Περιγράψτε τη βίαιη συντροφική σχέση όπως βιώνεται από τη γυναίκα-θύμα σύμφωνα με τον Κύκλο της Βίας και το Σύνδρομο της κακοποιημένης γυναίκας.
Η βία εντός της σχέσης χαρακτηρίζεται από το λεγόμενο «κύκλο της βίας», που αποτελείται από τρεις φάσεις και επαναλαμβάνεται ξανά και ξανά. Κατά την πρώτη
φάση παρουσιάζεται μία σταδιακά αυξανόμενη ένταση όπου το θύμα υπόκειται σε ηπιότερες και δύσκολα αναγνωρίσιμες πρακτικές της βίας, ψυχολογικού υπόβαθρου. Η γυναίκα ανέχεται τη βία, μη αναγνωρίζοντάς την ως τέτοια, προσπαθώντας να αντιμετωπίσει την κατάσταση υπηρετώντας τον κοινωνικά προκαθορισμένο ρόλο της και ενεργώντας συγκαταβατικά. Εν συνεχεία, η ένταση και η μορφή της βίαιης
συμπεριφοράς αλλάζουν, η ανεξέλεγκτη φύση της βίας και η σωματική άσκηση αυτής αυξάνουν τον κίνδυνο για τη ζωή του θύματος. Όμως αυτή η φάση, σύντομα ακολουθείται από μία περίοδο προσωρινής παύσης της βίας, μετάνοιας και
υποσχέσεων για αλλαγή του συντρόφου, κάνοντας τη γυναίκα να παραμένει στη σχέση. Όπως περιγράφεται από την Lenore Walker (1979) η γυναίκα χαρακτηρίζεται από το Σύνδρομο της κακοποιημένης γυναίκας ( Battered woman syndrome), καθώς
αντιμετωπίζει την κατάσταση υπό το πρίσμα της μαθημένης αβοηθητότητας, χαρακτηρίζεται από μία αυξανόμενη απώλεια αυτοεκτίμησης, νιώθει παγιδευμένη και αδύναμη, ενώ είναι απομονωμένη κοινωνικά και βρίσκεται συνεχώς σε επαγρύπνηση απέναντι σε μία πανταχού παρούσα αλλά απρόβλεπτη απειλή βίας, την οποία τείνει να εκλογικεύει και θεωρεί φυσιολογική.
Μέσα σε αυτή την επαναληπτικότητα, η κακοποιημένη γυναίκα δημιουργεί ένα συμφέρον νόημα για την συμπεριφορά του συντρόφου που να επιτρέπει τη συνέχιση
της σχέσης, την αγάπη προς το σύντροφο και την αντοχή του πόνου (ψυχικού ή σωματικού). Πιστεύει πως η ίδια ευθύνεται για το ανικανοποίητο του συντρόφου και προσπαθεί να αλλάξει την κατάσταση προσαρμοζόμενη στην κακοποιητική
συμπεριφορά, την οποία και αποδέχεται ως αποτέλεσμα δικού της λανθασμένου χειρισμού. Ο τραυματικός συναισθηματικός δεσμός («traumatic bonding») με τον θύτη στηρίζεται στις εναλλαγές βίας και τρυφερότητας, και στην πρότερη στοργικότητα, προσοχή και έγνοια του συντρόφου προς τη γυναίκα (Burman, 2003). Η γυναίκα έχει επενδύσει στη σχέση συναισθηματικά, ενώ η κυριαρχία, η ζήλια και οι υπερβολικές
σεξουαλικές απαιτήσεις του συντρόφου, εκπεφρασμένες μέσω βίαιων πράξεων και απειλών, θεωρούνται από την ίδια ως αποδείξεις έρωτα και γι’ αυτό αποδεκτές (Hirigoyen, 2006). Για τους παραπάνω λόγους προσαρμόζεται στην κατάσταση, ελπίζει και προσπαθεί για αλλαγή, στηρίζοντας τον σύντροφο και αποδεχόμενη ότι ο σύντροφος δεν το εννοεί, δεν είναι στις προθέσεις του και ότι η ίδια πυροδοτεί το θυμό του. Παράλληλα αρνείται την κακομεταχείριση σε όποιον την υπαινιχθεί, και κρύβει ή εκλογικεύει τον τραυματισμό (Burman, 2003) ακόμη και στον ίδιο της τον εαυτό ως
