Όταν ξέσπασε η οικονομική κρίση και μπήκαμε στα μνημόνια, ξέσπασε ή μάλλον αποκαλύφθηκε και μια άλλη κρίση, αυτή που αφορούσε τα οικονομικά των κομμάτων.

Τα κόμματα είχαν συσσωρεύσει σημαντικά χρέη από προηγούμενα δάνεια, όμως πλέον δυσκολεύονταν να τα αποπληρώσουν, καθώς είχε μειωθεί ριζικά η κρατική χρηματοδότηση, η δυνατότητα να μαζεύουν εισφορές από τα μέλη είχε υποχωρήσει και επίσης υποχωρούσε (για τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ) και η εκλογική επιρροή.

Επιπλέον, ενώ μέχρι τότε τα κόμματα θεωρούνταν γενικά αξιόχρεα, πλέον αντιμετωπίζονταν ως δανειολήπτες υψηλού ρίσκου. Οι εκλογές είχαν γίνει ιδιαίτερα ακριβή υπόθεση και αυτό απλώς έκανε τα πράγματα χειρότερα.

Μία από τις πιο συνηθισμένες πρακτικές των κομμάτων ήταν να ενεχυριάζουν τη μελλοντική τους κρατική επιχορήγηση για να μπορούν να δανείζονται. Συχνά μάλιστα μπορεί και να την ενεχυρίαζαν ακόμη και μέχρι το… 2020.

Βέβαια αυτό είχε ένα πρόβλημα: δεν ήταν καθόλου δεδομένο ότι βάθος χρόνου κάθε κόμμα θα διατηρούσε αυτή τη δύναμη και άρα ένα ανάλογο ύψος κρατικής χρηματοδότησης.

Γι’ αυτό και θεωρήθηκε από ένα σημείο και μετά επρόκειτο για μια παρωδία εγγυήσεων που στο τέλος καταλήγουν σε χορηγήσεις δανείων χωρίς εχέγγυα.

Μόνο που το 2014 ψηφίστηκε ο νόμος 4304/2014 που αφορά τα οικονομικά των κομμάτων. Μία από τις προβλέψεις του ήταν ότι «Απαγορεύεται η χορήγηση δανείων από τις τράπεζες προς τους δικαιούχους κρατικής χρηματοδότησης με εγγύηση την κρατική χρηματοδότηση πέραν του τρέχοντος οικονομικού έτους».

Δηλαδή, πλέον τα κόμματα δεν μπορούν να δανείζονται με ενέχυρο τις μελλοντικές κρατικής επιχορηγήσεις.

Ένα δάνειο του ΣΥΡΙΖΑ με εχέγγυο την κρατική επιχορήγηση και την… Κουμουνδούρου

Ο ΣΥΡΙΖΑ συνάντησε και αυτός προβλήματα με τα δάνειά του στην περίοδο της κρίσης, παρότι είχε πολύ μικρότερο δανεισμό από τα υπόλοιπα κόμματα. Μάλιστα, παρότι αυξήθηκε σχετικά η κρατική επιχορήγηση από ένα σημείο και μετά τα πράγματα παρέμειναν σχετικά δύσκολα.

Την πρώτη αποκάλυψη την έκανε την περασμένη Κυριακή το «Βήμα» και ο δημοσιογράφος Δημήτρης Χόνδρος. Στο ρεπορτάζ έγραφε: «Η επιχειρηματολογία του Μεγάρου Μαξίμου καταρρίπτεται από τη σύμβαση που υπέγραψε ο Αλέξης Τσίπρας με την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος για να διευθετήσει τα χρέη του ΣΥΡΙΖΑ προς τις τράπεζες. Στη σύμβαση που υπογράφηκε στις 24 Νοεμβρίου του 2017 ο ΣΥΡΙΖΑ έλαβε 10 εκατομμύρια ευρώ.

