Ο “επικίνδυνος” Νόμος Κατρούγκαλου (Ν. 4387/2016)
Και επειδή πολύς λόγος γίνεται για τον περίφημο νόμο Κατρούγκαλου, επισημαίνω στο παρόν τις μεγαλύτερες παγίδες του, οι οποίες είναι πολλές και άκρως επικίνδυνες για το μέλλον του ασφαλιστικού μας συστήματος. Κυρίως, όμως για τους μελλοντικούς συνταξιούχους οι οποίοι θα επομισθούν τις επιβαρύνσεις αυτές.
Σε γενικές γραμμές ο Ν. 4387/2016, που αποτελεί έναν από τους πολλούς εφαρμοστικούς νόμους του Τρίτου Μνημονίου), λειτουργεί πλέον ως προνοιακό σύστημα και όχι ως ασφαλιστικό, δημιουργώντας αδικίες και ανισότητες σε βάρος εκείνων, που συνείσφεραν στο σύστημα μεγάλες εισφορές για πολλά χρόνια προς όφελος εκείνων που κατέβαλλαν μικρές εισφορές σε λιγότερα χρόνια ασφάλισης.
Επιγραμματικά αναφέρω τις ακόλουθες:
1. Αύξηση ορίων ηλικίας.
2. Αναπροσαρμογή όλων των κύριων συντάξεων, οδηγώντας σε συνταξιούχους δύο ταχυτήτων, με τις νέες συντάξεις να είναι μειωμένες κατά 25%-35%, μεσοσταθμικά, και τους παλιούς συνταξιούχους να έχουν μόνιμα τον κίνδυνο περικοπής της «προσωπικής διαφοράς».
3. Μειωμένη εθνική σύνταξη για άτομα με ποσοστό αναπηρίας κάτω από 80%.
4. Μειωμένες προσωρινές συντάξεις (από 80% στο 50%).
5. Μείωση των νέων επικουρικών συντάξεων κατά 15-20%
6. Μείωση των εφάπαξ παροχών κατά 10-30%.
7. Καθιέρωση εξοντωτικών ασφαλιστικών εισφορών, με βάση υπολογισμού το φορολογητέο εισόδημα, για τους ελεύθερους επαγγελματίες, τους αυτοαπασχολούμενους και τους εργαζόμενους με μπλοκάκια, αλλά και τους αγρότες.
8. Μείωση της κατώτατης σύνταξης από 486€ σε 392,7€, αναδρομικά από 1/1/2015.
9. Αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών για επικουρική σύνταξη.
10. Αύξηση της εισφοράς υπέρ υγείας στις κύριες συντάξεις από το 4% στο 6% και επιβολή εισφοράς υπέρ υγείας στις επικουρικές (από 0% στο 6%) για την ακριβώς ίδια παροχή.
11. Μείωση των μερισμάτων του Μετοχικού Ταμείου Πολιτικών υπαλλήλων.
12. Σταδιακή κατάργηση του ΕΚΑΣ μέχρι 31/12/2019 για 370.000 χαμηλοσυνταξιούχους και αλλαγή των κριτηρίων υπαγωγής.
13. Κατάργηση από 01/01/2019 του οικογενειακού επιδόματος συζύγου σε νέες κύριες συντάξεις ,ενσωμάτωση του στήν προσωπική διαφορά στις παλαιότερες, και πλήρη κατάργηση οικογενειακών επιδομάτων σε επικουρικές συντάξεις.
14. Εισαγωγή πλαφόν στις 2.000€ για τις κύριες συντάξεις και 3.000 € για το σύνολο των συντάξεων.
15. Σημαντικές μειώσεις που μπορούν να φτάσουν έως και το 35% για τις νέες επικουρικές συντάξεις με διαφορετικό υπολογισμό έως 31/12/2014 και επιστροφή εισφορών από 01/01/2015.
16. Τριπλασιασμός του κόστους εξαγοράς αναγνώρισης πλασματικών ετών.
17. Δραματικές περικοπές συντάξεων χηρείας με ταυτόχρονο περιορισμό τους, λόγω ηλικιακών ορίων και τέλος
18. Δημιουργία ενός υπερταμείου (Ε.Φ.Κ.Α.) χωρίς κανένα σχεδιασμό με ταυτόχρονη συγχώνευση στις δομές του όλων των ταμείων κύριας ασφάλισης που προϋπήρχαν του νόμου (ΙΚΑ-ΟΑΕΕ-ΟΓΑ κλπ),με αβέβαια προοπτική πραγματικής ενοποίησης. Κάτι που ουσιαστικά αποδεικνύεται και μέρα με τη μέρα.
Με αυτόν τον τρόπο επιφέρει την συνεχώς μειούμενη ανταποδοτικότητα (συντάξεις πρός εισφορές), η οποία ήταν 150% το 2011 και το 2019 θα καταλήξει στο 88% περίπου. Επιπροσθέτως, το σύστημα θα είναι πλέον συνεχώς υποχρηματοδοτούμενο, με αποτέλεσμα οι εισφορές που καταβάλλονται να είναι πολύ υψηλότερες από τις τελικές συντάξεις.
Το πιο σημαντικό, όμως, κατ’ εμέ, είναι ότι δημιουργεί αντικίνητρα για εργασία και δημιουργία, ενώ αντίθετα δημιουργεί κίνητρα για απόκρυψη εισοδημάτων, εισφοροαποφυγή και εισφοροδιαφυγή, λόγω έλλειψης προσδοκίας υψηλότερης σύνταξης, και καταληκτικά προωθεί την «ασφαλιστική μετανάστευση».
Απόδεικνύεται, για άλλη μία φορά, ότι καμία λογική δεν υπάρχει σε όλα αυτά που νομοθετούνται. Το νέο ασφαλιστικό σύστημα δεν είναι προσανατολισμένο στους σημερινούς και μελλοντικούς εργαζόμενους, αλλά ούτε προσφέρει ουδεμία διαχρονικά σταθερή προστασία των σ ρυνταξιούχων.
Ελένη Δ. Μαυρογάλου
Δικηγόρος L.LM.
Αντιπρόεδρος Ένωσης Ξενοδόχων Πάτμου
