Ειδικότερα, με τις διατάξεις του νέου ασφαλιστικού νόμου Βρούτση – και τη σχετική εγκύκλιο που εκδόθηκε χθες από τον e-ΕΦΚΑ – στο σύστημα της διαδοχικής ασφάλισης επέρχονται οι παρακάτω αλλαγές:
Μειώνεται ο αριθμός των ημερών ασφάλισης που απαιτείται να έχει πραγματοποιήσει ο ασφαλισμένος στον τελευταίο ενταχθέντα φορέα πριν από την αίτηση συνταξιοδότησης ή τη διακοπή της ασφάλισης, προκειμένου να συνταξιοδοτηθεί από τον e-ΕΦΚΑ με τις συνταξιοδοτικές προϋποθέσεις του τελευταίου ενταχθέντος φορέα, τομέα, κλάδου, λογαριασμού.
Έτσι αποφάσεις «εξπρές» για συντάξεις με διαδοχική ασφάλιση σε δύο ή περισσότερα Ταμεία θα βγάζει στο εξής ο ΕΦΚΑ, καθώς με τον νέο ασφαλιστικό νόμο 4670/2020, ο οποίος μπαίνει ουσιαστικά τώρα σε ισχύ, μειώνονται οι απαιτούμενες ημέρες ασφάλισης σε 1.000 αντί 1.500 για την υποβολή αίτησης, και σε 300 αντί 500 στην τελευταία 5ετία, ενώ εξαλείφονται ενδιάμεσα στάδια με στόχο την επίσπευση της απονομής συντάξεων.
Οι νέες διατάξεις απλοποιούν τη διαδικασία έκδοσης αποφάσεων και καταλαμβάνουν όσες αιτήσεις υποβλήθηκαν από 13/5/2016 και μετά και είναι ακόμη σε εκκρεμότητα.
Εκτιμάται ότι θα βγουν από τον «πάγο» πάνω από 45.000 εκκρεμείς αιτήσεις για σύνταξη με διαδοχική ασφάλιση (τουλάχιστον η μία στις τρεις από τις καθυστερούμενες συντάξεις είναι με δύο Ταμεία), ενώ δίδεται η ευκαιρία σε όσους η αίτηση έχει απορριφθεί, να επανέλθουν με νέα, η οποία θα εξεταστεί υπό το ευνοϊκότερο καθεστώς.
Νέα δεδομένα
Η σχετική εγκύκλιος βάσει της οποίας θα εξετάζονται οι νέες και θα επανεξεταστούν οι παλιές αιτήσεις συνταξιοδότησης με διαδοχική ασφάλιση εκδόθηκε χθες από τον e-ΕΦΚΑ με σαφείς οδηγίες για τους υπαλλήλους των αντίστοιχων τμημάτων ώστε να επιταχυνθούν οι αποφάσεις που εκκρεμούν.
Στις δε περιπτώσεις ασφαλισμένων που είχαν αρχικά ασφαλιστεί ως μισθωτοί και μετέπειτα ως ελεύθεροι επαγγελματίες με τελευταίο Ταμείο τον ΟΑΕΕ ή το ΕΤΑΑ, παραμένει το 60ό έτος της ηλικίας ως κριτήριο για να εξεταστεί η αίτησή τους από τα προηγούμενα Ταμεία αν δεν έχουν τις προϋποθέσεις του τελευταίου Ταμείου. Αντίθετα, όσοι έχουν τον ΟΓΑ ως τελευταίο Ταμείο χωρίς όμως να συμπληρώνουν σε αυτόν τις 1.000 ημέρες ασφάλισης και τις 300 εξ αυτών στην τελευταία 5ετία, θα περιμένουν τα 67 προτού μεταβιβαστεί η αίτησή τους στον προηγούμενο φορέα. Αυτό δεν ισχύει όμως για τις περιπτώσεις με 15ετία διαδοχικής ασφάλισης, καθώς το αίτημα θα εξετάζεται στο 67ο έτος από το τελευταίο Ταμείο.
Προϋποθέσεις
Οι ασφαλισμένοι πρέπει να ξέρουν ότι, για να χορηγήσει σύνταξη με διαδοχική ασφάλιση ο e-ΕΦΚΑ, πρέπει στην ασφάλιση του τελευταίου Ταμείου να πραγματοποιήθηκαν:
* Για σύνταξη λόγω γήρατος 1.000 ημέρες ασφάλισης συνολικά, από τις οποίες 300 ημέρες την τελευταία πενταετία πριν από την υποβολή αίτησης συνταξιοδότησης ή πριν από τη διακοπή της ασφάλισης.
* Για σύνταξη λόγω αναπηρίας ή θανάτου, να πραγματοποιήθηκαν 600 ημέρες ασφάλισης οποτεδήποτε πριν από τη διακοπή της δραστηριότητας ή απασχόλησης ή την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης και να πληρούνται οι διατάξεις της νομοθεσίας του τελευταίου Ταμείου με ολόκληρο το χρόνο της διαδοχικής ασφάλισης.