Ως εγγύηση ο κ. Τσίπρας ενεχυρίασε το ακίνητο του ΣΥΡΙΖΑ στην Κουμουνδούρου, το οποίο εκτιμήθηκε στα 2.700.000 ευρώ. Για το υπόλοιπο ποσό, όπως αναγράφεται στη σύμβαση, ενεχυριάστηκε η ετήσια τακτική επιχορήγηση που θα λάβει ο ΣΥΡΙΖΑ από το 2019 έως το 2023! Με λίγα λόγια, ο Αλέξης Τσίπρας χρησιμοποιεί τις μεθόδους που καταγγέλλει! Είναι φανερό ότι η Χαριλάου Τρικούπη θα προσέλθει σε αυτή τη μάχη έχοντας αρκετά όπλα, ανάμεσά τους και την επιστολή του Πρωθυπουργού προς τις τράπεζες με την οποία ζητούσε να λάβει ο ΣΥΡΙΖΑ δάνεια μεγαλύτερα από αυτά που δικαιολογούσαν τα εκλογικά του ποσοστά. Αξίζει να επισημανθεί ότι το επιτόκιο με το οποίο δανείστηκε τα 10 εκατομμύρια ευρώ ο ΣΥΡΙΖΑ είναι 4%, όταν για τα άλλα κόμματα έφτανε ακόμα και το 10%.

Σήμερα το in.gr αποκαλύπτει το σύνολο της σύμβασης (ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ_ΡΥΘΜΙΣΗ ΣΥΡΙΖΑ) που υπεγράφη το Νοέμβριο του 2017, δηλαδή πριν από 15 μήνες. Η υπογραφή από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ είναι το ίδιου του πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα.

Σύμφωνα με τα στοιχεία, ο κύριος όγκος του δανεισμού του αφορούσε ένα δάνειο συνολικού ύψους 10.000.000 ευρώ, με τη μορφή αλληλόχρεου λογαριασμού (όπως κάνουν τα κόμματα) με την Εθνική Τράπεζα από το 2006, με διάφορες πρόσθετες πράξεις μέχρι και το 2010.

Στο τέλος του 2017 ο ΣΥΡΙΖΑ κατάφερε να κάνει μια ακόμη ρύθμιση αυτού του δανείου, που πλέον είχε φτάσει σε ένα υπόλοιπο 7.139.674 ευρώ.

Το ενδιαφέρον με αυτή τη ρύθμιση, που προβλέπει μια αποπληρωμή του χρέους σε εξαμηνιαίες δόσεις μέχρι και το τέλος του 2023, είναι τα ενέχυρα που χρησιμοποιεί:

Α) την υποθήκευση των γραφείων του ΣΥΡΙΖΑ στην Πλατεία Κουμουνδούρου για 2,7 εκατομμύρια ευρώ (μέχρι τώρα είχε αποφύγει να υποθηκεύσει τα γραφεία) και

Β) την «ενεχυρίαση της τακτικής επιχορήγησης που θα λαμβάνει ο Πιστούχος [σ.σ. ο ΣΥΡΙΖΑ] κατά τα έτη 2019 έως και 2023.

Έχουμε, δηλαδή, να κάνουμε με μια σύμβαση  ρύθμισης ενός δανείου («Πρόσθετη Πράξη»), όπου ο ΣΥΡΙΖΑ χρησιμοποιεί μια πρακτική που το ίδιο έχει καταδικάσει σε σχέση με τα άλλα κόμματα. Και που μέχρι πρότινος κατηγορούσε π.χ. το ΠΑΣΟΚ ότι προχωρά σε μια παράνομη πράξη.

Όπως αναφέρει η κυβερνητική πλειοψηφία στο πόρισμα της Εξεταστικής Επιτροπής της Βουλής για τα οικονομικά των κομμάτων και των ΜΜΕ, «ο τρόπος που εφαρµόστηκε το σύστηµα εγγυήσεων µε ενέχυρο επί µελλοντικών κρατικών επιχορηγήσεων ήταν προβληµατικό».

