοιάζουν με μικρή κεντρική πλατεία χωριού. Δεν έχει να ζηλέψει σε τίποτα ο μικρός οικισμός. Στην πιο «νοικοκυρεμένη, γειτονιά» του Αιγαίου. Καλώς όρισες Άνοιξη… εκεί στο κέντρο του Αιγαίου.
Πηγή: rodiaki.gr
