Πληθωρισμός: Νέα δεδομένα και φόβοι για κύμα αυξήσεων στα τρόφιμα

Πληθωρισμό σε διψήφια επίπεδα και τον Οκτώβριο δείχνουν τα προμηνύματα σε Ελλάδα και Ευρώπη. Η Eurostat δίνει σήμερα στη δημοσιότητα τις πρώτες εκτιμήσεις (flash estimates) για την πορεία των τιμών και οι ανακοινώσεις της θα αποτελέσουν καταλύτη και για τις αποφάσεις της κυβέρνησης τις επόμενες μέρες και εβδομάδες, για τα όποια νέα μέτρα κατά της ακρίβειας ανακοινώσει.

Στο οικονομικό επιτελείο βάζουν στο «ζύγι» την πτώση των τιμών πετρελαίου και κίνησης, με τα νέα δημοσιονομικά περιθώρια και δεδομένα που δημιουργεί η πτώση τιμών του φυσικού αερίου (τόσο άμεσα για το δημόσιο ως καταναλωτή ρεύματος και αερίου, όσο και έμμεσα για επιδοτήσεις λογαριασμών νοικοκυριών και επιχειρήσεων).

Καθοριστικό ρόλο θα παίξουν όμως κυρίως οι τελικές εκτιμήσεις για την Ανάπτυξη φέτος, στην τελική ευθεία (μόλις 50 μέρες) πριν λήξει ο χρόνος.

Ανατρέπονται όλα κάθε μήνα

Προς το παρόν όμως, τα πάντα φαντάζουν εύθραυστα και αβέβαια, τόσο για τις τιμές στα καύσιμα, ιδιαίτερα όμως τώρα και στα τρόφιμα. Η απόφαση του ΟΠΕΚ για συγκράτηση της παραγωγής πετρελαίου ανέτρεψε εν μέρει τις προβλέψεις του οικονομικού επιτελείου για ταχύτερη αποκλιμάκωση των τιμών Ενέργειας μέσα στον Οκτώβριο. Ο φόβος της ύφεσης φαίνεται όμως πως οδηγεί έστω και αργά σε πτώση τις τιμές –κάτι που φαίνεται σταδιακά και στις τιμές των πρατηρίων υγρών καυσίμων.

Μπροστά της, όμως, τώρα η κυβέρνηση έχει νέους κινδύνους για αυξήσεις, στις τιμές των τροφίμων τη φορά αυτή, λόγω της αποχώρησης της Ρωσίας από τη συμφωνία για απρόσκοπτη διακίνηση σιτηρών και τροφοδοσία της Ευρώπης από τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας.

Την ίδια στιγμή, όλοι οι πρόδρομοι δείκτες τιμών συνεχίζουν να κινούνται ανοδικά, διαψεύδοντας τις προσδοκίες και επίσημες προβλέψεις διεθνών οργανισμών, ότι οι τιμές μπορεί να αποκλιμακώνονταν 2 ή 4 ή 6 μήνες μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Αντιθέτως, ακόμα και 8 μήνες μετά, τα προκαταρκτικά στοιχεία της Eurostat έδειξαν περαιτέρω αύξηση του πληθωρισμού τον Οκτώβριο, σε Ιταλία και στη Γερμανία και τις ανατολικές χώρες της ΕΕ.

Αλλά και στην Ελλάδα, ιλιγγιώδη αύξηση της τάξης του 29,4% (έναντι 19,9% πέρυσι) σημείωσε τον Σεπτέμβριο φέτος ο γενικός δείκτης τιμών παραγωγού στη βιομηχανία -ή λεγόμενος και «τιμάριθμος χονδρικής», καθώς δείχνει πληθωριστικές πιέσεις που θα μετακυλιστούν στον τελικό καταναλωτή 2-3 μήνες αργότερα, όταν τα προϊόντα φτάσουν από το εργοστάσιο στο ράφι.

Τα στοιχεία δείχνουν πως όλη αυτή η πίεση είναι εισαγόμενη, καθώς ο δείκτης τιμών παραγωγού εξωτερικής αγοράς αυξήθηκε κατά 36,4% εν σχέσει με πέρυσι! Ωστόσο, και οι ως τώρα διεθνείς ανατιμήσεις έχουν πια απλωθεί και ριζώσει, προκαλώντας αύξηση και του δείκτη τιμών παραγωγού εγχώριας αγοράς, κατά 27,2%.

Ειδικά στα τρόφιμα όμως, ο πληθωρισμός έτρεχε ήδη με 13,5% από τον Σεπτέμβριο, δηλαδή 1,5 ποσοστιαία μονάδα παραπάνω από τον μέσο όρο του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, με αυξήσεις σε όλες τις κατηγορίες του κλάδου «Διατροφή» (έως 18,4% σε ψωμί και δημητριακά, 17,6% στα κρέατα, 23,3% σε γαλακτοκομικά και αυγά, 17% σε έλαια και λίπη, 8,7% σε λαχανικά (γενικά), 6,2% σε ζάχαρη – σοκολάτες – γλυκά – παγωτά, 12,6% σε λοιπά τρόφιμα, 14,3% σε καφέ – κακάο – τσάι κτλ).

Στην κυβέρνηση ποντάρουν πολλά για συγκράτηση των αυξήσεων στο «καλάθι του νοιοκυριού», που πάντως δεν αναμένεται να ρίξει τις τιμές, παρά μόνο να συγκρατήσει ένα μέρος των μελλοντικών αυξήσεων -ειδικά για τα φτωχά και πιο ευάλωτα νοικοκυριά.

Ελαφρά ενθαρρυντικό είναι πάντως και ότι, παρά την αλματώδη ετήσια αύξηση τον Σεπτέμβριο, σε σύγκριση με τον Αύγουστο, ο τιμάριθμος χονδρικής παρουσίασε μείωση 2,4% εν σχέσει με του προηγούμενου μήνα, αντί μηνιαίας αύξησης 5,2% που σημείωνε ο δείκτης την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι.