Το ιδιαίτερο βιβλίο της που βραβεύτηκε από την Ακαδημία Γλώσσας της Χιλής
Στη χώρα μας, όπου το…κυριότερο εξαγώγιμο προϊόν είναι το brain-drain, οι νέοι μας δηλαδή που με λαμπρές σπουδές και λαμπρά μυαλά «θαμπώνουν» τον πλανήτη σε χώρες όπως η Γερμανία, η Αγγλία, η Ελβετία ή ακόμα και οι ΗΠΑ, μια νέα Ροδίτισσα, η Χριστίνα Χάσκα, που ανήκει στην κατηγορία αυτή, πριν από είκοσι χρόνια επέλεξε τη Λατινική Αμερική και συγκεκριμένα τη Χιλή, έκανε οικογένεια εκεί και διαπρέπει ως γλωσσολόγος ακαδημαϊκός, γράφοντας μάλιστα ένα βιβλίο που είναι μία κοινωνιογλωσσολογική προσέγγιση στα ισπανικά που μιλάνε εκεί, βασισμένο στη διδακτορική της διατριβή, η οποία βραβεύτηκε από τη Χιλιανή Ακαδημία Γλώσσας!
Η απόφασή της και μόνο να μεταναστεύσει στη Χιλή, να μένει μόνιμα εκεί και βέβαια να δημιουργήσει οικογένεια, είναι μια ιστορία που από μόνη της ιντριγκάρει! Αν προσθέσουμε σ’ αυτό και την επαγγελματική της πορεία μαζί με τις θέσεις που έχει καταλάβει και βέβαια τις διακρίσεις, είναι μια ιστορία που αξίζει να ακουστεί. Ας την αφηγηθούμε όσο καλύτερα μπορούμε μια και η επικοινωνία ήταν ανάμεσα στη Ρόδο και το Σαντιάγο της Χιλής….
Η Χριστίνα Χάσκα γεννήθηκε το 1979 στην Daytona Beach της Φλόριντα των ΗΠΑ από Ρόδιους γονείς, τον Μάρκο Χάσκα από το Νιοχώρι και τη Μαίρη Καντή από τ’ Αφάντου.
Είναι η μεγαλύτερη 3 αδερφών, (της Βάσως Χάσκα, υπεύθυνης καταστήματος στην πόλη της Ρόδου και της Ματούλας Χάσκα, καθηγήτριας ισπανικής και αγγλικής γλώσσας).
Τελείωσε με άριστα το 2ο Γενικό Λύκειο Ρόδου (Καζούλειο) το 1997 και φοίτησε στη Σχολή φιλολογίας του Πανεπιστήμιου Πατρών απ’ όπου και πήρε το πτυχίο της με ειδίκευση στη γλωσσολογία, το 2001.
Το 2003 ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές της σπουδές στη γλωσσική έρευνα και επικοινωνία, στο Cardiff University στην Ουαλία, και 10 χρόνια μετά, το 2013, μόνιμος κάτοικος πια στο Σαντιάγο της Χιλής, αποφάσισε να ξεκινήσει το διδακτορικό της στη γλωσσολογία με κρατική υποτροφία της Χιλής, στο Pontificia Universidad Católica de Chile. Η διδακτορική της διατριβή βραβεύτηκε από τη Χιλιανή Ακαδημία Γλώσσας το 2019 και το 2023 κυκλοφόρησε το βιβλίο της βασισμένο σε αυτήν.
Πώς βρέθηκε, όμως, στην τόσο μακρινή (και εξωτική) για εμάς χώρα; Ερωτική μετανάστρια θα μπορούσε να χαρακτηριστεί, καθώς είναι παντρεμένη με τον Χιλιανό Rodrigo Reyes, αρχιτέκτονα στο επάγγελμα, και έχουν δύο κόρες. Η ίδια εργάζεται ως ακαδημαϊκός και ζει στο Σαντιάγο τα τελευταία 20 χρόνια. Στη συνέντευξή της στη «Ροδιακή» περιγράφει την πορεία και τη ζωή της εκεί-σημειωτέον ότι έχει ζήσει και τον μεγάλο σεισμό των 8,8 Ρίχτερ που έγινε το 2010!
Οι περισσότεροι νέοι άνθρωποι στη χώρα μας και από την περιοχή μας, αποφασίζουν να φύγουν για το εξωτερικό σε χώρες όπως η Γερμανία, η Αγγλία, η Σκανδιναβία ή ακόμα και οι Βρυξέλλες. Δεν είναι σύνηθες να αποφασίσει ένας νέος άνθρωπος να πάει να ζήσει και να εργαστεί στη Λατινική Αμερική. Πώς προέκυψε η Χιλή και πώς αποφάσισες να κάνεις αυτό το μεγάλο βήμα;
Η Χιλή προέκυψε λόγω αγάπης. Γνώρισα τον Χιλιανό σύζυγό μου κατά τη διάρκεια των μεταπτυχιακών μου σπουδών στην Ουαλία και μετά το πέρας αυτών, αποφάσισα να ταξιδέψω και να μείνω στη χώρα αυτή.