αποτέλεσμα ψυχικού μουδιάσματος («psychic numbing»), άγχους και καταθλιπτικού συναισθήματος (Dutton, 1992). Η διαστρεβλωμένη αντίληψη για τη δική της ευθύνη για
το θυμό και τη βίαιη αντίδραση του συντρόφου, αποτελεί ακριβώς την οπτική του κακοποιητή όπως τη παρουσιάζει στην ίδια. Σε αυτή τη φάση, οι γυναίκες δεν διατίθενται να αναλάβουν δράση για να λύσουν τη σχέση, αλλά για να τη διατηρήσουν. Όταν φτάσουν στην αναγνώριση του εαυτού τους ως θύμα του συντρόφου, αρχίζουν να αντιλαμβάνονται ότι η σχέση αυτή δε μπορεί να βελτιωθεί. Φοβούνται για τον εαυτό τους, καθώς η ένταση της βίας κλιμακώνεται, και είναι περισσότερο έτοιμες να μοιραστούν αυτό που τους συμβαίνει με οικείους τους και να σχεδιάσουν τη φυγή τους
από τη σχέση. Η ύπαρξη υποστηρικτικού δικτύου (φίλοι, συγγενείς, επαγγελματίες), η μείωση των συμπεριφορών μεταμέλειας του συντρόφου και η φανερή επίδραση της
κακοποίησης στα παιδιά (αν υπάρχουν) ωθούν τη γυναίκα στην ανάληψη πρωτοβουλίας για την απομάκρυνσή της από τον θύτη. Η οικονομική εξάρτηση από το σύντροφο από κοινού με ψυχολογικές και συναισθηματικές δυσκολίες, λόγω μειωμένης αυτοεκτίμησης και φόβου για την ίδια και τα παιδιά της (απειλές συντρόφου) αποτελεί βασικό εμπόδιο για την απόπειρα φυγής. Ο σχεδιασμός στρατηγικών για την
αντιμετώπιση πρακτικών δυσκολιών, όπως η εύρεση εργασίας, η αναζήτηση βοήθειας από επαγγελματίες (δικηγόρο, ψυχολόγο, κοινωνική υπηρεσία), η σταδιακή συναισθηματική απόσυρση από τη σχέση και η εστίαση στον εαυτό προετοιμάζουν την τελική έξοδο της γυναίκας από τη σχέση.
Αναφορικά με τον σύντροφο-θύτη, μπορούμε να αναφερθούμε σε ορισμένα χαρακτηριστικά τους που σχετίζονται με τον τρόπο λειτουργίας τους στη σχέση (πέρα
από τους παράγοντες που έχουν ήδη αναφερθεί – βιώματα παιδική ηλικίας, πρότυπα κ.α.) Χαρακτηριστικά των ανδρών που ασκούν βία στη σχέση είναι η αμφιθυμία και το
άγχος τους απέναντι στην οικειότητα. Ενώ επιζητούν την εγγύτητα και μάλιστα σε συγχωνευτικό επίπεδο, λόγω ανασφάλειας, μειωμένης αυτοεκτίμησης και φόβου
εγκατάλειψης, από την άλλη φοβούμενοι τη συναισθηματική αλληλεγγύη και την ενδεχόμενη απώλεια της αυτονομίας τους, αντιδρούν βίαια ώστε να κυριαρχήσουν μέσα στη σχέση και στη σύντροφό τους. Κατά συνέπεια η γυναίκα αποκόπτεται από τον κοινωνικό της περίγυρο και εξαρτάται οικονομικά από τον άνδρα, καθώς ο σύντροφος περιορίζει σταδιακά τα κοινωνικά υποστηρικτικά της δίκτυα (εργασία,
γονείς φίλοι), σε μια προσπάθεια ελέγχου και αποκλειστικής συναισθηματικής του κάλυψης από το θύμα (Murphy, Meyer & O’Leary, 1994). Μιλώντας για ανασφάλεια και μειωμένη αυτοεκτίμηση του συντρόφου, να επισημανθεί ότι η χρήση βίας προς τη γυναίκα, του επιτρέπει την αντικατάσταση και αναπλήρωση οποιουδήποτε αισθήματος αδυναμίας ελέγχου βιώνει σε άλλους τομείς της ζωής του, όπως ο εργασιακός (Tifft,1993).
