ΔΕΙΤΕ ΦΩΤΟ Μια αλλιώτικη παραμονή Πρωτοχρονιάς στο εξωκκλήσι του Αγίου Βασιλείου στο Παλιό Πυλί

ΔΕΙΤΕ ΦΩΤΟ

Του καθηγητή Αθανασίου Μουστάκη
Παραμονή Πρωτοχρονιᾶς τοῦ 2017 στό ξωκκλήσι τοῦ Ἁγίου Βασιλείου στήν Κῶ
Ἐφέτος ζήσαμε ἕνα ἀλλιώτικο ἀπόγευμα παραμονῆς πρωτοχρονιᾶς. Μία ὁμάδα δραστήριων πιστῶν τῆς Κῶ μέ τή στήριξη καί τή βοήθεια τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κώου καί Νισύρου Ναθαναήλ ὀργάνωσε τήν τέλεση τοῦ Ἑσπερινοῦ τοῦ Μεγάλου Βασιλείου στό Παλαιό Πυλί τῆς Κῶ.

Τό Παλιό Πυλί, γιά όσους δέν γνωρίζουν, εἶναι μία ἐντυπωσιακή καστροπολιτεία ἀπό τή βυζαντινή ἐποχή. Τό 1080 μ.Χ. ὁ Ὅσιος Χριστόδουλος ἔκτισε σέ αὐτή τήν Ἱερά Μονή τῆς Παναγίας Καστριανῶν, πού ἦταν καί τό πρῶτο μοναστήρι του στή Δωδεκάνησο. Ἀργότερα, ἀναζητώντας περισσότερη ἡσυχία, κατέφυγε στήν ἔρημη τότε Πάτμο τήν ὁποία τοῦ παρεχώρησε ὁ Αὐτοκράτορας Ἀλέξιος Α΄ Κομνηνός (1081-1118 μ.Χ.) ὡς ἀντάλλαγμα γιά τήν ἀπόδοση στό δημόσιο ταμεῖο τῆς περιουσίας πού κατεῖχε ἡ Παναγία Καστριανῶν στήν Κῶ καί σέ ἄλλα νησιά. Νά σημειώσουμε ὅτι τήν περιουσία αὐτή τοῦ εἶχε παραχωρήσει ὁ Κῶος μοναχός Ἀρσένιος Σκηνούριος ὅταν προσκάλεσε τόν Ὅσιο Χριστόδουλο στήν Κῶ.

Δέν γνωρίζαμε τό ξωκκλήσι, τό ὁποῖο βρίσκεται στούς βορεινούς πρόποδες τοῦ λόφου τοῦ Παλαιοῦ Πυλίου, λίγο μετά τό δάσος τοῦ Κονιαριοῦ. Τό παλαιότατο ἐκκλησάκι στό πέρασμα των αἰώνων εἶχε προσχωθεῖ ἀπό χώματα πού κατέβαζε ἡ βροχή ἀπό τούς παρακείμενους λόφους καί σχεδόν εἶχε χαθεῖ. Εὐτυχῶς, τό 1990 ὁ Ἰάκωβος Δ. Χατζηδαυίδ ἀνέλαβε τήν ἀποκατάστασή του μέ ἀποτέλεσμα σήμερα, πού ἀπόγονοί του, μαζί μέ τήν Ἱερά Μητρόπολη καί ἄλλους κατοίκους τῆς περιοχῆς ἔχουν ἀναλάβει τή φροντίδα του, ὁ ἐπισκέπτηςνά ἀντικρύζει ἕνα ὡραιότατο, ταπεινό, ἀλλά καί ὑποβλητικό συνάμα μονόχωρο ξωκκλήσι πού τόν ὁδηγεῖ σέ ἄλλους χρόνους …

Ὁ Ἑσπερινός ξεκίνησε νωρίς τό ἀπόγευμα τοῦ Σαββάτου. Χοροστάτησε, μέ τή χαρακτηριστική του ἁπλότητα, ὁ Σεβασμιώτατος καί οἱ ἱεροψάλτες ἀπέδωσαν κατανυκτικότατα καί μέ γοργό ρυθμό τούς ὕμνους τῆς διπλῆς ἑορτῆς τῆς 1ης Ἰανουαρίου. Στήν ἀκολουθία συμμετεῖχαν ὁ π. Ἰωάννης Διακοπαναγιώτης, Γενικός Ἀρχιερατικός Ἐπίτροπος τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως, ὁ π. Μιχαήλ Τσακίρης, ἐφημέριος τῆς ἐνορίας τοῦ Ἀμανιοῦ, ὁ π. Ἀναστάσιος Τσουκνιᾶς καί ὁ διάκονος π. Ἀμβρόσιος Καμπούρογλου.

Παρά τό πολύ ἔντονο κρύο, τό ὁποῖο αὐξανόταν ὅσο ἔπεφτε ἡ νύκτα, πολλοί ἦταν αὐτοί πού εἶχαν συγκεντρωθεῖ γιά νά προσευχηθοῦν καί νά τιμήσουν τή μνήμη τοῦ Μεγάλου Βασιλείου. Ἀνάμεσά τους ὁ Ταξίαρχος κ. Στυλιανός Σεργεντάνης, Διοικητής τῆς 80 ΑΔΤΕ, καί ἡ Δημοτική Σύμβουλος κ. Ἰωάννα Ρούφα.

