Εδώ και πολλά χρόνια έχει αρχίσει η απογύμνωση των νοσοκομείων από Παθολόγους με τη μη έγκαιρη και πλήρη αντικατάσταση όσων φεύγουν. Παράλληλα, το ενδιαφέρον των νέων ιατρών που αποφοιτούν από τις Ιατρικές Σχολές της Πατρίδας μας για να επιλέξουν την Παθολογία ως κύρια ειδικότητα βαίνει διαρκώς μειούμενο. Οι λόγοι είναι πολλοί: χαμηλοί μισθοί, σκληρές συνθήκες εργασίας, μη προκήρυξη των θέσεων των Παθολόγων που συνταξιοδοτούνται ή που επιλέγουν να σταδιοδρομήσουν στο εξωτερικό, προκήρυξη θέσεων επικουρικών ιατρών και όχι επιμελητών Β΄ ΕΣΥ και διαχρονική απαξίωση – παρά τη διεθνώς αναγνωρισμένη αξία – του ρόλου και της σημασίας της Παθολογίας. Και όλα αυτά, την ώρα που στην πρόσφατη πανδημία οι Παθολόγοι ήταν εκείνοι που στήριξαν το σύστημα υγείας, δημόσιο και ιδιωτικό, τόσο στις μεγάλες πόλεις (σε κρατικά και πανεπιστημιακά νοσοκομεία) όσο και στην περιφέρεια.

Σχετικά με τις πρόσφατες τοποθετήσεις του Υπουργείου Υγείας στο θέμα της υποστελέχωσης των Παθολογικών Κλινικών και των λύσεων που προτείνονται από το Υπουργείο, οι θέσεις της Ελληνικής Εταιρείας Εσωτερικής Παθολογίας είναι οι εξής:

