Ο χοράρχης Παναγιώτης Μανουσάκης, μιλά για τη ζωή του και τη Βυζαντινή Μουσική
Συνέντευξη στη Ροδούλα Λουλουδάκη
«Η παρότρυνση ήταν του δασκάλου μου “Παναγιώτη, κάνε κι άλλες σπουδές, κι άλλες σπουδές…”…».
Κι έτσι πήρε πέντε-έξι πτυχία στη Βυζαντινή Μουσική, τελειώνει το μεταπτυχιακό του στο πανεπιστήμιο της Κύπρου και είναι ένας καθηγητής Μαθηματικών με ακαδημαϊκή εκπαίδευση στη Βυζαντινή Μουσική. Εντυπωσιακό.
Ο Παναγιώτης Μανουσάκης, ετών 32, με φωνή θείο δώρο είναι χοράρχης του Συλλόγου Ιεροψαλτών Ρόδου, είναι ψάλτης στον Μητροπολιτικό Ναό είναι πετυχημένος καθηγητής Μαθηματικών, έχει ενδιαφέροντα και κατέβαινε σε αγώνες kick boxing μετά την εκκλησία, μια προσωπικότητα πολυδιάστατη δηλαδή που ερωτεύτηκε τη Βυζαντινή Μουσική.
Ήταν βαρύ το πρόγραμμά του αυτές τις Άγιες μέρες, όμως τα κατάφερε να μιλήσουμε. Εδώ καταφέρνει τόσα και τόσα!
«Φοίτησα στο 1ο και το 6ο Δημοτικό, μου λέει και μετά Γυμνάσιο- Λύκειο, στο Καζούλλειο. Μεγάλωσα στην πόλη και κάποια καλοκαίρια τα περνούσα στο χωριό μου, την Αρνίθα απ’ όπου είναι ο πατέρας μου.
Από τη Γ’ Γυμνασίου ήξερα ότι είμαι καλός στα Μαθηματικά, τη Φυσική και τη Χημεία. Ο μαθηματικός μου και ο δάσκαλός μου στη Βυζαντινή Μουσική, ο πρωτοψάλτης Μανώλης Θεουλάκης που τον θεωρώ και πατέρα μου, μ’ έσπρωξαν προς τα μαθηματικά. Μεγάλωσα μαζί με τον παππού μου τον Νικόλαο Μουλιάτη, και από την πλευρά της μητέρας μου, η θεία μου είναι η Σμαράγδα Μουλιάτη, η δημοσιογράφος.
Από μικρός πήγαινα μαζί με τον παππού μου στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου, στον παπα Μαντικό, κι ήμουνα παπαδάκι. Κι ο άλλος μου ο παππούς ο Αντώνης Μανουσάκης από την Αρνίθα, ψάλτης ήτανε. Ξεκίνησα το Δημοτικό Ωδείο Βυζαντινής Μουσικής στη Ροδιακή Έπαυλη, ενώ έκανα και μαθήματα Ευρωπαϊκής Μουσικής γιατί ο δάσκαλός μου, έτσι τον λέω τον αείμνηστο Μανώλη Θεουλάκη που ήτανε χοράρχης και επίτιμος πρόεδρος του Συλλόγου Ιεροψαλτών Ρόδου, καθηγητής μου στη Βυζαντινή Μουσική από τον οποίο πήρα το δίπλωμα, με βαθμό άριστα- ο δάσκαλος έλεγε ότι έπρεπε να έχουμε μία γενική θεώρηση.
Είμαι στο ψαλτήρι από τα 11 μου, κάτω από τον δάσκαλο στην αρχή γιατί ήμουνα κοντός και μικρό παιδάκι και μετά δίπλα του. Όσο περνάνε τα χρόνια ασχολούμαι περισσότερο με τη Βυζαντινή Μουσική. Πέρασα στο Μαθηματικό Τμήμα της Θεσσαλονίκης το οποίο και τελείωσα και ο δάσκαλος μ’ έστειλε στον Χαρίλαο Ταλιαδώρο, έναν από τους πιο χαρισματικούς ερμηνευτές της Βυζαντινής Μουσικής, της ψαλτικής Τέχνης, στον «Λέων» όπως τον αποκαλούσαν.
Πέθανε 94 ετών, κι ήτανε 70 χρόνια στην Αγία Σοφία Θεσσαλονίκης. Ήμουνα κι εγώ σ’ αυτό το αναλόγιο μέχρι το 2013-14. Να με επαναφέρετε στην κουβέντα γιατί ανοίγομαι σε πολλά, έχω μορφή αυτισμού, είμαι στο φάσμα του Άσμπεργκερ, αλλά είμαι απολύτως λειτουργικός. Το κατάλαβα ως φοιτητής. Το μυαλό τρέχει».
Το 2019 άρχισα σπουδές στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου στο Τμήμα Βυζαντινή Μουσική-Ψαλτική Τέχνη και το 2021 μεταπτυχιακές σπουδές στο διατμηματικό πρόγραμμα σπουδών των τμημάτων μουσικών σπουδών και Θεολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με αντικείμενο «Η Βυζαντινή Μουσική Επιστήμη και καλλιτεχνική δημιουργία».