Πολλές γυναίκες θα περάσουν διάφορες φάσεις της ζωής τους στην διαδικασία του να φύγουν, ενώ θα το επιχειρήσουν πολυάριθμες φορές, μαθαίνοντας κάθε φορά νέες
δεξιότητες αντιμετώπισης. Όσο μεγαλύτερος ο αριθμός των προσωρινών χωρισμών τόσο πιο έτοιμη είναι μια γυναίκα να φύγει (Schutte, Malouff & Doyle, 1988). Οι σύντομοι χωρισμοί και η ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων αντιμετώπισης αυξάνουν την
αίσθηση κυριαρχίας της γυναίκας και της εμπιστοσύνης στον εαυτό («self-efficacy») κάνοντας τον μόνιμο χωρισμό πιο βέβαιο (Anderson & Saunders, 2003).
Οι δυο βασικές θεωρίες για την ανθρωποκτονία στη συντροφική σχέση.
Είναι γνωστό ότι οι περισσότεροι φόνοι γίνονται μεταξύ ανθρώπων που έχουν σχέση μεταξύ τους και ένα μεγάλο μέρος αυτού του τύπου φονικής βίας οφείλεται στην ίδια τη φύση της συνύπαρξης με τους άλλους. Το γεγονός ότι η διάπραξη φόνου μέσα σε μια συντροφική σχέση δεν είναι μέσο για την πραγματοποίηση ενός δευτερεύοντα στόχου, αλλά είναι μάλλον ένα μέσο για την επίλυση μιας σύγκρουσης ή / και τιμωρίας του θύματος μέσω της βίας όταν οι σχέσεις τους βρίσκονται σε ένταση, αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό της. Οι διαπροσωπικές συγκρούσεις διακρίνονται από τη φύση της σχέσης μεταξύ δράστη και θύματος.
Οι συγκρούσεις και η βία ανάμεσα στα ζευγάρια συμβάλουν σημαντικά στη διαμόρφωση συνθηκών για την ανθρωποκτονία. Ένα μεγάλο ποσοστό των γνωστών ανθρωποκτονιών είναι αυτού του τύπου, λαμβάνοντας υπόψη την οικεία φύση των εν λόγω σχέσεων, την καθημερινή αλληλεπίδραση, το στρες και τους περίπλοκους συναισθηματικούς, οικονομικούς και πολιτιστικούς δεσμούς.
Μια από τις βασικές αιτίες για την διάπραξη φόνου μέσα στην συντροφική σχέση είναι η ζήλια η οποία συνήθως, προέρχεται από την γνώση ή την υποψία απιστίας του συντρόφου ή την διακοπή της σχέσης από τον ένα σύντροφο. Ωστόσο, η ζήλια δεν
φαίνεται να είναι μια αρκετά ισχυρή λέξη ώστε να περιγράψει το είδος της εμμονικής
κτητικότητας η οποία συναντάται σε τέτοιες περιπτώσεις. Είναι μια αιτία η οποία είναι πιο
κοινή σε ανθρωποκτονίες που διαπράττονται από άνδρες παρά από γυναίκες. Σύμφωνα με την θεωρία της αρσενικής σεξουαλικής κτητικότητας (Male Sexual
Proprietariness Theory) των Wilson και Daly, ορισμένοι άνδρες θεωρούν τις συζύγους τους ιδιοκτησία τους και συνεπώς ότι έχουν εξουσία πάνω τους. Για αυτούς η απειλή ότι θα τις σκοτώσουν καθώς και η χρήση βίας θεωρείται ως μια τακτική εκφοβισμού ώστε
οι γυναίκες να μην φύγουν από την σχέση και να τις έχουν υπό τον έλεγχο τους.
