Με τη δέουσα λαμπρότητα και μεγαλοπρέπεια εψάλη απόψε ο πανηγυρικός εσπερινός της εορτής των Αγίων Αποστόλων στην Αντιμάχεια, χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κώου και Νισύρου κ. Ναθαναήλ τον οποίο πλαισίωναν ο Αρχιμανδρίτης και Προϊστάμενος του ΙΝ π. Διονύσιος Παριάρος, ο π. Ηλίας Καμπάκης, ο π. Ιωάννης Σεβαστάκης, ο π. Νικόλαος Γρύλλης, ο π. Αντώνιος Κασιώτης και ο π. Μιχαήλ Μακαρούνας από την Κάλυμνο.
Τους ύμνους απέδωσαν χοροί Ιεροψαλτών της περιοχής με τους: Μιχάλη Ανδρέου, (στον οποίο παραχώρησε φιλόξενα τη θέση του ο επί πολλά χρόνια πρωτοψάλτης του ναού Βασίλης Συνεσίου), Ηλία Σαράγια, Δημήτρη Μουνούχο, Γιώργο Μιαούδη, Μανώλη Σχουλλή, Απόστολο Κουτρουμάνο, Γιώργο Τσιγαρά, Παναγιώτη Γιακαλλή, Γιώργο Μαστορόπουλο, Θέμο Κουκούλα και Γιάννη Κιάρη.
Παρόντες ήταν μεταξύ άλλων ο Βουλευτής του ΠΑΣΟΚ και πρώην Υπουργός Γιώργος Νικητιάδης τον οποίο ο Σεβασμιώτατος συνεχάρη για την επιτυχία του, ο Αντιδήμαρχος Γιάννης Καλλούδης, οι πρώην Δήμαρχοι Ντίνος Παπανικολάου και Θεοδόσης Βαρκάς -Άρχων του Πατριαρχείου, ο Πρόεδρος της ΑΝΕΜ Νίκος Χατζηνικολάου, οι Πρόεδροι Αντιμάχειας και Καρδάμαινας Νίκος Φραζής και Νίκος Πόγιας, εκπρόσωποι της 80 ΑΔΤΕ, αρκετοί απόδημοι τους οποίους ο Σεβασμιώτατος καλωσόρισε, και πολλοί προσκυνητές.
Ο Σεβασμιώτατος στην ομιλία του αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στη ζωή και το έργο των Αγίων Αποστόλων με ιδιαίτερη αναφορά στον Απόστολο Παύλο που έφτασε μέχρι την Καρδάμαινα συνοδευόμενος από τον Ευαγγελιστή Λουκά που το καταγράφει στις πράξεις των Αποστόλων, για να κατηχήσει και να βαπτίσει τους πρώτους Χριστιανούς της περιοχής πριν αναχωρήσει για Ρόδο κι από κει για Ιεροσόλυμα για την εορτή της Πεντηκοστής.
Αυτό που χρειαζόμαστε και σήμερα τόνισε χαρακτηριστικά ο Σεβασμιώτατος απευθυνόμενος προς τον κ. Νικητιάδη είναι η πίστη και η ελπίδα, θυμίζοντας τη συζήτηση που είχε με τον Αρχαιολόγο-ερευνητή κ. Γιώργο Μαστορόπουλο ότι όταν χτιζόταν ο παλαιός προσεισμικός περικαλλής ναός των Αγίων Αποστόλων είχε περάσει γάλλος περιηγητής από την Αντιμάχειας και διερωτήθηκε βλέποντας τη φτώχεια των κατοίκων πως ήταν δυνατόν ζώντας κάτω από τόση ανέχεια να κτίζουν ένα τόσο μεγαλοπρεπή ναό και αυτή η πίστη και η ελπίδα έφερε αργότερα και την ευημερία.
Ο Σεβασμιώτατος θα χοροστατήσει στον Όρθρο και θα προεξάρχει και στην πρωινή Θεία λειτουργία της εορτής, ενώ αύριο βράδυ θα πραγματοποιηθεί το καθιερωμένο μεγάλο παραδοσιακό πανηγύρι.
Τέλος προσφέρθηκαν παραδοσιακά κεράσματα από την ενοριακή αδελφότητα σε όλους τους προσκυνητές.
Ο ενοριακός ναός των Αγίων Αποστόλων βρίσκεται στην Αντιμάχεια στη θέση του προϋπάρχοντος ιερού ναού που οικοδομήθηκε το 1869 και ήταν αφιερωμένος στη μνήμη των Αγίων Αποστόλων Πέτρου & Παύλου
Στην οικοδόμηση του ναού πρωτοστάτησε ο Κωνσταντίνος Φαβάτσης. Το οικόπεδο το δώρησε ο Γεώργιος Ιερομονάχου. Το 1894 η εκκλησία εμφανίζεται να έχει ανάγκη επισκευής. Για το σκοπό αυτό ο Μητροπολίτης Καλλίνικος χορήγησε συστατική επιστολή στον τότε Επίτροπο της Εκκλησίας Χατζή Ιωάννη Χατζή Αντωνίου για να συλλέξει προαιρετικές συνδρομές όχι μόνο στο νησί της Κω αλλά και στα γύρω νησιά.
