Αθ. Μουστάκης: Σφαγή τῶν νηπίων -συνεχίζεται ἀκόμη;

Ἕνα ἀπό τά πολύ ἐνδιαφέροντα καί χαρακτηριστικά —τοῦ τρόπου πού λειτουργεῖ ὁ κόσμος μας— περιστατικά πού ἀναφέρονται στήν Καινή Διαθήκη εἶναι ἡ σφαγή τῶν νηπίων ἀπό τόν Βασιλέα Ἡρώδη.

Ὁ Ἡρώδης ἦταν μία περίεργη μορφή τῆς βιβλικῆς ἐποχῆς. Ἰδουμαῖος, δηλαδή Ἄραβας καί ὄχι Ἑβραῖος, στήν καταγωγή, ἔξυπνος, δραστήριος, σχεδίαζε κάθε κίνησή του μέ προοπτική τό προσωπικό του ὄφελος, συνεργάτης τῶν Ρωμαίων, οἱ ὁποῖοι τήν περίοδο ἀπό τό 64 π.Χ. καί ἑξῆς ἀνασχεδίασαν τά κράτη καί τά βασίλεια τῆς Ἀνατολῆς ὥστε νά τά ἐλέγχουν καί νά ἐξυπηρετοῦν τούς στόχους τους στήν περιοχή. Μετά ἀπό προσπάθειες πολλῶν ἐτῶν, πού εἶχαν ξεκινήσει ἀπό τόν πατέρα του, Ἀντίπατρο, κατώρθωσε νά πάρει τό χρίσμα τῆς ἐξουσίας ἀπό τούς Ρωμαίους ἐπικυρίαρχους καί νά στήσει τή δική του δυναστεία.

Τό πρῶτο πού ἔκανε ἦταν νά νυμφευθεῖ τήν Μαριαμνῆ, μία πριγκίπισσα τῆς προηγούμενης Ἰουδαϊκῆς δυναστείας καί ἔτσι νά παρουσιαστεῖ ὡς κληρονόμος τοῦ θρόνου. Ἀπό τήν ἀνάληψη τῆς ἐξουσίας καί ἔπειτα θά τολμούσαμε νά ποῦμε ὅτι ἡ βασιλεία του χωρίζεται σέ δύο κύριες περιόδους: τήν πρώτη, κατά τήν ὁποία πραγματοποίησε πολλά καί σημαντικά ἔργα σέ ὁλόκληρη τήν Παλαιστίνη, μέ ἀποτέλεσμα μεγάλη οἰκονομική ἀνάπτυξη καί εὐμάρεια, καθώς ὁ λαός εἶχε δουλειά, οἱ πλούσιοι παρακινημένοι από τό παράδειγμα τοῦ βασιλιᾶ τόν ἀκολουθοῦσαν στά ἔργα, μοίραζε χρήματα ἀπό τό κρατικό ταμεῖο στους φτωχούς, μείωσε τούς φόρους, τό ἐμπόριο ἀνθοῦσε καί ὅλοι ἦταν εὐχαριστημένοι, καί τή δεύτερη, κατά τήν ὁποία φαίνεται ἕνα ἐντελῶς διαφορετικό πρόσωπο, ἑνός ἡγεμόνα πού ὑποψιάζεται τούς πάντες, πού δολοφονεῖ τούς οἰκείους του, τά ἴδια του τά παιδιά, τήν «ἀγαπημένη» σύζυγό του Μαριαμνῆ.

Ἡ στάση του ἀπέναντι στή γέννηση τοῦ Κυρίου, ὅπως περιγράφεται ἀπό τόν Εὐαγγελιστῆ Ματθαῖο στό δεύτερο κεφάλαιο τοῦ Εὐαγγελίου του, εἶναι ἀπολύτως συμβατή μέ τίς πράξεις του ὅπως ἔχουν καταγραφεῖ ἀπό τούς ἱστορικούς τῆς ἐποχῆς καί κυρίως ἀπό τόν Φλάβιο Ἰώσηπο. Ὁ φόβος μήπως χάσει τήν ἐξουσία καί τά ἀγαθά της τόν εἶχε κάνει τόσο καχύποπτο πού ὡς πιθανούς σφετεριστές τῆς ἐξουσίας του ἔβλεπε τά ἴδια του τά παιδιά καί δολοφόνησε ἀρκετά ἀπό αὐτά.