Η απόπειρα της γυναίκας να φύγει από τη σχέση, μπορεί να απειλήσει την εικόνα του άνδρα που είναι βασισμένη στα κοινωνικά πρότυπα που τον θέλουν δυνατό, κυρίαρχο, σκληρό και με έλεγχο και εξουσία πάνω στη γυναίκα και να τον οδηγήσει σε φόνο.
Όταν η γυναίκα διαπράξει φόνο μέσα στη σχέση, τα αίτια του αδικήματος αποδίδονται στην προσπάθεια της γυναίκας να υπερασπιστεί και να προστατέψει τον εαυτό της. Σύμφωνα με την θεωρία της αυτοάμυνας (Self-DefenseTheory) η γυναίκα που βρίσκεται μέσα σε μια κακοποιητική σχέση μπορεί να οδηγηθεί
στον φόνο σε μια προσπάθεια να φύγει από την σχέση αυτή και να προστατέψει τον εαυτό της.
Τέλος, σύμφωνα με έρευνες, στις περισσότερες περιπτώσεις ανθρωποκτονίας στη συντροφική σχέση, το θύμα είναι η γυναίκα και ο δράστης ο άντρας. Μάλιστα, σύμφωνα με μια εκτενής αναφορά που δημοσιεύτηκε το 2011 από το United Nations Office on Drugs and Crime (UNODC) ,σ το 35% των υποθέσεων ανθρωποκτονίας γυναικών, ο δράστης ήταν ο νυν ή ο πρώην σύζυγος του θύματος.
*Απόφοιτη Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης – με πιστοποιητικό παρακολούθησης στην εγκληματολογική ψυχολογία
Σας ευχαριστούμε πολύ!!
Εντάξει Τουρκία, Ελλάδα, ισλαμιστικά καθεστώτα.
Αλλά και στην Αγγλία κάθε 3 μέρες και μια γυναικοκτονια.
Χριστιανική παράδοση, οι γυναίκες είναι κτήματα του εκάστοτε γαμπρού
Δεν έχω ακούσει τέτοιον όρο.
Αν σκοτωθεί άνδρας είναι ΑΝΘΡΩΠΟΚΤΟΝΙΑ.
Αν σκοτωθεί γυναίκα είναι ΓΥΝΑΙΚΟΚΤΟΝΙΑ.
Τι συμπέρασμα βγαίνει?
Να μάνι μάνι, η ίδια δημοσιογραφική κοινωνία μας περνάει εμμέσως ένα μηνυμα ότι η γυναίκα ΔΕΝ είναι ανθρωπος.
Κατά τα άλλα ξοδεύουν ώρες και ώρες ποιος θα προβάλει καλυτερα το θέμα.
ΔΟΞΑΣΤΕ τους.
Το πρόβλημα δεν είναι πολιτικό, ούτε αστυνομικό.Ειναι καθαρά κοινωνικό.Οταν επισυνάπτεται σχέση με βίαιο άντρα, χρήστη ναρκωτικών ουσιών, αλκοόλ,ψυχακια και γενικά προβληματικό, ΔΕΝ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΑ ΑΝΕΧΕΣΑΙ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΑ ΔΙΝΟΝΤΑΣ ΤΟΥ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ.Οταν του δίνεις δεύτερη ευκαιρία είναι σαν να του δίνεις σφαίρα ξανά γιατί αστόχησε στην πρώτη.Δεν αλλάζει.Ολες οι περιπτώσεις θανάτων είναι επαναλαμβανόμενες βιαιοπραγίες…..
