Η 3000 ετών φλεγόμενη αλλά μη καιόμενη βάτος που είδε ο Μωϋσής στο Όρος Σινά όταν ανέβηκε να πάρει τις δέκα εντολές και που Άγγελος Κυρίου του είπε να λύσει τα σαντάλια του γιατί είναι τόπος ιερός. Η ιερή βάτος που προτυπώνει την Θεοτόκο που γέννησε τον Ιησού και παρέμεινε άφθορος, υπάρχει μέχρι σήμερα και βλαστάνει με τις ρίζες της στο ιερό του παρεκκλησίου της Αγίας βάτου.
Λιτὴ ἀλλὰ πολὺ ζωντανὴ εἶναι ἡ περιγραφὴ τῆς Αἰθερίας, ποὺ ἐπισκέφθηκε τὸ Σινᾶ στὰ 383-384 μ.Χ: «… ἐκεῖ ὑπῆρχαν πολλὰ κελλία ἁγίων ἀνδρῶν καὶ μία ἐκκλησία, εἰς τὸν τόπον ὅπου εἶναι ἡ Βάτος. Μέχρι τῶν ἡμερῶν μας ὑπάρχει αὐτὴ ἡ βάτος, θαλερὴ καὶ μὲ βλαστοὺς καινούριους. … Ἐμπρὸς εἰς τὴν ἐκκλησίαν εἶναι ἕνας πολὺ ὡραῖος κῆπος, μὲ ἐξαιρετικὸ καὶ ἄφθονο νερό, καὶ μέσα εἰς τὸν κῆπο αὐτὸν εἶναι ἡ βάτος».
Ἡ Φλεγομένη Βάτος τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ἀποτέλεσε τὸ κριτήριο ἐπιλογῆς τοῦ τόπου ἐγκαθιδρύσεως τοῦ πρώτου ὀχυρωματικοῦ πύργου (τοῦ 4ου αἰ.), συνοδευομένου ἀπὸ ναὸ ἀφιερωμένο στὴν Θεοτόκο. Ὁ τόπος αὐτὸς προκρίθηκε καὶ ἀπὸ τὸν Ἰουστινιανὸ γιὰ τὸ κτίσιμο τῆς Μονῆς, ἔναντι τῆς ἁγίας Κορυφῆς, ἱερότερης μέν, δυσπρόσιτης δέ.
Τὸ Καθολικὸ τῆς Μονῆς κτίσθηκε ἔμπροσθεν τῆς ἁγίας Βάτου (πρὸς δυσμάς), καὶ τὴν πλαισίωσε ἑκατέρωθεν ἀπὸ δύο παστοφόρια-παρεκκλήσια (τοῦ ἁγίου Ἰακώβου καὶ τῶν ἁγίων Πατέρων) ὡς προεκτάσεις τοῦ Καθολικοῦ, μὲ ἐξόδους πρὸς τὸ σημεῖο τῆς Βάτου. Σύμφωνα μὲ τὴν μαρτυρία τοῦ Προκοπίου (τοῦ ἱστορικοῦ τοῦ Ἰουστινιανοῦ), ἡ Μονὴ τοῦ ὄρους Σινᾶ ἀφιερώθηκε ἀπὸ τοὺς κτίτορες στὴν Θεοτόκο, τὴν ὁποία προετύπωνε τὸ θαῦμα τῆς Ἀκαταφλέκτου Βάτου.
Πολὺ σύντομα μετὰ τὴν ἀνοικοδόμηση τοῦ Καθολικοῦ, στὰ τέλη τοῦ 6ου αἰῶνος, ἡ Βάτος μετεφέρθη ὀλίγον ἀνατολικώτερα, στὸν ἀνοικτὸ παρακείμενο χῶρο. Ἡ ἕως τότε ἀνοικτὴ ἀνατολικὴ πλευρά τοῦ χώρου κτίστηκε, στὸ ἀρχικὸ σημεῖο τῆς Βάτου θεμελιώθηκε ἁγία Τράπεζα καὶ ἔτσι προέκυψε τὸ σημερινὸ παρεκκλήσι τῆς ἁγίας Βάτου. Πρόκειται ἀναμφίβολα γιὰ τὸ σπουδαιότερο παρεκκλήσι τῆς Μονῆς ἐξ ἀπόψεως λατρευτικῆς. Μεταξὺ τῶν κειμηλίων του, ξεχωρίζει ψηφιδωτὸς Σταυρὸς τοῦ 10ου αἰῶνος, ποὺ κοσμεῖ τὸ τεταρτοσφαίριο τῆς κόγχης.