Κατά το σεισμό της 8ης Φεβρουαρίου του 1926, που έπληξε την Αντιμάχεια, ο ναός κατέστη άχρηστος. Κατά το σεισμό, δε, του 1933 ο ναός κατέρρευσε. Ήταν 35 μέτρα μήκος. Όταν ήρθαν οι Γερμανοί, ως επιδρομείς, αποτελείωσαν την καταστροφή. Με νάρκες κατεδάφισαν το ναό τελείως. Χρησιμοποίησαν τις πέτρες με τις οποίες είχε αρχικά χτιστεί ο ναός για να χτίσουν επί τόπου δύο οικοδομήματα. Το ένα το χρησιμοποιούσαν οι ίδιοι ως αποθήκη και το άλλο ως θέατρο. Το θέατρο είχε μήκος 40 περίπου μέτρων, και ήταν επιστεγασμένο με τις στέγες τις οποίες οι επιδρομείς αφαίρεσαν από τα κτίρια των Ιταλικών Στρατώνων στην πόλη της Κω.
Επί Αγγλοκρατίας στα Δωδεκάνησα το 1945, οι Άγγλοι αφαίρεσαν την ξυλεία του θεάτρου και την χρησιμοποίησαν σαν καύσιμη ύλη. Ο τότε Δήμαρχος της Αντιμάχειας Ακίνδυνος Μαύρος, με τις παρακλήσεις του προς τους Άγγλους, κατάφερε να του δώσουν δύο αυτοκίνητα γεμάτα με ξυλεία. Την ξυλεία του ενός αυτοκινήτου τη διέθεσε για την ανοικοδόμηση του μέλλοντα ναού των Αγίων Αποστόλων αλλά και των μα;γαζιών του ιερού ναού (όπως κι έγινε), και την ξυλεία του δεύτερου αυτοκινήτου την κράτησε για τις ανάγκες της Δημαρχίας της Αντιμάχειας.
Έτσι, λοιπόν, αχρηστευμένο καθώς ήταν το Γερμανόκτιστο θέατρο, η Ενορία των Αγίων Αποστόλων αποφάσισε να το χαλάσει και να μεταφέρει τις πέτρες από το σεισμόπληκτο ναό των Αγίων Αποστόλων λίγο πιο κοντά στο μέλλοντα-να- ανεγερθεί ναό, όπερ και εγένετο μέσα σε οχτώ ημέρες με τη βοήθεια των χριστιανών και των τριών Ενοριών της Αντιμάχειας.
Ψήφισμα Δήμου Αντιμαχειδών (2ος π.Χ.αι.) |
(Όσο για το δεύτερο κτίσμα των Γερμανών, μήκους 20 μέτρων, σύμφωνα πάντα με τον Εμ. Καρπαθίου και την Έκθεση του Αρχιερατικού Επιτρόπου της Αντιμάχειας Ιωάννη Άμαλλου, το κατέλαβε κάποιος δημοδιδάσκαλος (δεν αναφέρω το όνομα για ευνόητους λόγους) και το χρησιμοποιούσε σαν στάβλο και αχυραποθήκη. Οι Ενορίτες απαίτησαν να χρησιμοποιήσουν και τις πέτρες αυτού του κτίσματος για την ανέγερση του νέου ναού, όμως εκείνος αρνήθηκε και πρότεινε να δώσει χρήματα αντί για τις πέτρες. Αλλά τελικά δεν έδωσε ούτε τα χρήματα, ούτε τις πέτρες).
σε όλον τον αύλειο χώρο δεσπόζουν αρχαία αρχιτεκτονικά μέλη |
Οι εργολαβήσαντες στην ανοικοδόμηση του ναού Αγίων Αποστόλων, ο Ιωάννης Φουρτούνης αρχικά, και ο Γεώργιος Μαστοράκης έπειτα, μεταχειρίστηκαν την ξυλεία που είχε χρησιμοποιηθεί για το θέατρο με σκαλωσιά.. Με τις πέτρες αυτές χτίστηκαν και γραφεία και κάποια μαγαζιά κυριότητας του ναού και δίπλα σ’ αυτόν.
Ο Βασίλης Μάμμης μας ξενάγησε στον αύλειο χώρο του ναού όπου δεσπόζουν αμέτρητα αρχαία αρχιτεκτονικά μέλη, μεταξύ των οποίων κίονες, κιονόκρανα, θωράκια τέμπλου και πολλά άλλα. Επέστησε την προσοχή μας σε πάρα πολλά εντοιχισμένα στοιχεία γύρω από τον ενοριακό ναό με χαρακτηριστικά παραδείγματα το Ψήφισμα του Δήμου Αντιμαχειδών (2ος π.Χ.αι.), Τραπεζοφόρο με τη μορφή του έφηβου Ηρακλή (Β’ μισό του 2ου μ.Χ αι)-προσφορά του Μιχαήλ Συνεσίου, καθώς και επιτύμβια στήλη από την Αντιμάχεια (2ος π.Χ αι.) και «όρος» (όριο) του 3ου μ.Χ.αι.
Τραπεζοφόρο με τη μορφή του έφηβου Ηρακλή (Β’ μισό του 2ου μ.Χ αι) |
Με λίγα λόγια ο ενοριακός ναός των Αγίων Αποστόλων δεν απέχει πολύ από ένα μουσείο,
Επιτύμβια στήλη από την Αντιμάχεια (2ος π.Χ αι.) και «όρος» (όριο) του 3ου μ.Χ.αι. |
Ο ενοριακός ναός των Αγίων Αποστόλων γιορτάζει στις 30 Ιουνίου.
Πληροφορίες: Εμμανουήλ Ι. Καρπάθιου (Μητροπολίτου Μεσημβρίας της επί Ευξείνω)-«Εκκλησία Κω Δωδεκανήσου»-Τόμος Πρώτος, βιβλίον Δεύτερον, Αθήνα 1969, κείμενο: Σοφία Καραγιάννη
Από: http://photographybysophiakaragianni.blogspot.com/2014/06/blog-post_9304.html