Αγάπη, εμπιστοσύνη και σλληλοσεβασμος.
Πολύ καλό πόνημα Κ. Ιωάννα.
Υπάρχουν οι κατασκευασμένες περιπτώσεις ύπαρξης εχθρών και θυματοποίησης .
Μου θυμίζετε την σειρά του SKY με τις σατανικές γυναίκες.
Συμφωνώ με την ανισότητα και τον Παλαιοχριστιανικό Ρόλο του αφέντη, αλλά να με συγχωρέσετε που θα σας πω ότι το κέρατο πάει σύννεφο και πολλοί άνδρες το ανέχονται μόνο για τα παιδιά τους.
Η Βία δεν είναι μόνο σωματικού τύπου, αλλά λεκτικού, ηθικού,κ.λ.π.
Μην ξεχνάτε αρχές των 90ς που Ξένες παντρεμένες σε Τουριστικά μέρη,έπαιρναν τα παιδιά και έφευγαν ..νύχτα.
Ότι υπάρχουν Αραβικής νοοτροπίας άνδρες που ‘έχουν σχέση με αγέλες, όμως στα ενδότερα των συζυγικών σχέσεων μόνο ο ..εξομολογητής μπορεί να μπει.
«Η πιο στερνή, η πιο ιερή μορφή της θεωρίας είναι η πράξη». Αυτό πίστευε ο Νίκος Καζαντζάκης. Ο,τι και να πεις σε επίπεδο θεωρητικό, αν δεν το υποστηρίξεις στην πράξη, χάνει το νόημά και την αξία του.
Kabat-Zinn :Wherever you go,There you Are 1995,ρίξτε μια ματιά Hearst Publication.
Buss,D.M -The Dangerous Passion: Why Jealousy is Necessary in Love and Sex .Ploumsmbary publicasions 2001.
Let’s Just be friends: Norman Wright -Recovering from a broken Relationship -Flemming H.Revell Company Ιούλιος 2002.
Δεν μετατρέπεται μια σχέση φιλίας σε σχέση έχθρας έτσι απλά. Δεν είναι θέμα κτησιμότητας ,αλλά διαφορών που ποτέ δεν γεφυρώνονται.
Άλλο πως λειτουργούν τα πράγματα και άλλο πως θα έπρεπε να λειτουργούν.
να μην είναι μόνο η μαλαπέρδα, οι μυς, τα λεφτά, η περιουσία ….
Κοιτάμε και λίγο το μυαλό.
Πουθενά δεν βλέπω σχόλιο για τους εκπαιδευτικούς.Αυτους που δεν έχουμε στην Ελλάδα.Τι προσφέρουν στα παιδιά και στην κοινωνία;Πόσες ώρες την ημέρα είναι με τα παιδιά ;Τι τους προσφέρουν;Τι τους μαθαίνουν;Δεν θέλουν Αξιολογιση μιας και είναι καλοί.Κοματαρχες ,συνδικαλιστές,παρτάκι δες.Καμια προσφορά.ΟΧΙ δεν υπάρχουν εξαιρέσεις αφού ανέχονται τους άλλους.ΝΑΙ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΚΥΡΙΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΟΙ ΔΑΣΚΑΛΟΙ ΠΟΥ ΟΙ ΝΕΟΙ ΞΕΣΤΡΑΤΙΖΟΥΝ.Μας δίνουν στη κοινόβια ανεύθυνα άτομα όπως είναι αυτοί.Αλοιμονο στους γονείς που τα φέρνει έτσι η ζωή να μην έχουν το χρόνο και τον τρόπο να μιλούν στα παιδιά τους.Ειναι από χέρι χαμένη η κοινωνία μας με τέτοιους δασκάλους.
