Το σχολείο της Τελένδου κι η σπουδαία ιστορία του!-Της Μάχης Χριστοφορίδου

Της Μάχης Χριστοφορίδου

Η δασκάλα του μικρού σχολείου στην άκρη του Αιγαίου, στην όμορφη Τέλενδο, καταφθάνει καθημερινά στην αυλή του από την Κάλυμνο. Όταν όμως ο καιρός δεν είναι καλός, τότε η δασκάλα δεν μπορεί να προσεγγίσει το μικρό λιμανάκι.  Και τα μαθήματα δε πραγματοποιούνται.

Η Τέλενδος βρίσκεται πολύ κοντά στην Κάλυμνο. Ήταν κάποτε ενωμένη με την γειτονική νήσο, αλλά ένας ισχυρός σεισμός το 535 μ.Χ. χώρισε τα δύο νησιά. Σήμερα, εν έτη 2018, το μικροσκοπικό νησάκι έχει στο σχολείο του δύο σταθερούς μαθητές της τετάρτης δημοτικού. Και γίνονται εφτά οι μαθητές τους πρώτους και τους τελευταίους μήνες της σχολικής περιόδου. «Τα μόνιμα παιδιά είναι δύο στο δημοτικό. Τα υπόλοιπα πηγαίνουν τους πρώτους τρεις μήνες και τους δύο τελευταίους της σχολικής περιόδου στην Τέλενδο, επειδή οι γονείς τους δουλεύουν στο νησί. Αλλά λόγω της ενασχόλησής μας με τον τουρισμό κι επειδή έχουμε και παιδιά που πηγαίνουν γυμνάσιο αναγκαζόμαστε τους υπολοίπους μήνες να ζούμε στην Κάλυμνο», μας λέει η Πόππη Χαρινού.

Η Πόππη κατάγεται από το νησί. Ο παππούς και ο πατέρας της μεγάλωσαν στο νησί. Η Πόππη έχει δύο παιδιά. Ο μεγάλος πάει στην β’ γυμνασίου και ο μικρός της στην β’ δημοτικού. Έτσι αναγκάζονται λόγω του μεγαλύτερου, να μετακομίζουν το χειμώνα στην Κάλυμνο επειδή το μικρό νησί δε διαθέτει γυμνάσιο. Ενώ για το διάστημα που μένουν στην Τέλενδο, ο μεγάλος πηγαινοέρχεται στην Κάλυμνο για το μάθημα των αγγλικών του. Η Πόππη, εκτός από μαγείρισσα στη μικρή τους επιχείρηση γίνεται και καθηγήτρια τους μήνες αυτούς. Κι όπως χαρακτηριστικά μας λέει. «Είμαι ανάμεσα σε κουζίνα και βιβλία. Για να τον βοηθήσω. Είναι δύσκολο πολύ αλλά δε γίνεται διαφορετικά λόγω δουλειάς». Και συνεχίζει. «Αν και τα προβλήματα είναι πολλά, εμείς παλεύουμε για το καλύτερο». Το θετικό είναι ότι υπάρχει ένα σχολείο, για όσο υπάρχουν μαθητές στο νησί. Το μικρό ταπεινό σχολείο του Αιγαίου θα έχει ζωή.

Το δημοτικό σχολείο του νησιού όμως, έχει και μια ιδιαίτερη ιστορία. Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Δημαρχία Καλύμνου στην προσπάθειά της να μην μείνουν αμόρφωτα τα παιδιά και των πλέον απομακρυσμένων συνοικισμών του νησιού της, ίδρυσε το 1945 το Δημοτικό Σχολείο Τελένδου –  Καλύμνου. Αξίζει να σημειωθεί πως η Δημαρχία Καλύμνου διατηρούσε στα χρόνια της σκλαβιάς ικανό αριθμό εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Η  Δημαρχία, δεν σκέφτηκε τους κόπους και τα χρήματα αλλά κύριο μέλημά της ήταν τα παιδιά της Καλύμνου να είναι μορφωμένα και προπάντων να σκέφτονται ελληνικά.