Αυξήσεις σε περιπτώσεις παράλληλης ασφάλισης
Με τη νέα εγκύκλιο αναμένεται να βγουν από τον πάγο και οι συντάξεις με παράλληλη ασφάλιση και, κυρίως, να «τρέξουν» άμεσα οι προσαυξήσεις συντάξεων για χιλιάδες ασφαλισμένους που πήραν τη βασική σύνταξη από το ένα Ταμείο (π.χ. ΙΚΑ ή Δημόσιο) και περιμένουν είτε τη δεύτερη ανταποδοτική σύνταξη είτε την προσαύξηση για τον παράλληλο χρόνο ασφάλισης σε άλλο Ταμείο (π.χ. ΙΚΑ και ΟΑΕΕ, ή Δημόσιο και ΕΤΑΑ).
Η προσαύξηση της σύνταξης για την παράλληλη ασφάλιση εφαρμόζεται για όλες τις αιτήσεις συνταξιοδότησης που έχουν υποβληθεί από τις 13/5/2016 και μετά, και σε αιτήσεις που υποβλήθηκαν με το παλιό καθεστώς αλλά έχουν έναρξη καταβολής σύνταξης μετά τις 13/5/2016.
Ο «Ελεύθερος Τύπος» είχε αποκαλύψει περιπτώσεις ασφαλισμένων που είναι στο «περίμενε» για την προσαύξηση σύνταξης από παράλληλη ασφάλιση σχεδόν μια τριετία και, παρότι δεν χρειάζονται πολύπλοκοι υπολογισμοί, εν τούτοις οι καθυστερήσεις συνεχίζονται με τη δικαιολογία ότι δεν είναι έτοιμο το «λογισμικό σύστημα» που θα βγάλει τις προσαυξήσεις για τον διπλό χρόνο ασφάλισης. Τώρα που βγήκε και η εγκύκλιος από τον ΕΦΚΑ για το πώς θα υπολογίζονται και πώς θα απονέμονται οι συντάξεις με διαδοχική και παράλληλη ασφάλιση, δεν χωράει καμία δικαιολογία περί «λογισμικού» και θα πρέπει να βγουν σύντομα οι εκκρεμείς συντάξεις.
Παραδείγματα
1 Ασφαλισμένος έχει πραγματοποιήσει 8.900 ημέρες ασφάλισης στο ΙΚΑ και από 2005 ασφαλίζεται στο Δημόσιο. Υπέβαλε αίτηση συνταξιοδότησης τον Οκτώβριο του 2019 και επιθυμεί να συνταξιοδοτηθεί αυτοτελώς με τις διατάξεις του ΙΚΑ και με αναγνώριση 1.100 πλασματικών (με κατοχύρωση το έτος 2011). Για να ληφθεί υπόψη ο χρόνος ασφάλισης του Δημοσίου, θα πρέπει να αποχωρήσει από την υπηρεσία του. Αρα θα πάρει σύνταξη όταν αποχωρήσει από την υπηρεσία του με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης.
2 Ασφαλισμένος έχει 25 έτη ασφάλισης στον ΟΑΕΕ, 14 έτη στο ΙΚΑ και μετά το 2017 στον ΕΦΚΑ συνεχίζει ως μισθωτός με 3 έτη ασφάλισης 2017-2019.Εχει, επίσης, παράλληλη ασφάλιση 10 έτη. Είναι 67 ετών και ζητάει να συνταξιοδοτηθεί λόγω γήρατος με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης. Οι επιλογές του είναι: α) να πάρει σύνταξη με τα έτη ασφάλισης του μισθωτού (ΙΚΑ-ΕΦΚΑ) και με προσαύξηση σύνταξης για τον παράλληλο χρόνο ασφάλισης των 10 ετών, β) να πάρει σύνταξη με την ασφάλιση στον ΟΑΕΕ (25 έτη) και με προσαύξηση για τον παράλληλο χρόνο ασφάλισης των 10 ετών, γ) να πάρει σύνταξη με 32 έτη διαδοχικής ασφάλισης (ΟΑΕΕ, ΙΚΑ-ΕΦΚΑ) και με προσαύξηση για τον παράλληλο χρόνο των 10 ετών, που τον συμφέρει περισσότερο από τις άλλες δύο επιλογές. Ο υπολογισμός της σύνταξης θα γίνει με βάση τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα που απορρέουν από όλα τα έτη ασφάλισης (και την προσαύξηση) και θα καταβληθεί το συμφερότερο – μεγαλύτερο ποσό σύνταξης.
3 Ασφαλισμένος 60 ετών έχει 15 έτη μέχρι το 2016 στο τ. ΙΚΑ ως οικοδόμος και από τον Ιούλιο του 2017 είναι παράλληλα απασχολούμενος ως οικοδόμος και ως ιδιοκτήτης εμπορικής επιχείρησης με εισφορές και για τις δύο δραστηριότητες. Μέσα στο 2020 διέκοψε την ασφάλισή του και υπέβαλε αίτηση συνταξιοδότησης. Το αίτημά του θα εξετάσει το ΙΚΑ ως τελευταίος πρώην φορέας, αλλά, επειδή δεν έχει 300 ημέρες στην ασφάλισή του την τελευταία 5ετία, θα πρέπει να καλύψει το κενό ενσήμων για να φτάσει στα 300 και να πάρει σύνταξη.