Μέσα σέ αὐτό τό ζοφερό πλαίσιο ἡ ἐντολή τῆς σφαγῆς τῶν νηπίων καί οἱ μεθοδεύσεις του γιά νά παγιδεύσει τούς μάγους εἶναι ἀπολύτως συμβατές καί ταιριαστές πρός τόν χαρακτήρα του.

Αὐτή τήν κακία καί τόν παραλογισμό τοῦ ἐγωισμοῦ ἦλθε γιά νά ἀντιμετωπίσει ὁ Χριστός στόν κόσμο μας. Δέν πρέπει νά μᾶς προκαλεῖ ἔκπληξη τό ὅτι ὁ Χριστός βρέθηκε ἀπέναντί του ἀπό τήν πρώτη στιγμή, ἀλλά ὀφείλουμε νά θυμόμαστε πάντοτε ὅτι ἀποτελεῖ χαρακτηριστικό τῆς ἀσθένειας πού βασανίζει τόν κόσμο μας ἀπό τήν Πτώση καί ἔπειτα. Κίνητρο στις πράξεις καί στήν ἐπιλογές τοῦ Ἡρώδη ἦταν ὁ ἀπολύτως «καθαρός» —ἄν μποροῦμε νά τόν χαρακτηρίσουμε ἔτσι— ἐγωισμός του ἀπαλλαγμένος ἀπό κάθε τύψη, κάθε σεβασμό στόν ἄλλο, ἀπό κάθε μεταμέλεια, ἀπό τήν παραμικρή ὑποψία μετάνοιας. Πορεύτηκε τή ζωή του μέ κακότητα καί μοναξιά καί μέ ἀνάλογο τρόπο πέθανε.

Αὐτό πού πρέπει νά μᾶς ἀπασχολεῖ πλέον εἶναι πῶς δέν θά ἐπαναλάβουμε τίς πράξεις τοῦ Ἡρώδη.

Βέβαια, οἱ περισσότεροι ἀπό ἐμᾶς δέν φτάνουμε στό σημεῖο νά διαπράττουμε φόνους, ἀλλά, ὅπως προσφάτως σχολίαζε πολύ εὔστοχα ὁ Μητροπολίτης Κώου καί Νισύρου Ναθαναήλ κατά τήν κατήχηση ἐνηλίκων, σκοτώνουμε τά παιδιά μας μέ τή συμπεριφορά μας· μέ τήν ἀδιαφορία πού δείχνουμε ἤ μέ τήν ἐλαφρότητα μέ τήν ὁποία τά ἀντιμετωπίζουμε… Ἔχουμε ἀποκοπεῖ ἀπό τήν ἐκκλησιαστική ζωή καί ἀπό τίς παραδόσεις μας καί τά τρέφουμε μέ ξενόφερτες συνήθειες πού δέν ἔχουν νά τούς προσφέρουν τίποτα.

Ἄς μή λησμονοῦμε ὅτι ἡ φιγούρα πού κυριαρχεῖ τίς γιορτινές αὐτές ἡμέρες εἶναι ὁ φέρων εὐτελῆ, ὡς προς τήν οὐσία τους, δῶρα κοκκινοφορεμένος τύπος καί ὄχι τό πρόσωπο χάριν τοῦ ὁποίου ἑορτάζονται τά Χριστούγεννα καί χάριν τοῦ ὁποίου ἔχει καθιερωθεῖ ἡ ἀργία. Φαντάζομαι ὅτι κάποτε ὁ στολισμός θά ὑπογράμμιζε τή χαρά τῶν ἀνθρώπων γιά τή Θεία Γέννηση. Σήμερα ὅμως; Τί ἀντιπροσωπεύει ὁ ἑορταστικός διάκοσμος; Ποιά ἡ σχέση τῆς πλειοψηφίας τῶν ἑορταστικῶν ἐκδηλώσεων μέ τά Χριστούγεννα;