Κατά το πρώτο έτος της λειτουργίας του Δημοτικού Σχολείου Τελένδου, η διδασκαλία γινόταν  σε ένα κελί (μικρή οικεία) δίπλα από την εκκλησία ενώ τον δάσκαλο τον πλήρωνε η Δημαρχία, με την οποία ήταν συμβεβλημένος. Τον επόμενο χρόνο, το Δημοτικό στεγάστηκε σε μια οικεία 100 μέτρα από την πρώτη. Το έτος 1947-1948 όλοι οι δάσκαλοι μισθοδοτούνταν από το Ελληνικό Δημόσιο. Για 11 χρόνια το σχολείο στεγαζόταν στην οικία. Αργότερα και κατόπιν ενεργειών του δραστήριου τότε δασκάλου, χτίστηκε το σχολικό κτίριο πίσω από τον Ιερό Ναό της Παναγίας

Το νέο σχολείο, λειτούργησε για πρώτη φορά το 1959 κι αποτελούνταν από ένα μικρό προθάλαμο, ένα γραφείο και την αίθουσα διδασκαλίας. Από το μικρό νησί πέρασαν πολλοί αξιόλογοι δάσκαλοι και τα τελευταία χρόνια δασκάλες. Με μεράκι και αγάπη, για τον τόπο και για τα παιδιά.

Στο σχολείο αυτό ήταν μαθήτρια κι η Σεβαστή Ντούνια. Η Σεβαστή θυμάται πώς πριν 30 χρόνια το δημοτικό αριθμούσε έντεκα μαθητές. «Έχω καλές αναμνήσεις. Το σχολείο από το σπίτι μου δεν είναι ούτε ένα λεπτό με τα πόδια. Έντεκα παιδιά ήμασταν τότε. Πολύ δεμένα μεταξύ μας. Παιχνίδι μπόλικο. Εγώ βέβαια με το σχολείο δεν είχα καλή σχέση. Ο νους μου βρισκόταν στην αυλή του σχολείου. Κι όχι μέσα. Απλά μου άρεσε να πηγαίνω γιατί ήταν ένας  χώρος που μαζευόντουσαν οι φίλοι μου. Όμορφες αναμνήσεις. Τυχερά τα παιδιά που μεγαλώνουν σε μικρές κοινωνίες. Που ζουν απλά. Απολαμβάνουν όλο το σκηνικό γύρω τους. Τη φύση, το παιχνίδι, την ανεμελιά. Σήμερα όμως το σχολείο έχει μόνο δύο παιδιά. Θέλουν παρέα. Θα έπρεπε να είναι τουλάχιστον τέσσερα. Να μπορούν να παίξουν. Είναι βαρετό για τα παιδιά», μας λέει η Σεβαστή και συμπληρώνει: «Ίσως το δικό μου παιδάκι να μη προλάβει το σχολείο ανοιχτό… Διότι αν κλείσει δύσκολα θα ανοίξει ξανά».

Για τα παιδιά της Πόππης, η Τέλενδος είναι ο μικρός τους παράδεισος. « Πως θα μπορούσε άλλωστε να μην είναι, αφού όλη μέρα το πρόγραμμα είναι παιχνίδι, μπάνιο,  παιδιά παντού… Το νησί αλλάζει τελείως το καλοκαίρι». Μεταμορφώνεται. Ζωντανεύει ξανά. Και ο φόβος της Πόππης είναι να μη κλείσει αυτό το μικρό σχολείο. Με τον λιτό προαύλιο χώρο. «Ότι κλείνει στην Ελλάδα δεν ανοίγει ξανά. Δυστυχώς το έχουμε δει αυτό σε πολλά σχολεία.Πρέπει να κρατάμε τα νησιά μας ζωντανά. Ειδικά τα μικρά».

Και ο μόνος τρόπος για να κρατήσεις ζωντανό τον τόπο σου είναι τα παιδιά. Όσο το ταπεινό μικρό σχολείο είναι ζωντανό τότε υπάρχει ελπίδα.

* Ευχαριστούμε πολύ τη Σεβαστή Ντούνια και την Πόππη Χαρινού για το φωτογραφικό υλικό.

Πηγή: http://www.humanstories.gr/contact/