Εγώ δίνω το βάρος στην οικογένεια, τους συγγενείς και φίλους. Το θύμα τυφλώθηκε, κάποιοι άνθρωποι λόγω του πάθους αδυνατούν να διαβάσουν τον σύντροφό τους. Χαρακτήρες τέτοιου τύπου, βίαιοι, επιθετικοί, χρήστες (το χειρότερο), όσο και πονηροί να είναι, θεατρίνοι, κάποια στιγμή ξεσκεπάζονται. Η κοπέλα περνούσε έναν εφιάλτη, όσο και να το έκρυβε, κανείς δεν πήρε. είδηση;
Τίποτε φυσικά δεν δικαιολογεί ένα ΕΓΚΛΗΜΑ, αλλά τόσα χρόνια που είχαν σχέση δεν πήρε είδηση τι κρύβει μέσα του?
Μήπως η ανάγκη για εκδικητικότητα, από μέρους της περνώντας δίπλα του συνέχεια με τον καινούριο σύντροφο έκανε χειρότερα τα πράγματα?
Διάβασε κανείς τα γράμματα που του έγραφε ?Υπάρχουν στο διαδίκτυο.
Έλα μωρέ τώρα μάθανε όλες με το παραμικρό ενδοοικογενειακη βία Έλα ρε παιδιά ας σοβαρευτούμε λίγο
Μήπως ‘παραμικρο’ ήταν το νικνέιμ που σου δωθηκε κάποια στιγμή και έχεις τόσα απωθημένα;;;
Εξαιρετική η προσέγγιση σάς. Οφείλουν πρωτίστως οι γονείς να εκπαιδεύουν τα παιδιά τους, αγόρια και κορίτσια να σέβονται, τους συνανθρώπους τους.
Να έχουν ενσυναίσθηση και να εισπράττουν αγάπη. Για να μπορούν να δώσουν αγάπη.
Να βγάλουμε τα παιδιά έξω στη φύση να έρθουν σε επαφή με τα ζώα.
Όταν τα παιδιά, πάνε σχολείο ο ρόλος του εκπαιδευτικού είναι να τους μάθει γράμματα και όχι καλούς τρόπους.. Τους καλούς τρόπους τους μάθαμε μέσα από την οικογένεια μιας που είναι και ο πύρινας και το πρώτο στάδιο κοινωνικοποίησης του ατόμου.
καταλαβαίνουμε ότι δεν πρόκειται να σταματήσουν οι κακοποιήσεις, η βία, οι δολοφονίες μέσα στην παραδοσιακή χριστιανική πατριαρχική οικογένεια. Στα περισσότερα σχόλια εδώ προσπαθούν να αποδώσουν μέρος των ευθυνών στην ίδια την κακοποιημένη και δολοφονημένη γυναίκα. Όταν ο μισογυνισμος και τα κόμπλεξ ανωτερότητας είναι τα κυρία χαρακτηριστικά των ανώριμων ενηλίκων κακομαθημένων παιδιών-αφεντάδων που παράγει η θρησκεία και η κοινωνία μας, η ενδοοικογενειακή βία έχει καταντήσει πλέον μέρος των ηθών και των παραδόσεών μας.
Η θέση της γυναίκας κατά τη θρησκεία και τις παραδόσεις μας είναι στον γυναικωνίτη και στην κουζίνα, δηλαδή να υπηρετεί ολικά την Πατριαρχεία. Αυτή ούτως ή άλλως είναι υπεύθυνη για τον διωγμό μας από τον Παράδεισο και για όλα τα δεινά της ανθρωπότητας, το λιγότερο λοιπον που μπορεί να κανει για να επανορθώσει είναι να φορά ποδιές, να παίζει τις κουμπάρες, να μεγαλώνει παιδιά, να μαγειρεύει, να υπακούει, να κακοποιείται – αδιαμαρτύρητα.