Τί προσφέρουμε ἐν τέλει στά παιδιά μας;

Μεγάλο πρόβλημα τῆς ἐποχῆς μας, ἀλλά καί κάθε ἐποχῆς, ὁ τρόπος μέ τόν ὁποῖο στεκόμαστε ἀπέναντι στά παιδιά, στούς μαθητές, στούς νεότερους ἐν γένει …

Ὑφίστανται βλάβες σοβαρές, καί σέ κάποιες περιπτώσεις ἀθεράπευτες, ἀπό τή δική μας στάση ἀπέναντί τους καί ἀπό αὐτά πού προβάλλουμε ὡς πρότυπα.

Μέ αὐτές τίς σκέψεις, ἀναζητώντας τό νόημα τῆς ἑορτῆς τῶν Χριστουγέννων δέν μποροῦμε παρά νά ἀναρωτηθοῦμε γιά τούς λόγους τῆς Ἐνσαρκώσεως τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ;

Συχνότατα —ὀρθῶς— ἀποκαλοῦμε τά Χριστούγεννα ἑορτή τῆς ἀγάπης. Σέ ποιά ἀγάπη ἀναφερόμαστε ὅμως;

Στήν ἀγάπη πού χωρίς προϋποθέσεις γεφύρωσε τό χάσμα ἀπό τό εγώ στό ἐμεῖς, ἀπό τή μοναξιά στήν κοινωνία;

Δίχως ἄλλο, σκοπός τῆς γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ ἦταν ἡ σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τήν ἁμαρτία· ἡ λύτρωσή του ἀπό τό προπατορικό ἁμάρτημα.

Ἄν καί τό δῶρο τῆς λυτρώσεως προσφέρθηκε ἁπλόχερα στόν ἄνθρωπο φαίνεται ὅτι μέ τίς ἐπιλογές μας ἐπιμένουμε νά ἀντιγράφουμε καί νά μιμούμαστε τόν Ἡρώδη σφαγιάζοντας καί ἐμεῖς μέ τή σειρά μας τήν ἀθωότητα, τήν ἁγνότητα, τήν εὐαισθησία, τήν καλοσύνη τῶν παιδιῶν. Δέν διστάζουμε νά κόψουμε τίς ρίζες πού τρέφουν τούς νέους, ἀλλά καί ὅλους ἐμᾶς, καί στρεφόμαστε σέ ἄλλες πηγές γιά νά τραφοῦμε καί νά προοδεύσουμε. Οἱ πηγές αὐτές ὅμως δέν μᾶς τρέφουν σωστά· δέν μᾶς βοηθοῦν νά πορευτοῦμε στή ζωή μας σέ σεβασμό καί ἀξιοπρέπεια …

Θλιβερό νά προχωροῦμε σέ παρόμοιες δυσάρεστες διαπιστώσεις τέτοιες γιορτινές ἡμέρες … Θλιβερότερος, ὅμως, εἶναι ὁ θεωρούμενος ἑορταστικός διάκοσμος πού κατακλύζει τή ζωή μας καί μᾶς ἐγκλωβίζει σέ ἕνα μεγάλο ἀποπνικτικό κενό.

Ὑπάρχει διέξοδος; Φυσικά!

Νά μάθουμε νά ζοῦμε μέ περισσότερη εἰλικρίνεια τή ζωή μας.

Νά οἰκοδομήσουμε πιό αὐθεντικές σχέσεις μέ τούς πλησίον μας.

Νά ἐμπιστευθοῦμε τά Χριστούγεννα καί νά ἀναζητήσουμε τό νόημά τους στόν Χριστό.

Νά πάψουμε νά πετᾶμε τό δῶρο καί νά στολίζουμε τή ζωή μας μέ τό ἄχρηστο περιτύλιγμα …

Καλή Χριστοῦ γέννα!