Απαγορευτικό

Επιπλέον, όπως αναφέραμε και πιο πάνω πλέον απαγορεύεται να δανείζονται τα κόμματα με τέτοιο ενέχυρο.

Και όμως το κυβερνών κόμμα έρχεται και κάνει ρύθμιση, ενός προηγούμενου δανείου, με ενέχυρο μελλοντικές κρατικές επιχορηγήσεις. Ενός δανείου για το οποίο είχε ήδη στο παρελθόν ενεχυριάσει όλες τις ετήσιες επιχορηγήσεις από το 2010 έως το 2018. Παραβιάζοντας αν όχι το γράμμα (μια που φανταζόμαστε ότι θα επικαλεστεί ότι δεν είναι νέο δάνειο αλλά ρύθμιση δανείου που χορηγήθηκε πριν το 2014) σίγουρα το πνεύμα της ισχύουσας νομοθεσίας.

Εάν το είχε κάνει κάποιο άλλο κόμμα, μπορούμε να φανταστούμε τις ανακοινώσεις που θα είχε βγάλει το γραφείο Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ για «χαριστική» ή ακόμη και «παράτυπη» ρύθμιση.

Ομως, εδώ έχουμε να κάνουμε με ενεχυρίαση της επιχορήγησης που θα πάρει ο ΣΥΡΙΖΑ μέχρι το 2023. Πώς υπολογίζεται άραγε αυτή; Με βάση την εκλογική δύναμη του ΣΥΡΙΖΑ το 2015 ή με βάση αυτήν που θα έχει στις επικείμενες εκλογές; Αν π.χ. το κυβερνών κόμμα επιστρέψει στο 4% θα λάβει ελάχιστη επιχορήγηση, καμιά σύγκριση με αυτήν που λαμβάνει τώρα με 36%. Ισχύει δηλαδή εδώ το «δάσκαλε που δίδασκες και νόμο δεν εκράτεις».

Βεβαίως δεν είναι συγκρίσιμα τα δάνεια του ΣΥΡΙΖΑ με τα δεκάδες εκατομμύρια της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. Είναι, όμως, ανήθικο να κατηγορεί ο κ. Τσίπρας τους άλλους για απαράδεκτες ρυθμίσεις και να κάνει τελικώς τα ίδια.

Να σημειωθεί ότι για φέτος ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να πληρώσει 1,24 εκατ. ευρώ, το 2020 πρέπει να καταβάλει περίπου 1,3 εκατ. ευρώ. Με βάση τη σύμβαση,  «με βάση την εκάστοτε δόση της τακτικής επιχορήγησης που ανακοινώνεται από το υπουργείο Οικονομικών, θα υπολογίζεται το ποσοστό αναλογίας αυτής επί του προϋπολογιζόμενου συνολικού ποσού της ετήσιας επιχορήγησης.

Αξίζει επίσης να τονιστούν τα εξής: Το 2010 το ΠΑΣΟΚ με ποσοστό 44% είχε δάνεια ύψους 110 εκατ. (2,5 φορές το ποσοστό του). Η ΝΔ με ποσοστό 33,5% είχε χρέη 135 εκατ. το ΚΚΕ με 7,6% είχε 10 εκατ. ευρώ και ο ΣΥΡΙΖΑ με 4% είχε επίσης 10 εκατ. ευρώ.

Το 2012 η επιχορήγηση μειώθηκε από τα 50 εκατ. στα 12 εκατ. ευρώ λόγω της κρίσης. Ο ΣΥΡΙΖΑ το 2015 απογειώνεται από το 4% στο 36% αλλά και πάλι δηλώνει αδυναμία αποπληρωμής του δανείου του παρ’ ότι η επιχορήγηση είναι πολύ μεγαλύτερη. Εξ’ ου και η ρύθμιση που έκανε το 2017.

