Τα Εξωκκλήσια της Λαμπρής.
Ο Αη Γιώργης ο Μαστιχαριώτης (Λυίζος) και Η Παναγιά στα Τσουκαλαριά
(Γράφει η Ξανθίππη Αγρέλλη)
Κατεβαίνοντας από το χωριό Μαστιχάρι, συναντάμε στον κάμπο ένα μικρό παμπάλαιο Εξωκκλήσι, που έχτισαν ευσεβείς αγρότες το 1830, για τη χάρη του Αη Γιώργη του Στρατηλάτη. Λευκό σαν περιστεράκι, καλό-ασπρισμένο και γεμάτο από Θεία κατάνυξη, φιλοξένει πλήθος εικόνων και έχει ένα Τέμπλο, φτιαγμένο από παλαιοχριστιανικά μάρμαρα με επιγραφές. Πιθανά απομεινάρια, Εκκλησιάς παλαιοχριστιανικής βασιλικής. Στη νοικοκυρεμένη αυλή του, δεσπόζει ένα πανύψηλο κυπαρίσσι, όπου η παράδοση λέει, πως κάποιος μονάχος αναπαύεται στα ριζά του.
Η θέα από εκείνο το λοφάκι, είναι μαγευτική. Ανθισμένοι κάμποι απλώνονται γύρω, με τις παπαρούνες να πυρπολούν τα λιβάδια και τις άσπρες και κίτρινες μαργαρίτες, να συμπληρώνουν τον μοναδικό φυσικό πίνακα. Οι κατακίτρινοι σπάρτοι, μέσα στις ρεματιές, ευωδιάζουν συγκεντρώνοντας πλήθος από μέλισσες και χρωματιστές πεταλούδες. Κάθε χρόνο, την παραμονή του Αη Γιώργη, οι πιστοί περιμένουν τον ιερέα τους, για να ευλογήσει στον Εσπερινό, τις Αρτοκλασίες όσων εορτάζουν. Παλαιοτέρα, έτρεχαν και μερικά άλογα, για την χάρη του Αη Γιώργη του καβαλάρη. Η πρωινή Θεία Λειτουργία, αντηχεί μαζί με τους ήχους από τα γλυκόλαλα πουλιά, που φωλιάζουν στην πυκνή βλάστηση. Όταν το Εκκλησάκι μείνει μόνο του, χωρίς ευλαβείς προσκυνητές, κάπου εκεί στο πέτρινο πεζούλι, βρίσκεται η Αγία παρουσία του Αναστάντος Χριστού, που για 40 ημέρες περπατάει στη Γη, αγιάζοντας την θάλασσα και τη στεριά.
Άλλο ένα Εξωκλήσι που γιορτάζει της Διακαινησίμου, δηλ την πρώτη Εβδομάδα του Πάσχα, είναι η Παναγιά στα Τσουκαλαριά.
Κρυμμένο το Εκκλησάκι της Ζωοδόχου Πηγής, μέσα στα καταπράσινα πεύκα και στα πανύψηλα κυπαρίσσια, βρίσκεται στη θέση Τσουκαλαριά. Σε αυτή την τοποθεσία, υπήρχαν αγγειοπλάστες, που κατασκεύαζαν όπως και στην Καρδάμαινα, πήλινα κανάτια και τσουκάλια. Το Εξωκλήσι της Παναγιάς, είναι κτισμένο στο ψηλότερο σημείο του Αμπάβρη, ενώ ένας χείμαρρος που περνά από δίπλα, κάνει το τοπίο μοναδικά γραφικό. Το Εκκλησάκι είναι παμπάλαιο, κτισμένο από το 1929 και τελευταία ανακαινισμένο. Διακρίνεται για την ιδιαίτερη δομή του, με Πρόναο και μικρό κυρίως Ναό και με παλιές Αγιογραφίες- τοιχογραφίες. Η Εικόνα της Παναγίας της Ζωοδόχου Πηγής δεσπόζει, ώστε το πλήθος των ευλαβών προσκυνητών να την τιμούν και να την προσκυνούν. Αφού πρώτα πάρουν οι πιστοί το καθιερωμένο ανθύλλιο- Σταυρουδάκι, φεύγουν και με ένα κομμάτι Αγιασμένου Άρτου, από τις Αρτοκλασίες του κατανυκτικού Εσπερινού, με τα μελωδικά Αναστάσιμα τροπάρια . Μετά την Θεία Λειτουργία, αφού μοιράσει το Αντίδωρο ο εφημέριος του ναΐσκου, συνηθίζεται να οργανώνεται ένα μεγάλο Πασχαλινό πανηγύρι. Οι ευλαβείς επισκέπτες, απλώνονται γύρω στη δασική περιοχή, για να συνεχίσουν το ξεφάντωμα της Λαμπρής. Επίσης στον προαύλιο χώρο, η Εκκλησιαστική Επιτροπή προσφέρει κάθε χρόνο, εδέσματα και παραδοσιακή μουσική, από αυτοδίδακτους ντόπιους καλλιτέχνες, βιρτουόζους του λαούτου, του βιολιού και του μπουζουκιού. Το πανηγύρι στην Παναγιά στα Τσουκαλαριά την Παρασκευή της Διακαινησίμου, είναι ένα από τα μεγαλύτερα της Κω, που συγκεντρώνει κάθε χρόνο πλήθος πιστών, αλλά και φανατικών γλεντζέδων. Ιδιαίτερο χρώμα δίνει και η παρουσία των γυρολόγων, που αποτελεί κυρίως την χαρά των παιδιών
Υ.Γ. Φέτος, να σημειώσουμε ότι με τις απαγορεύσεις για τον φόβο της θανατηφόρας πανδημίας, δεν ζήσαμε την γιορτινή ατμόσφαιρα των Πασχαλινών Εορτών, ούτε διασκεδάσαμε στα Εκκλησιαστικά παραδοσιακά πανηγύρια.
Ξανθίππη Αγρέλλη