1. Η λειτουργία της Παθολογικής Κλινικής δεν εξαντλείται στην εφημερία, αλλά ο Παθολόγος είναι εκείνος που «τρέχει» όλο σχεδόν το νοσοκομείο – ιδίως στην περιφέρεια – λόγω της μεγάλης υποστελέχωσης σε όλες τις ειδικότητες. Οι ιδιώτες Παθολόγοι δεν μπορεί να θεωρούνται λύση στο πρόβλημα της υποστελέχωσης των Παθολογικών Κλινικών. Μια Παθολογική Κλινική για να λειτουργήσει ως κλινική και όχι ως βραχεία νοσηλεία ή ως φορέας διαπεραίωσης πρέπει να έχει μόνιμο προσωπικό. Ο πληθυσμός γηράσκει και οι ασθενείς έχουν πολλές συννοσηρότητες και εκδηλώσεις από πολλαπλά όργανα και συστήματα. Για την αντιμετώπιση αυτών των σύνθετων και πολύπλοκων παθολογικών καταστάσεων μόνο οι νοσοκομειακοί Παθολόγοι μπορούν να ανταποκριθούν, οι οποίοι πρέπει να είναι μόνιμοι. Σκεφτείτε τον ασθενή με ένα δύσκολο και πολύπλοκο πρόβλημα να αντιμετωπίζεται κάθε ημέρα από διαφορετικό γιατρό, είναι ποτέ δυνατόν να τεθεί σωστή διάγνωση και να γίνει σωστή θεραπεία; Πρέπει να δοθούν κίνητρα κυρίως οικονομικά, αλλά παράλληλα και επιστημονικά και κοινωνικά για τη μόνιμη και όχι την αποσπασματική στελέχωση των Παθολογικών Κλινικών.
2. Οι ιδιώτες Παθολόγοι προσέφεραν και προσφέρουν σημαντικό έργο στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, η οποία όμως δεν έχει καμία σχέση με την αντιμετώπιση ασθενών στα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ) των νοσοκομείων. Πώς θα ανταποκριθούν οι ιδιώτες ιατροί στην επάρκεια στα ΤΕΠ, ιδιαίτερα σήμερα που οι εφημερίες έχουν «αγριέψει» και οι ασθενείς ζητούν από το Ε.Σ.Υ. αυτό που τα συστήματα υγείας διεθνώς υπόσχονται για την εξασφάλιση του πολυτιμότερου αγαθού του ανθρώπου που είναι η υγεία;
3. Οι υπεύθυνοι πρέπει να αναρωτηθούν γιατί οι προκηρύξεις για τις θέσεις των Παθολόγων στο Ε.Σ.Υ. κηρύσσονται άγονες. Μήπως γιατί οι υποψήφιοι δεν έχουν καμία εγγύηση ότι δεν θα μείνουν να καλύπτουν μόνοι τους (ή με άλλον ένα Παθολόγο) ολόκληρη την Παθολογική Κλινική; Έχουν δοθεί οποιασδήποτε μορφής κίνητρα ώστε να ξεπεραστεί αυτό; Γιατί αυτό δεν συμβαίνει στις περισσότερες ειδικότητες της ιατρικής; Να προκηρύσσεται επανειλημμένα μία θέση που βγαίνει άγονη δεν δείχνει διάθεση επίλυσης του προβλήματος. Είναι γνωστή η φράση «ο ορισμός της παραφροσύνης είναι το να κάνεις το ίδιο πράγμα επανειλημμένα και να περιμένεις διαφορετικά αποτελέσματα».
4. Το μισθολογικό είναι πολύ μεγάλο πρόβλημα και χρειάζεται δίκαιη οικονομική αποτίμηση της λειτουργίας του μαχόμενου νοσοκομειακού Παθολόγου. Το 1985 που ξεκίνησε η λειτουργία του Ε.Σ.Υ., η μισθολογική σχέση του πρωτοδιοριζόμενου επιμελητού Β΄ στο Ε.Σ.Υ. προς τον πρωτοδιοριζόμενο δημόσιο υπάλληλο ήταν 3,4:1 ενώ σήμερα είναι 1,4:1.
5. Η μη ανανέωση της δυνατότητας συνταγογράφησης από τους ιδιώτες που θα αρνηθούν να ενταχθούν στο σύστημα υποστήριξης των κρατικών νοσοκομείων θα έχει ως αποτέλεσμα να πλημυρίσουν τα ήδη υποστελεχωμένα εξωτερικά ιατρεία των νοσοκομείων από ασθενείς για συνταγογράφηση. Τι θα γίνει τότε και πώς θα εξυπηρετηθούν αυτοί οι ασθενείς;
6. Υπάρχει μεσοπρόθεσμο / μακροπρόθεσμο σχέδιο για να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα υποστελέχωσης των Παθολογικών Κλινικών; π.χ. κίνητρα σε φοιτητές και νέους ιατρούς ώστε να ακολουθήσουν την ειδικότητα της Παθολογίας; Μισθολογικά κίνητρα, ορθολογική φορολόγηση εφημεριών ή άλλα κίνητρα (π.χ. κατοικία σε νησιά, ειδικό καθεστώς εκπαιδευτικών αδειών, κ.λπ.) ώστε να στελεχωθούν οι άγονες θέσεις; Υπάρχει πρόβλεψη για αύξηση του αριθμού των Παθολόγων (ειδικών και ειδικευομένων) στους οργανισμούς των νοσοκομείων;

Είναι καιρός η Παθολογία να πάρει τη θέση που της αξίζει στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Οι δομές του Ε.Σ.Υ. δεν μπορούν να σταθούν χωρίς τους Παθολόγους, τρανταχτό παράδειγμα η εμπειρία της πρόσφατης πανδημίας. Η Ελληνική Εταιρεία Εσωτερικής Παθολογίας είναι έτοιμη να προσφέρει προτάσεις, λύσεις και ιδέες για τη δημιουργία κινήτρων για τους Παθολόγους, ώστε οι προκηρύξεις θέσεων από μια άγονη γραφειοκρατική και χρονοβόρο διαδικασία να μετεξελιχθεί σε γόνιμη και αποτελεσματική λειτουργία.

Εκ μέρους του Διοικητικού Συμβουλίου

Ο Πρόεδρος
Ν. Τεντολούρης

Ο Γεν. Γραμματέας
Α. Μελιδώνης