Στη Ρόδο πότε ανεβήκατε στο ψαλτήρι;
Τον Μάρτιο του 2014 μπήκα στο αναλόγιο, στο χωριό Απόλλωνα. Ήταν μεγάλη χαρά να είμαι εκεί. Είχα τον πάτερ Ηλία Πετρίδη ο οποίος αν υπήρχαν στο λεξικό, δίπλα-δίπλα η αγάπη, η ταπεινοφροσύνη, δηλαδή όλα αυτά που πρεσβεύει ο Χριστιανισμός, θα έπρεπε να είχαν τη φωτογραφία του. Έψελνα πέντε χρόνια στ’ Απόλλωνα.
Κάνατε όνομα στα Μαθηματικά, αλλά συνεχίζετε τις σπουδές στη Βυζαντινή Μουσική.
Ήθελα την ακαδημαϊκή διαδρομή, να έχω την ακαδημαϊκή γνώση, το υπόβαθρο, που θα βοηθά και εμένα και τον τόπο μου. Τώρα είμαι πιο παραγωγικός απ’ ότι στα 25 μου χρόνια. Ο στόχος των σπουδών μου είναι να φέρω γνώσεις που δεν υπάρχουν στη Ρόδο, αλλά και εμπειρία. Ήμουνα ψάλτης και στην Αθήνα, αλλά και σε ναούς στις περισσότερες πρωτεύουσες της Ευρώπης και των Βαλκανίων. Η φωνή είναι δώρο του Θεού, αλλά ήθελα να το εξελίξω. Αυτή η έκρηξη φωτός που έχεις αντικρίσει, μετά σε τρώει.
Είστε εκλεγμένος χοράρχης στον Σύλλογο Ιεροψαλτών Ρόδου που το άκουσμα της ψαλμωδίας του δημιουργεί κατάνυξη!
Στον Σύλλογο Ιεροψαλτών Ρόδου «Ευάγγελος Μουτάφης», ο οποίος είχε έρθει από την Κωνσταντινούπολη, τον προηγούμενο αιώνα και συνέβαλε στη διάσωση και διάδοση της Βυζαντινής Μουσικής, στη Ρόδο. Τα μέλη μας είναι περισσότερα από 80 και στις εμφανίσεις μετέχουν συνήθως τριάντα με σαράντα, ανάλογα τις υποχρεώσεις και τη δυνατότητα που έχει κάθε μέλος μας.
Επιπλέον ψέλνετε στον Μητροπολιτικό Ναό της Ρόδου, σημαντική εξέλιξη για το νεαρό της ηλικίας σας!
Βεβαίως. Το 2018 χάνουμε τον δάσκαλο, μία απώλεια που μου στοίχισε, το 2019 φεύγω από τ’ Απόλλωνα και μετά από επιλογή του Σεβασμιότατου Μητροπολίτη Ρόδου είχα τη μεγάλη τιμή να βρεθώ στον Μητροπολιτικό Ναό, τον πρώτο και πιο ιστορικό ναό του νησιού ο οποίος λειτουργεί εκ νέου από πέρυσι.
Ασχολείστε όμως και με άλλα, μέχρι και με πολεμικές τέχνες!
Υπήρξα πρόεδρος των Δωδεκανησίων Φοιτητών το 2011-12 και ασχολούμαι μέχρι σήμερα. Είμαι αθλητής πολεμικών τεχνών στο kick boxing… μετά την εκκλησία κατέβαινα κανονικά σε αγώνες, κι έπαιζα. Οι πολεμικές τέχνες είναι πειθαρχεία, κάτι που σου μαθαίνει παράλληλα κι η Μουσική, αλλά και τα Μαθηματικά, και όλα αυτά υπαγορεύονται από μία βασική παράμετρο: πρέπει να ξέρεις πώς θα κινηθείς.
Οι νέοι έρχονται στην εκκλησία, πιστεύουν στον Θεό;
Πιστεύουν στον Θεό και εμπιστεύομαι τους ιεράρχες της Εκκλησίας οι οποίοι θα φέρουν ξανά τους νέους στην εκκλησία.
Υπάρχει δικός σας νέος στόχος;
Εφόσον ο Θεός δώσει υγεία και δύναμη, θέλω να είμαι ευτυχισμένος μέσα από αυτό που κάνω. Και σε ό,τι αφορά εμένα, ο δρόμος προς την ευτυχία δείχνει ακόμη περισσότερη έρευνα. Ο επόμενος στόχος μετά το μεταπτυχιακό που κάνω στην Κύπρο στη Βυζαντινή Μουσική είναι η διδακτορική μου διατριβή, με θέμα που να έχει να κάνει με Ρόδιους συνθέτες και κείμενα. Είχα τόσο ζήλο για τη Βυζαντινή Μουσική και βρήκα και τον άνθρωπο, τον παππού μου τον Μουλιάτη να με πηγαινοφέρνει και να με περιμένει με τις ώρες. Ήταν και το θέμα των σωστών ανθρώπων! Θυμάμαι τον δάσκαλο: «Παναγιώτη, διάβασε…»! Και τώρα θα πρέπει να χαίρεται εκεί που βρίσκεται.
πηγή: https://www.rodiaki.gr/article/487909/o-kathhghths-mathhmatikwn-me-th-fwnh-poy-einai-theio-dwro