Τό τοπίο καί οἱ μνῆμες τῶν ἀσκητῶν πού ἔζησαν καί ἀσκήθηκαν στήν περιοχή ὑποβάλουν, κατά κυριολεξία, τόν προσκυνητή στήν αἴσθηση ὅτι βρίσκεται σέ ἄλλο χρόνο, στήν ἀκμάζουσα βυζαντινή Κῶ τοῦ 11ου αἰῶνα. Οἱ γύρω ἀπόκρημνοι βράχοι πού σκεπάζουν τό πλάτωμα πού βρίσκεται τό ἐξωκκλήσι μοιάζουν νά στεφανώνουν τό χῶρο. Τό ἀπόγευμα πού βρεθήκαμε ἐκεῖ σύννεφα κάλυπταν τόν οὐρανό κάνοντας ἀκόμη πιό κατανυκτικό τό περιβάλλον.

Γύρω ἀπό τό ἐκκλησάκι διατηροῦνται λείψανα παλαιοτέρων οἰκοδομημάτων, τά ὁποῖα προέρχονται ἀπό τόν παλαιό οἰκισμό πού ὑπῆρχε γύρω ἀπό τό βυζαντινό κάστρο τοῦ Παλαιοῦ Πυλίου. Μέ λιθόστρωτο μονοπάτι ὁ ἐπισκέπτης μπορεῖ νά ὁδηγηθεῖ στά σκαλοπάτια πού θά τόν ἀνεβάσουν στήν καστροπολιτεία καί στούς ναούς πού σώζονται ἐκεῖ.

Παλαιότερα σωζόταν τοιχογραφίες πού οἱ ἀρχαιολόγοι τίς τοποθετοῦν στόν 14ο καί στόν 17ο αἰῶνα. Μέσα εἶναι πολύ μικρό, μέ λευκούς τοίχους, καί γιά τό λόγο αὐτό οἱ περισσότεροι προσκυνητές παραμείναμε ἔξω ὑπομένοντας τό κρύο. Κάποιοι πῆραν τό μονοπάτι γιά τό Παλαιό Πυλί, ἐνῶ μέ τήν ὁλοκλήρωση τῆς Ἀκολουθίας προσφέρθηκε καρδιακό κέρασμα, πού ζέστανε τήν ὁμήγυρη.

Ὁμολογῶ ὅτι, παρά τό κρύο, δέν μᾶς ἔκανε καρδιά νά φύγουμε θέλοντας νά παρατείνουμε τήν ἐμπειρία νά ζήσουμε γιά λίγο σέ μια ἄλλη ἐποχή, σέ συνθῆκες ζεστές, πρωτόγνωρες.

Ὁ χῶρος εἶναι πολύ ὄμορφος γιά νά τόν ἐπισκεφθεῖ κάποιος μέ τήν οἰκογένειά του καί νά περάσει κάποιες ὧρες ἀνάπαυλας καί χαρᾶς, ἀλλά πραγματικά, δέν ξέρω ἄν μία ἡλιόλουστη μέρα μπορεῖ νά προσφέρει στόν ἐπισκέπτη τήν κατάνυξη καί τή ζεστασιά πού μᾶς προσέφερε τό παγωμένο ἀπόγευμα τῆς παραμονῆς τῆς Πρωτοχρονιᾶς τοῦ 2017!

Τά ἀναμμένα κεριά πού φώτιζαν διακριτικά τόν ναό, τό θυμίαμα πού ξεχυνόταν μέχρι ἔξω, οἱ φωνές τῶν ἱεροψαλτῶν, οἱ κατανυκτικοί ὕμνοι, οἱ νουθεσίες τοῦ δεσπότη μας, ἡ ζεστασιά αὐτῶν πού προετοίμασαν τό χῶρο καί τό κέρασμα, ὅλα δημιουργοῦσαν μία ἀτμόσφαιρα κατάλληλη γιά προσευχή … Καί αὐτό δέν τό λέω μέ διάθεση μιᾶς γλυκερῆς κατάνυξης πού συχνά θεωρεῖται προσόν στήν καλλιέργεια τῆς σχέσης μας μέ τόν Θεό καί τούς Ἁγίους, ἀλλά μέ τήν ἔννοια τῆς δημιουργίας τῶν προϋποθέσεων ἀπαγκίστρωσης ἀπό τίς πολλές βιοτικές μέριμνες, οἱ ὁποῖες μᾶς παρασύρουν, μᾶς κρατοῦν δέσμιους καί δέν μᾶς ἐπιτρέπουν νά δοῦμε τά πράγματα μέσα ἀπό μία ἄλλη προοπτική. Μέσα ἀπό μία προοπτική πού μᾶς ἐλευθερώνει ἀπό τά δεσμά καί τίς ἔγνοιες τῆς καθημερινότητας πού δυναμώνει τή διάθεσή μας γιά ἀγῶνα, γιά καλλιέργεια τῶν χαρισμάτων μας, γιά προσφορά ἀγάπης καί γιά μία διαφορετική στάση μας ἀπέναντι στά προβλήματα πού πολλές φορές μᾶς κάνουν νά λυγίζουμε, νά σκύβουμε ἐξουθενωμένοι.

Μέ αὐτές τίς σκέψεις ἄς ξεκινήσουμε τή νέα χρονιά καί ἄς προσπαθήσουμε, μέ πίστη καί ἔλπίδα, νά μην ἐπιτρέψουμε στίς δυσκολίες νά μᾶς λυγίσουν.

Ἄς προσβλέπουμε, ἀκόμη καί τή στιγμή πού τό φῶς μοιάζει νά χάνεται, νά σβήνει, στήν Ἀνατολή πού πάντοτε ἀκολουθεῖ τή νύχτα καί φωτίζει τά βήματά μας.

Ἐλπιδοφόρες οἱ σκέψεις καί μέ πίστη οἱ ἐπιλογές μας καί γιά τό 2017!

Καλή χρονιά!