ΔΕΙΤΕ ΦΩΤΟ (οι παλιές είναι από τον τόμο της ιεράς Μητροπόλεως)
Ο Ι. Ναός του Αγίου Παύλου Κω, άλλοτε και τώρα
Γράφει η Ξανθίππη Αγρελλη
Όταν ο Απόστολος Παύλος αποφάσισε να συμπεριλάβει στην Αποστολική περιοδεία του και το νησί μας, γνώριζε ότι θα βρει εύφορο έδαφος για να καλλιεργηθεί και να ανθίσει ο λόγος της Αγάπης του Χριστού. Κάποια ημέρα το ξύλινο πλοιάριο του άραξε στην ακτή, όπου σήμερα υπάρχει ο φερώνυμος λαμπρός Ιερός Ναός.
Με την ευκαιρία της παρουσίας του Σεβασμιότατου Μητροπολίτου κ. κ. Ναθαναήλ, όπου την Κυριακή τέλεσε Θεία Αρχιερατική Λειτουργία, με συλλειτουργούς τον πρεσβύτερο παπά Σταύρο, τον παπά Περικλή και τον παπά Αναστάσιο, ας θυμηθούμε τον Ιερό Ναό του Αγίου Παύλου, πριν μερικά χρόνια μέχρι και σήμερα.
Είναι ο μόνος Ναός, που ως εκ θαύματος αν και ευρισκόμενος κοντά στην ακτή, άντεξε τον τρομερό σεισμό των 7 περίπου R, που έπληξε στις 21 Ιουλίου του 2017, το νησί μας, καταστρέφοντας δυο κεντρικούς Ναούς, τον Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Νικολάου και την Εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, καθώς και τον προαστιακό Ναό των Αγίων Πάντων, στην περιοχή Ηρακλής στο Ψαλίδι.
Οι δυο κεντρικοί Ναοί, είχαν δοκιμάσει το μένος του σεισμού του 1933, που στο ίδιο μέγεθος τους κατέστρεψε και ανοικοδομήθηκαν εκ νέου.
Ο Ιερός Ναός του Αγίου Παύλου, αρχικά ξεκίνησε από την απαίτηση των κατοίκων της ανάλογης παραλιακής ενορίας, όπου στεγάζονταν ο φερώνυμος Ι. Ναός, σε μια τσίγκινη Ιταλική καμπίνα ΤΟΛ, την οποία επί Ιταλοκρατείας την χρησιμοποιούσαν ως αποθήκες πολεμικού υλικού.
Πρωτεργάτης και πρωταγωνιστής στο χτίσιμο της περίλαμπρης Εκκλησιάς, ήταν ο μακαριστός παπά Κωσταντής Πίκουλας, ο οποίος πριν γίνει ιερέας ήταν οικοδόμος.
Με την έγκριση το 1979, του μακαριστού Μητροπολίτου Εμμανουήλ Καρπαθίου το 1960, ξεκίνησε η θεμελίωση του Ιερού Ναού του Αγίου Παύλου, που τελείωσε πολύ γρήγορα.
Το 1965 ήταν έτοιμος ένας ανθεκτικός και πολύ ωραίος Ναός, σε ρυθμό Βασιλικής άνευ τρούλου, με ένα πανύψηλο καμπαναριό.
Θυμάμαι με νοσταλγία όταν γυρνούσαμε από το Γ’ Δημοτικό Σχολείο, το Ιταλόκτιστο Αζίλο, περνούσαμε την οδό Θεμιστοκλέους, που μας έβγαζε στον υπό κατασκευήν Ιερό Ναό του Αγίου Παύλου.
Σταματούσαμε να κοιτάξουμε τους άοκνους εργάτες και φυσικά τον αείμνηστο παπά Κωνσταντή Πίκουλα, να κουβαλάει το τσιμέντο με τον γκαζοντενεκέ, να φτιάχνει λάσπη με το φτυάρι και να σβήνει ασβέστη σε ένα ασβεστόλακο. Αξέχαστος ιερέας, ακούραστος εργάτης, καλός οικογενειάρχης και ζηλωτής υπηρέτης του Κυρίου ο παπά Κωνσταντής άφησε ένα μεγάλο έργο, τον Άγιο Παύλο και τον ευγνωμονούμε. Στη συνέχεια υπηρετήσαν μαζί του πολλοί ιερείς, όπως οι έγγαμοι εν χηρεία κληρικοί με το οφίτσιο του Αρχιμανδρίτη, μακαριστοί, Γεώργιος Σαρρής και Δημήτριος Γρύλλης. Επίσης ο αξέχαστος παπά Νικόλας Ανδρέου, ο Ιερομόναχος Αρχιμανδρίτης Ευάγγελος Βραχνάς, ο αείμνηστος παπά Γιώργης Μυλωνάς και τόσοι άλλοι άξιοι υπηρέτες της Εκκλησίας.
Θυμάμαι όντας παιδιά, που ανεβοκατεβαίναμε τους λοφίσκους από τις πορσελάνες και την άμμο ή φτιάχναμε κατασκευές με τα οικοδομικά υλικά του Αγίου Παύλου, όταν φυσικά σχολούσαν οι εργάτες που δούλευαν ολημερίς μέχρι αργά. Ένας από τους εργαζόμενους στην οικοδόμηση του Αγίου Παύλου, ήταν και ο παπά Χρήστος Τσουκνιάς, πριν χειροτονηθεί ιερέας και εφημέριος στον Ιερό Ναό των Αγίων Πάντων.
Πολλοί ήταν οι δωρητές και οι χορηγοί οι οποίοι βοήθησαν στην ανέγερση του Ιερού Ναού, σε οικόπεδο που δωρίθηκε στην Εκκλησία, όπως η οικογένεια Αμπατζή-Νομικού, που είχε το ομώνυμο Εργοστάσιο τοματοπελτέ στον απέναντι δρόμο.
Ο Ιερός Ναός του Αγίου Παύλου, τον οποίον σεβάστηκε και ο Εγκέλαδος του 2017, γιορτάζει στις 29 Ιουνίου των Ισαποστόλων Πέτρου και Παύλου, όπου τελείται πανηγυρικός Εσπερινός, με λιτάνευση της Αγίας Εικόνας και Αρχιερατική Θεία Λειτουργία. Παλαιοτέρα γίνονταν ένα πανηγύρι στον προαύλιο χώρο του Ναού, για την ενίσχυση της Αγιογράφησής του.
Την Κυριακή γέμισε πάλι με πιστούς, ο Άγιος Παύλος και ακολούθησε το φιλόξενο πρωινό στην παρακείμενη αίθουσα που παρέθεσε η Ενοριακή Αδελφότητα για τον Δεσπότη, τους Ιερείς, τους ψαλμωδούς και το ευλαβές εκκλησίασμα. Παράλληλα είχαμε και την χαρά να έχουμε ανάμεσα μας δυο καλούς φίλους της Κω, τον πρώην ταξίαρχο κ. Στέλιο Σεργεντάνη και τον νυν ταξίαρχο κ Λάμπρο Ναζίφη.
Ξανθίππη Αγρέλλη