Οἱ πρώιμες εἰκόνες τῆς Μονῆς, σημαντικότατες γιὰ τὴν ἱστορία τῆς εἰκόνας, ταυτίζουν εἰκονιστικὰ τὴν Θεοτόκο μὲ τὴν Φλεγομένη Βάτο. Ἡ «Θεοτόκος τῆς Βάτου» ἑορτάζει στὶς 25 Μαρτίου, κατὰ τὴν ἑορτὴ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ. Στὸ παρεκκλήσι τῆς Βάτου τελεῖται κάθε Σάββατο ἡ θεία Λειτουργία. Ἀκόμη καὶ σήμερα ὁ προσκυνητὴς εἰσέρχεται στὸν ἁγιώτατο αὐτὸν τόπο ἀνυπόδητος, εἰς ἀνάμνησιν τοῦ θείου κελεύσματος πρὸς τὸν Μωυσῆ.
sinaimonastery.com
Η φλεγόμενη Βάτος του Μωϋσή στη Μονή της Αγίας Αικατερίνης στο όρος Σινά
Η αγία Κορυφή ή το όρος του Μωϋσέως, όπως λέγεται από τους ντόπιους, έχει ύψος 2,240 μέτρα και απέχει από τη Μονή δύο ώρες με τα πόδια. Αυτός είναι ο Ιερός τόπος, όπου ο Μωϋσής έλαβε από τον Θεό το Νόμο και συνομίλησε επανειλημμένως με Αυτόν.Υπάρχουν δύο δρόμοι προς την αγία Κορυφή, ο ένας αποτελείται από 3.750 πέτρινα σκαλοπάτια, φτιαγμένα από τους μοναχούς. Ο άλλος είναι ομαλός, περιφερικός δρόμος, φτιαγμένος τον 19ο αιώνα από τον αντιβασιλέα της Αιγύπτου Αμπά Πασά Α’.Στην αγία Κορυφή υπάρχει ναός της αγίας Τριάδος, κτισμένος πρόσφατα με τις πέτρες μεγάλου και αρχαίου Ναού, τον οποίο είχε κτίσει ο Ιουστινιανός. Στη βόρεια πλευρά του Ναού βρίσκεται μικρόν σπήλαιο. όπου ο θεόπτης Μωϋσής, «εισήλθε και ην εκεί εν τω όρει τεσσαράκοντα ημέρας και τεσσαράκοντα νύκτας» και από όπου αξιώθηκε να δει τον Θεό, όχι όμως κατά πρόσωπο.
Εδώ ο Θεός αποκαλύφθηκε στον Μωϋσή στο θαύμα της φλεγόμενης Βάτου και τον διέταξε να επιστρέψει στην Αίγυπτο και να φέρει τον Ισραήλ στο όρος Χωρήβ για να Τον λατρεύσουν. Ο Ισραήλ διέσχισε το Σινά τον Ι3ον αιώνα π. Χ. καθ’ όδόν από την δουλεία των Αιγυπτίων προς την Χαναάν, τη γη της επαγγελίας. Μετά από πορεία πενήντα ήμερων οι Εβραίοι έφθασαν στο όρος Χωρήβ, όπου έλαβαν από τον Θεό το Νόμο, το θεμέλιο, επί του οποίου κλήθηκαν να οικοδομήσουν τη θρησκευτική και κοινωνική τους οργάνωση. Εξακόσια χρόνια αργότερα ένας άλλος μεγάλος προφήτης του Ισραήλ, ο Ηλίας, ήλθε σ’ αυτόν τον τόπο για να σωθεί από την οργή της βασίλισσας Ιεζάβελ. Σήμερα μέσα στο παρεκκλήσιο του προφήτου Ηλιού, στο όρος Σινά, μπορεί κανείς να δει το σπήλαιο, όπου ο Ηλίας κατοικούσε και αξιώθηκε να συνομιλήσει με τον Θεό. (Γ Βασιλ. ΙΘ’. 9-15).
Το παρεκκλήσι της αγίας Βάτου βρίσκεται πίσω από το ιερό Βήμα του Καθολικού της Μονής. Ο προσκυνητής εισέρχεται σ’ αυτόν τον αγιότατο τόπο ανυπόδητος, σε ανάμνηση της εντολής του Θεού στον Μωϋσή: «λύσαι το υπόδημα των ποδών σου· ο γαρ τόπος εν ω σύ έστηκας, γη αγία εστί» (Εξ. Γ’, 5). Το παρεκκλήσι είναι αφιερωμένο στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου. Η εικόνα του τιμωμένου προσώπου, αριστερά της αγίας Τραπέζης, είναι μοναδική και δείχνει την Θεοτόκο με το Χριστό στην αγκάλη Της να κάθεται εν μέσω της φλεγόμενης Βάτου, ενώ αριστερά ο Μωϋσής προσκυνεί ανυπόδητος. Η αγία Τράπεζα του παρεκκλησίου δεν έχει θεμελιωθεί επάνω εις άγια λείψανα, ως συνήθως, αλλά επάνω στις ρίζες της φλεγόμενης Βάτου. Στην αψίδα υπάρχει ένας ψηφιδωτός Σταυρός του 10ου αιώνα. Η Θεία Λειτουργία τελείται στο παρεκκλήσι κάθε Σάββατο.Αξίζει να σημειωθεί, ότι το είδος της Βάτου αυτής, είναι το μόνο που φύεται σε όλη την χερσόνησο του Σινά.
πηγή: Ιερά και Βασιλική Μονή του Θεοβαδίστου όρους Σινά, Εκδ. Ι. Μ. Σινά