Εξεταστική

Υπενθυμίζεται ότι το Νοέμβριο του 2016 κατέθεσε στην Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής ο Μίμης Δαρειώτης, υπεύθυνος για τα οικονομικά του ΣΥΡΙΖΑ ο οποίος τόνισε πως οι συνολικές οφειλές του ΣΥΡΙΖΑ είναι μόλις 7.95 εκατ., ενώ αποπληρώνει κανονικά τόκους και κεφάλαια. «Δεν είμαστε όλα τα κόμματα ίδια, προσπαθούμε διαρκώς να είμαστε συνεπείς γιατί αυτό δείχνει και τον σεβασμό μας στον ελληνικό λαό που δοκιμάζεται», η καταληκτική φράση του Μ. Δαρειώτη. Ο οικονομικός υπεύθυνος του ΣΥΡΙΖΑ τόνισε πως το κόμμα είναι και ήταν πάντα συνεπής δανειολήπτης.  Ο Μ. Δαρειώτης ανέφερε πως το συνολικό χρέος του ΣΥΡΙΖΑ αυτή τη στιγμή ανέρχεται σε 7.950.000€. Αφορά υπόλοιπο από αρχικό δάνειο 27 εκατ. από το 2002, από το οποίο έχει εξοφληθεί ήδη κεφάλαιο 19 εκατ., πάνω από το 70% του δανείου δηλαδή, και εχουν πληρωθεί τόκοι 4 εκατ. ως το τέλος του 2016.

Παραδέχθηκε πάντως, οτι ο ΣΥΡΙΖΑ λάμβανε δάνεια με εγγύηση την εκχώρηση της μελλοντικής κρατικής επιχορήγησης.  «Το 2010 βάλαμε ως εγγύηση την επιχορήγηση των ετών 2015 έως 2018, ενέργεια που βασιζόταν στην ιστορική πορεία του κόμματος στη Βουλή και την ευρωβουλή», είπε, προκαλώντας την αντίδραση του Νότη Μηταράκη που σχολίασε ότι «ο ΣΥΡΙΖΑ ουσιαστικά εδανειοδοτείτο με τα ίδια ακριβώς κριτήρια που ίσχυαν και για τα υπόλοιπα κόμματα, τα οποία σήμερα κατηγορεί».

Η ΝΔ είχε θέσει θέμα για το αν είναι νόμιμη η μεταβίβαση του ακινήτου της Κουμουνδούρου.

«Η διαδικασία μεταβίβασης του ακινήτου έγινε με όλη τη νόμιμη διαδικασία», είπε και διευκρίνισε πως το 1990 η ΕΑΡ αγόρασε το ακίνητο από την ΙΖΟΛΑ έναντι ποσού 115 εκατ. δραχμών. Για την αποπληρωμή του δανείου πήρε δάνειο 80 εκατ. από την Ιονική -Λαϊκή Τράπεζα, το οποίο δεν εξυπηρετήθηκε. Με την αποχώρηση του ΚΚΕ οι υπόλοιπες δυνάμεις, στο πρώτο ιδρυτικό συνέδριο τον Ιούνιο του 1992, όπου ο Συνασπισμός έγινε ενιαίο κόμμα, η ΕΑΡ ενσωματώθηκε με όλα της τα περιουσιακά στοιχεία. «Το κτήριο περιήλθε στην ιδιοκτησία του νέου κόμματος, με τις διαδοχικές μετονομασίες του, που σήμερα είναι ο ΣΥΡΙΖΑ. Το δάνειο ανέλαβε να εξοφλήσει ο Συνασπισμός το 1997 και εξοφλήθηκε με 175 εκατ. δραχμές, όπως και άλλα χρέη της ΕΑΡ. Εξοφλήθηκε ολοσχερώς», είπαν στελέχη της ΝΔ.