Ποιο το μεγάλο κόλπο με το κούρεμα καταθέσεων;
Τοξικά ναυτιλιακά δάνεια «πνίγουν» το γερμανικό πιστωτικό σύστημα και η αντίστροφη μέτρηση για τη διάσωση τριών τραπεζών τής πιο ισχυρής οικονομίας στην Ευρώπη, με «κούρεμα» χρέους ύψους 40 δισεκατομμυρίων ευρώ σε βάρος των Γερμανών φορολογουμένων, μόλις ξεκίνησε.
Η παρατεταμένη κρίση στη γερμανική ναυτιλιακή βιομηχανία αποδεικνύεται πολύ ακριβή για τους πολίτες αυτής της χώρας. Τα γερμανικά πιστωτικά ιδρύματα Commerzbank, HSH Nordbank και Nord/LB χρηματοδότησαν τη ναυτιλία της χώρας τους με 100 δισεκατομμύρια ευρώ και, σύμφωνα με δημοσίευμα της «Welt», σημαντικό μέρος των δανείων -περί τα 40 δισ. ευρώ- θα κουρευτούν με κόστος για τους Γερμανούς φορολογουμένους.
Οι τράπεζες στη Γερμανία έχουν παίξει καθοριστικό ρόλο στη χρηματοδότηση της εγχώριας ναυτιλίας τους και πλέον είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένες σε τοξικά ναυτιλιακά δάνεια.
Η δεύτερη μεγαλύτερη γερμανική τράπεζα, η Commerzbank, που κατείχε ηγετική θέση στον χώρο της ναυτιλιακής χρηματοδότησης, αποφάσισε προ διετίας την οριστική έξοδο από τον κλάδο, σε μια προσπάθεια να απαλλαγεί από το βαρίδι της γερμανικής ναυτιλίας, ενώ το επερχόμενο «κούρεμα» χρέους της τοπικής HSH Nordbank εκτιμάται ότι θα είναι της τάξης των 15-20 δισ. ευρώ.
Βασικοί μέτοχοι της τράπεζας αυτής είναι δύο κρατίδια, το Αμβούργο και το Σλέσβιχ-Χόλσταϊν, που καλύπτουν οικονομικά την απόσυρσή της από τη ναυτιλία.
Διάλυση ή πώληση
Τα δύο κρατίδια έχουν βάλει εγγυήσεις ύψους 16,2 δισ. ευρώ στη Nordbank με την επικύρωση των τοπικών κοινοβουλίων και έχοντας αποσπάσει την έγκριση της Κομισιόν, με αντάλλαγμα όμως είτε τη διάλυση, είτε την πώλησή της μέχρι τον Φεβρουάριο του 2018.
Η εξυγίανση-ανακεφαλαιοποίηση δηλαδή της τράπεζας επιχειρείται με κρατικές εγγυήσεις. Αλλωστε, πριν από λίγες ημέρες μάλιστα, σύμφωνα με άλλο δημοσίευμα της «Welt» η HSH Nordbank «έσβησε» 547 εκατομμύρια ευρώ από δάνεια και τόκους στη γερμανική ναυτιλιακή εταιρεία «H. Schuldt». Το χαρτοφυλάκιο της τράπεζας σε ναυτιλιακά δάνεια είχε φθάσει τα 30 δισ. ευρώ, σήμερα έχει μειωθεί στα 13 δισ. ευρώ και ο στόχος είναι να πέσει στα 8 δισ. ευρώ.
Τα εντυπωσιακά αυτά στοιχεία για την επικείμενη επιχείρηση διάσωσης τραπεζών με την εγγύηση του γερμανικού κράτους παραχώρησε στη «Welt» ο βουλευτής του FDP Wolfgang Kubicki, υπογραμμίζοντας με εμφατικό τρόπο ότι «οι Γερμανοί εφοπλιστές τις καλές εποχές πλήρωναν λίγους φόρους και τώρα θέλουν να εξυγιανθούν σε βάρος των φορολογουμένων».
Το κακό για τις γερμανικές τράπεζες ξεκίνησε όταν οι Γερμανοί εφοπλιστές επένδυσαν τεράστια ποσά την περίοδο της άνθησης, έχοντας αγοράσει με τραπεζική χρηματοδότηση τις περισσότερες φορές πλοία σε υψηλές τιμές, οι οποίες αυτήν τη στιγμή έχουν μειωθεί πάνω από 60%.
Ο βασικός λόγος που φέρνει τη Γερμανία στη δυσχερή θέση να μην μπορεί να αντιμετωπίσει τα προβλήματα της ναυτιλίας της είναι η διάρθρωση των ναυτιλιακών της εταιρειών. Λειτουργούν κάτω από το ιδιότυπο καθεστώς των KG funds, τα οποία ανήκουν σε πολλούς μικρούς ή μεγαλύτερους μετόχους, αλλά όχι σε έναν πλοιοκτήτη που θα αναλάβει τα ηνία σε αυτή την κρίση.
Πλέον, υπό την πίεση της ΕΚΤ, όλα τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που διαθέτουν τοξικά δάνεια, αναγκάζονται να προχωρήσουν σε εξυγίανση βγάζοντας στο σφυρί τα περιουσιακά τους στοιχεία.
Τα τελευταία πάντως χρόνια οι Ελληνες εφοπλιστές σπεύδουν και αγοράζουν σε φθηνές τιμές τα μεταχειρισμένα πλοία των γερμανικών ναυτιλιακών που παραπαίουν, καθότι οι Ελληνες, όπως αναφέρουν ειδικοί του κλάδου, επενδύουν πάντα αντικυκλικά, δηλαδή αγοράζουν σε καιρούς ύφεσης και επενδύουν σε καιρούς κρίσης, σε αντίθεση με τους Γερμανούς συναδέλφους τους.
Αρκετοί άλλωστε Γερμανοί αναλυτές έχουν κρούσει πολλές φορές το καμπανάκι του κινδύνου να περάσουν σε ελληνικά χέρια πολλές γερμανικών συμφερόντων επιχειρήσεις της ναυτιλίας, εκμεταλλευόμενοι τα κενά που αφήνει το χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας τους, καθώς αδυνατούν πλέον να αναχρηματοδοτήσουν τα δάνειά τους.