Ξεκίνησα να δουλεύω ως καθηγήτρια αγγλικών κι ελληνικών. Παντρεύτηκα, έκανα οικογένεια και κατόπιν ολοκλήρωσα το διδακτορικό μου στη γλωσσολογία. Ζω κι εργάζομαι μόνιμα στη χιλιανή πρωτεύουσα, στο Σαντιάγο, από το 2004.
Η οικογένειά σου, ο περίγυρός σου, τι σου έλεγαν;
Ήταν αναμενόμενη και φυσιολογική η αντίδραση για τον προορισμό αυτό, κυρίως λόγω της μεγάλης χιλιομετρικής απόστασης, αλλά εξ αρχής, τόσο το οικογενειακό μου περιβάλλον όσο κι ο στενός φιλικός μου κύκλος, με ενθάρρυναν και με υποστήριξαν.
Πώς είναι η δουλειά σου εκεί; Σε γεμίζει; Αλλά κυρίως πώς είναι η ζωή εκεί σήμερα;
Είμαι Επίκουρη Καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Universidad Adolfo Ibáñez στο Σαντιάγο. Διδάσκω μαθήματα κορμού σε φοιτητές διάφορων Σχολών, όπως λογοτεχνία, στο πλαίσιο της οποίας και κάποια ελληνικά κλασικά κείμενα στα ισπανικά, όπως την Οδύσσεια του Ομήρου και την Αντιγόνη του Σοφοκλή. Διδάσκω επίσης μαθήματα γλωσσολογικού ενδιαφέροντος, όπως είναι η μη σεξιστική χρήση της γλώσσας, η κονωνιογλωσσολογική προσέγγισή της, η διαλεκτική ποικιλία των ισπανικών της Χιλής, κ.α.
Η δουλειά μου μού αρέσει πολύ γιατί συνδυάζει διδασκαλία κι επιστημονική έρευνα, κάτι που με κρατά σε εγρήγορση για συνεχή μάθηση, μελέτη και εντρύφηση στο αντίκειμενό μου.
Τα τελευταία δύο χρόνια είμαι και υπεύθυνη των Διεθνών Σχέσεων της Σχολής μου, θέση που μου δίνει τη δυνατότητα να έρχομαι σε επαφή και συνεργασία με διάφορα πανεπιστήμια ανά τον κόσμο.
Όσο για τη ζωή εδώ, είναι όπως σε οποιαδήποτε μεγάλη ή μικρή πόλη, με καθημερινές υποχρεώσεις και προσπάθειες για την εξισορρόπηση εργασίας και οικογενειακής ζωής.
Είναι όμως τόσο διαφορετική χώρα! Η κουλτούρα, η κοινωνικο-πολιτική κατάσταση, αρκετά ταραγμένη κατά περιόδους. Πόσο εύκολο ή δύσκολο ήταν να προσαρμοστείς και να συγχρωτιστείς με τους ανθρώπους εκεί; Ποιες ήταν οι μεγαλύτερες δυσκολίες που αντιμετώπισες;
Κάθε προσαρμογή δεν είναι εύκολη διαδικασία, ειδικά σε μια χώρα που φαντάζει τόσο μακρινή. Παρ’ όλα αυτά, η λατινοαμερικάνικη νοοτροπία δεν απέχει πολύ από την ελληνική κι υπάρχει έντονη φιλελληνική διάθεση από την πλευρά των Χιλιανών. Αυτό με βοήθησε να ενταχθώ σχετικά γρήγορα.
Φυσικά, υπάρχουν και διαφορές αλλά μαθαίνεις να ζεις με αυτές. Άλλωστε, όπου και να ‘σαι, το πόσο εύκολα ή δύσκολα θα εξοικειωθείς, εξαρτάται κυρίως από τη δικιά σου διάθεση και στάση. Αν με ρωτάς για δύσκολες στιγμές, ίσως ο μεγάλος σεισμός το 2010 των 8,8 ρίχτερ να ήταν μία από αυτές.
Σου λείπει η Ελλάδα και η Ρόδος; Επιθυμείς κάποια στιγμή να επιστρέψεις;
Φυσικά και μου λείπει. Προσπαθούμε να ερχόμαστε όσο πιο τακτικά μπορούμε με την οικογένειά μου. Οι γονείς μου, οι αδελφές μου, οι συγγενείς και στενοί μου φίλοι ζουν μόνιμα στη Ρόδο. Η Ρόδος είναι το αγαπημένο μου μέρος. Μεγάλο κομμάτι της ζωής και της καρδιάς μου ανήκει εδώ και, βεβαίως, θα ήθελα να επιστρέψω κάποια στιγμή.
