Ποιο σούπερ μάρκετ είδε… άσπρη μέρα μετά το φιάσκο της συγχώνευσης Σκλαβενίτη-Μαρινόπουλου;
Κάμψη 4,5% γνώρισε το 2016 η συνολική αγορά του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων (καταστήματα άνω των 100 τ.μ.) συμπεριλαμβανομένης και της Lidl, και της νησιωτικής Ελλάδας, σύμφωνα με στοιχεία της Nielsen.
Αναλυτικότερα, η αξία πωλήσεων το 2016 φαίνεται πως υποχώρησε σε 9,49 δισ. ενώ ο όγκος πωλήσεων υποχώρησε ακόμη περισσότερο, κατά 9,8% το 2016 σε σύγκριση με το 2015.
Θα πρέπει να σημειωθεί, όμως, πως εξαιρεθεί η Lidl από τον υπολογισμό τότε η κάμψη της αξίας πωλήσεων ανέρχεται στο 6,6% καθώς σύμφωνα με τα στοιχεία που διαθέτει η Νιelsen η αλυσίδα discount εκτιμάται πως το 2016 είχε τζίρο (χωρίς να υπολογίζεται η παρουσία της στα νησιά του Αιγαίου) της τάξης του 1,4 δισ. ευρώ ( σε σχέση με το 1,3 δισ. ευρώ του 2015) και καταγράφει ρυθμούς ανάπτυξης που αγγίζουν το 10,2%.
Βέβαια, παρά την συνολική κάμψη της αγοράς όλοι οι μεγάλοι λιανεμπόροι με βάση τα στοιχεία της Nielsen καταγράφουν θετικό πρόσημο, με κάποιους, μάλιστα, να έχουν να επιδείξουν διψήφια ποσοστά ανάπτυξης μέσα στο 2015.
Φυσικά, ο μεγάλος χαμένος είναι ο «Μαρινόπουλος» που πλέον πέρασε και επίσημα στην Σκλαβενίτης, με τις απώλειες που κατέγραφε ο, μέχρι πρότινος, leader της αγοράς των σουπερμάρκετ να έχουν λειτουργήσει ευνοϊκά για τις υπόλοιπες αλυσίδες «πρώτης ταχύτητας».
Όλα αυτά δε συμβαίνουν σε μια αγορά όπου οι μεγάλοι δείχνουν να γίνονται όλο και μεγαλύτεροι. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Nielsen το top 10 των λιανεμπορικών αλυσίδων αντιστοιχούν σήμερα στο 76% της συνολικής αγοράς, ενώ το 2005 οι 10 μεγαλύτεροι λιανέμποροι τροφίμων συγκέντρωναν το 65,7% του συνολικού τζίρου της αγοράς.
Φυσικά αυτή η αγορά , η οποία υπολογίζεται με βάση τα στοιχεία της EΛΣΤΑΤ που επεξεργάστηκε η Nielsen, έχει βιώσει απώλειες της τάξης του -18% στην περίοδο 2009-2018, ενώ σε επίπεδο τζίρων δείχνει να επιστρέφει στο 2005.
Μετά από μια πενταετία συνεχούς αύξησης των πωλήσεων, από το 2005 έως το 2009, η αγορά καταγράφει φθίνουσα πορεία και αυτό αναμένεται να συμβεί και την τρέχουσα χρονιά, εάν δεν υπάρξουν έκτακτα γεγονότα.
Από την ανάλυση των στοιχείων της Nielsen προκύπτει, πως η κατάρρευση της Μαρινόπουλος έχει επηρεάσει σημαντικά την εικόνα της αγοράς το 2016 καθώς η αλυσίδα στα προηγούμενα χρόνια χαρακτηριζόταν από έντονη προωθητική δραστηριότητα, πωλήσεις σε πολύ χαμηλές τιμές σε συγκεκριμένες κατηγορίες (μπύρες, γάλα εβαπορέ, ζυμαρικά, αλκοολούχα κα) που «τραβούσαν» το ενδιαφέρον επαγγελματιών (μίνι μάρκετ κλπ) και «πλήγωναν» τα cash & carry καθώς σημαντική δραστηριότητα και μεγάλη γκάμα στον χώρο των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας.
Σε συνδυασμό με την εντελώς έξω από τα συνηθισμένα για την αγορά (+33) κίνηση που καταγράφηκε την εβδομάδα του δημοψηφίσματος του 2015, τα προαναφερθέντα δεδομένα επηρέασαν σημαντικά και επι τω χείρω την κάμψη που τελικά καταγράφηκε το 2016.
Βέβαια, αυτό σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να «σβήσει» την κάμψη της κατανάλωσης που καταγράφεται εξαιτίας της γενικευμένης ύφεσης, της υπερφορολόγησης και της μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος καθώς περίπου 400 εκατ. ευρώ φαίνεται να έχουν χαθεί από την αγορά και παραμένει ακόμη άγνωστο αν θα «ανακαλυφθεί»¨ τρόπος για να επιστρέψουν.
Οι μεγαλύτερες απώλειες καταγράφονται στην περιφέρεια, με την κατάρρευση της Μαρινόπουλος να παίζει και εδώ σημαντικό ρόλο, ενώ όσον αφορά τα formats καταστημάτων, τα δύο άκρα του φάσματος, τα hypermarkets (πανω από 2500 τμ) και τα superettes (η μικρότερη κατηγορία από άποψη τμ) καταγράφουν την μεγαλύτερη κάμψη.
Τα hypermarkets συνεχίζουν να ακολουθούν την πτωτική πορεία των τελευταίων ετών καθώς η κρίση έχει επιβάλλει «μικρότερο καλάθι» για τους καταναλωτές και περισσότερες επισκέψεις στα καταστήματα. Τάση που έχουν ακολουθήσει και οι retailers επενδύοντας κατά κύριο λόγο στα μεσαία segments της αγοράς, όσον αφορά τα μεγέθη καταστημάτων.
Όσον αφορά την ιδιωτική ετικέτα, που δείχνει να σταθεροποιείται πια στην ελληνική αγορά, με βάση τα στοιχεία της Nielsen, αυτή που καθορίζει την εικόνα είναι η Lidl. Χωρίς να υπολογίζεται η αλυσίδα discount το μερίδιο των PL ανέρχεται στο 15,3% γνωρίζοντας κάμψη -14,3%.
Όταν, όμως, στον υπολογισμό συμπεριλαμβάνονται και τα στοιχεία της Lidl, η κάμψη είναι της τάξης του -4,5% και το μερίδιο (πάντα σε αξία) ανεβαίνει στο 25,8% καθώς τα private label εντός της Lidl «τρέχουν» με ρυθμό 7,6%. Βασικές κατηγορίες για την ιδιωτική ετικέτα παραμένουν τα τρόφιμα και τα χαρτικά.
Τέλος αξίζει να σημειωθεί πως με βάση τα στοιχεία της Nielsen, το 51% των επώνυμων brands FMCG βρέθηκαν υπό προώθηση το 2016. Οι κατηγορίες των αφρόλουτρων και των απορρυπαντικών συναντώνται στην κορυφή του εν λόγω δείκτη.
