Ποιοι υπάλληλοι του Δημοσίου θα δουν κούρεμα δόσεων στα στεγαστικά;
«Γενναίες» ρυθμίσεις για περίπου 140 χιλ. στεγαστικά δάνεια δημοσίων και δημοτικών υπαλλήλων, συνολικής ανεξόφλητης αξίας 3,5 δισ. ευρώ, προβλέπει η νέα πολιτική του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων (ΤπΔ), σε συνέχεια της απόφασης που πήρε το περασμένο καλοκαίρι το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής (ΚΥΣΟΙΠ).
Οι ρυθμίσεις που θα υιοθετήσει το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων αφορούν 120.000 δανειολήπτες και 140.000 δάνεια.
Σε 67.200 δάνεια (48%) θα υπάρξει μείωση του επιτοκίου κατά 2,3% κατά μέσο όρο ενώ απ’ αυτά στα 22.400 δάνεια θα υπάρξει επιπλέον και πάγωμα μέρους του κεφαλαίου.
Για τα υπόλοιπα περίπου 72.800 δάνεια προβλέπεται να υπάρξει επιβράβευση των συνεπών δανειοληπτών με προβλεπόμενη μείωση του επιτοκίου που, για το τρέχον εξάμηνο, θα είναι της τάξεως του 1% κατά μέσο όρο.
Το όφελος για τους δανειολήπτες θα κυμαίνεται από 150 έως 300 ευρώ μηνιαίως. Αξίζει να σημειωθεί ότι με βάση την απόφαση του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων η ρύθμιση θα τεθεί σε εφαρμογή από τις 24 Νοεμβρίου και θα ισχύσει αναδρομικά από την 1η Ιουλίου του 2016. Αυτό σημαίνει ότι δανειολήπτης που εντάσσεται στην κατηγορία της μείωσης της δόσης από το δάνειο που καταβάλλει για την πρώτη κατοικία κατά 150 ευρώ θα έχει κέρδος μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου περίπου 1.000 ευρώ.
10ετές πάγωμα εξυπηρέτησης
Σύμφωνα με ανακοίνωση που εξέδωσε το ΤπΔ, σκοπός της νέας πολιτικής ρυθμίσεων είναι η προστασία της πρώτης κατοικίας, με παράλληλη εξασφάλιση της δυνατότητας αποπληρωμής των δανείων. Το εύρος των ρυθμίσεων θα ξεκινά από επιμήκυνση της διάρκειας και μείωση του επιτοκίου και θα φθάνει ως το «πάγωμα» μέρους (ως το 30% κατά κανόνα) της ανεξόφλητης οφειλής για 10 χρόνια.
Με βάση τις εκτιμήσεις του Ταμείου, από τις περίπου 140 χιλιάδες συμβάσεις χορήγησης στεγαστικών δανείων για πρώτη κατοικία, το 48% (σ.σ. 67.200 στεγαστικά δάνεια) πληροί τις προϋποθέσεις για να τύχει ρύθμισης, μέσω επιμήκυνσης της διάρκειάς τους και μεσοσταθμικής μείωσης του επιτοκίου τους κατά 2,3%.
Για παράδειγμα, δανειολήπτης με δάνειο 100.000 ευρώ και υπολειπόμενη διάρκεια 20 έτη με ισχύον επιτόκιο εκτοκισμού 4,8%, θα μπορούσε να πάρει επιμήκυνση της διάρκειας κατά 10έτη και μείωση επιτοκίου κατά 50% (από 4,8% σε 2,4%). Έτσι ενώ σήμερα πληρώνει μηνιαία δόση 649 ευρώ, με τις νέες ρυθμίσεις μπορεί να πληρώνει 390 ευρώ. Το συνολικό ετήσιο όφελος από μια τέτοια ρύθμιση ανέρχεται σε 3.108 ευρώ.
Το ΤπΔ εκτιμά ότι από τις παραπάνω 67.200 δανειακές συμβάσεις, το ένα τρίτο πληροί τις προϋποθέσεις για 10ετές πάγωμα εξυπηρέτησης σε μέρος της ανεξόφλητης οφειλής. Διαθέτει, δηλαδή, χαμηλό οικογενειακό εισόδημα και ως εκ τούτου μπορεί να παγώσει για μια 10ετία η εξυπηρέτηση μέρους του ανεξόφλητου κεφαλαίου (split balance).
Το ύψος του κεφαλαίου για το οποίο θα «παγώνει» η εξυπηρέτησή του θα αποφασίζεται ανά περίπτωση, η εκτίμηση όμως είναι ότι θα αφορά, κατά κανόνα, ως το 30% του ανεξόφλητου υπολοίπου.
Στο ίδιο παράδειγμα του δανειολήπτη με δάνειο 100 χιλ. ευρώ και υπολειπόμενη διάρκεια 20 έτη με ισχύον επιτόκιο εκτοκισμού 4,8% η μηνιαία δόση, αν παγώσει για δεκαετία η εξυπηρέτηση του 30% του κεφαλαίου, θα διαμορφωθεί σε 273 ευρώ. Η ετήσια εξοικονόμηση θα ανέλθει σε 4.512 ευρώ.
Ποιους αφορά
Δυνατότητας υπαγωγής στις νέες ρυθμίσεις θα έχουν και όσοι δανειολήπτες είχαν ενταχθεί στη ρύθμιση μερικής καταβολής δόσεων για πέντε χρόνια (σ.σ. λήγει στο τέλος του έτους) και δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να επανέλθουν σε πλήρη καταβολή δόσης.
Μείωση επιτοκίου και για τους συνεπείς δανειολήπτες
Το υπόλοιπο 52% του χαρτοφυλακίου στεγαστικών (σ.σ. περίπου 72.800 δανειακές συμβάσεις στεγαστικών) εκτιμάται ότι ανήκει σε δανειολήπτες που δεν χρειάζονται ρύθμιση με βάση τα εισοδηματικά κριτήρια. Για αυτούς, εφόσον είναι απόλυτα συνεπείς, προβλέπεται επιβράβευση, με μεσοσταθμική μείωση επιτοκίου που για το τρέχον εξάμηνο θα είναι της τάξης του 1%. Πρόκειται για την πρώτη «γενναία» επιβράβευση συνεπών δανειοληπτών, κίνηση που ενισχύει τη δημιουργία κουλτούρας πληρωμών.
Σημειώνεται ότι τα επιτόκια των δανείων του ΤπΔ είναι σταθερά για όλη τη διάρκεια του δανείου (30 και πλέον χρόνια), με σκοπό την προστασία των δανειοληπτών από τυχόν διακυμάνσεις των επιτοκίων σε μια τόσο μεγάλη χρονική περίοδο.
Ρυθμίσεις που δεν υπονομεύουν την κερδοφορία του ΤπΔ
Το Ταμείο επέλεξε να διατηρήσει σταθερά τα επιτόκια και όχι να τα μετατρέψει σε κυμαινόμενα, προτάσσοντας την προστασία των δανειοληπτών από τυχόν διακυμάνσεις των επιτοκίων σε μια τόσο μεγάλη χρονική περίοδο.