Μίλησέ μου για το βιβλίο σου; Τι ακριβώς πραγματεύεται και πώς προέκυψε το βραβείο;
Το βιβλίο μου βασίζεται στη διδακτορική μου διατριβή. Πραγματεύεται ένα κοινωνιογλωσσολογικό φαινόμενο που έχει να κάνει με την προφορά ενός συγκεκριμένου φωνήματος (“ch”) στα ισπανικά της Χιλής, που τείνει να είναι διαφορετική αναλόγως της οικονομικο-κοινωνικής προέλευσης.
Δηλαδή, έχει μια κοινωνική μάρκα, χαρακτηριστική κυρίως της γλωσσικής κοινότητας εντός της χιλιανής πρωτεύουσας (μπορεί να προφέρεται “ch”, “sh” ο “tch”) που υποδηλώνει το μορφωτικό επίπεδο και έχει την τάση να χρησιμοποιείται ως ενδεικτικό στοιχείο της καταγωγής του ομιλητή, με επιρροές πολλές φορές και στην εκμάθηση ξένων γλωσσών.
Πρόκειται για ένα ευρέως γνωστό γλωσσικό φαινόμενο που έχει πλήρως μελετηθεί, αλλά είναι η πρώτη φορά που γράφεται και επεξηγείται σε ένα βιβλίο. Αυτό ως ιδέα προέκυψε, όταν το 2019 έλαβα από τη Χιλιανή Ακαδημία Γλώσσας το βραβείο Dr. Rodolfo Oroz για την καλύτερη διδακτορική διατριβή στον τομέα της γλωσσολογίας.
Μου δόθηκε τότε το έναυσμα από την Πρόεδρο της Ακαδημίας να γράψω ένα βιβλίο για τα ευρήματα της έρευνας αυτής, ούτως ώστε ένα ευρύτερο κοινό, κι όχι αποκλειστικά επιστημονικό, να έχει πρόσβαση στην κατανόηση του ιδιαίτερου αυτού φαινομένου της γλωσσικής ταυτότητας των Χιλιανών.
Το βιβλίο με τίτλο “Español chileno shileno tchileno. Una aproximación sociofonética al habla santiaguina” (σε ελεύθερη μετάφραση: «Χιλιανά Ισπανικά. Κοινωνικοφωνητική προσέγγιση στην ομιλία των κατοίκων του Σαντιάγο») εκδόθηκε το 2023 (από τον χιλιανό εκδοτικό οίκο, Liberalia Ediciones σε συνεργασία με το πανεπιστήμιό μου UAI) και έχει τύχει μεγάλης απήχησης.
Σκοπός του βιβλίου είναι να επεξηγήσει με απλά λόγια, αλλά και με επιστημονική προσέγγιση, ένα φαινόμενο προσιτό στη χιλιανή ιδιοσυγκρασία και να συμβάλει στην αφύπνιση της γλωσσικής συνείδησης σε σχέση με ιδεολογίες και προκαταλήψεις που προκύπτουν από τη συγκριμένη αυτή προφορά.
Τέλος, ποια είναι τα σχέδιά σου; Τι θα ήθελες να πετύχεις τα επόμενα χρόνια; Ποιο είναι το όνειρό σου;
Μου αρέσει πολύ η μελέτη και θα ήθελα να συνεχίσω να ερευνώ στον κλάδο μου και να καλλιεργώ την αγάπη για τη γλώσσα, όποια ή/και όποιες κι αν μιλάμε. Είναι αναπόσπαστο στοιχείο του πολιτισμού και της ταυτότητάς μας και λίγες φορές αναλογιζόμαστε πόσο θα πρέπει να την εκτιμάμε, τόσο στο πλαίσιο της προσωπικής μας ανέλιξης όσο και της γενικότερης κοινωνικής προόδου.
Επιθυμία ή ευχή μου, να είμαι καλά και να συνεχίζω να προσφέρω ό,τι μπορώ στην οικογένειά μου και στην επιστήμη μου. Μεγαλώνω δυο υπέροχες κόρες, 9 και 11 ετών, που μιλάνε άπταιστα τα ελληνικά και τα ισπανικά. Έχουν διπλή γλωσσική και εθνική ταυτότητα και χαίρομαι να τις βλέπω να μεγαλώνουν. Να δω αυτές να πραγματοποιούν μια μέρα τα όνειρά τους, είναι ίσως πια το δικό μου όνειρο.
πηγη: https://www.rodiaki.gr/
