ΦΩΤΟ & ΒΙΝΤΕΟ Αντιμαχείτικο γλέντι μετά από καιρό με τα «χοιροσφάγια» από την «Πρόοδο» στο παραδοσιακό σπίτι

ΔΕΙΤΕ ΦΩΤΟ & ΒΙΝΤΕΟ

Χαρίκλεια Χριστοφή

Κυριακή 14 Νοεμβρίου, εορτή του Αγίου Φιλίππου (μία ημέρα πριν το σαρανταήμερο των Χριστουγέννων) και ο Πολιτιστικός σύλλογος Αντιμάχειας η Πρόοδος πραγματοποίησε εκδήλωση με το παραδοσιακό έθιμο «χοιροσφάγια».

Βοηθούντος και του καλού καιρού τα μέλη του συλλόγου και ο κόσμος που παρευρέθηκε στο παραδοσιακό γλέντι έφαγε και πέρασε καλά, συνοδεύοντας τους απολαυστικούς μεζέδες του με εκλεκτό ντόπιο κρασί.

Την εκδήλωση πλαισίωσε μουσικά η ορχήστρα με τους παραδοσιακούς μουσικούς Μανώλη Μάμμη, Νίκο Τσατσακλά και Νίκο Παρβάκη.

Ο Πρόεδρος του συλλόγου κ. Μανώλης Αυγουλάς και ο παλιός Αντιμαχείτης μερακλής και χορευτής κ. Αντώνης Ανδρέου μας μίλησαν για το παραδοσιακό έθιμο των χοιροσφαγίων όπως γινόταν παλιά όταν το κρέας ήταν πεντακάθαρο με ξεχωριστή μυρουδιά από τις αγνές αγροτικές τροφές με τις οποίες τάιζαν στα παλιά χρόνια τους χοίρους που έθρεφαν οι περισσότερες οικογένειες.

Το κρέας τότε ήταν λιγοστό, οι άνθρωποι δεν το έτρωγαν τόσο συχνά όσο σήμερα, διατηρούσαν πιστά τις νηστείες 40 μέρες πριν τα Χριστούγεννα και τη σαρακοστή πριν το Πάσχα και η διαδικασία της σφαγής των ζώων ήταν ομαδική δουλειά.

Κάθε χρόνο, οι οικογένειες του χωριού έθρεφαν από ένα γουρουνόπουλο. Το τάιζαν όλο το χρόνο για να παχύνει, και το κρατούσαν σε ένα χοιρόλακκο (χοιρόβουα).

Όταν έφτανε η ώρα για τα Χοιροσφάγια, οι άντρες μαζευόταν και πήγαιναν όλοι μαζί στο μέρος που φυλασσόταν ο χοίρος. Τα μπροστινά πόδια του ζώου δενόταν με σχοινί, το οποίο περνούσαν κάτω από το ζώο, και το έφερναν ανάμεσα στα πίσω του πόδια. Με μια απότομη κίνηση, οι άντρες αναποδογύριζαν τον χοίρο, και έπεφταν όλοι πάνω του για να τον κρατήσουν σταθερό, ενώ εκείνος με το πιο σταθερό χέρι αναλάμβανε τη σφαγή του ζώου.

Οι λαογράφοι αναφέρουν ότι το έθιμο έχει τις ρίζες του στα αρχαία χρόνια με τις θυσίες ζώων προς τους θεούς, ιδιαίτερα με τους χοίρους που τους θεωρούσαν ακάθαρτα ζώα.

Όταν τελείωνε αυτή η δουλειά, δεν έγδερναν το ζώο όπως γίνεται σήμερα, έριχναν καυτό νερό και ξύριζαν το δέρμα του χοίρου με ξυράφια για να απομακρυνθούν τυχόν τρίχες (όσες έμεναν τις τσουρούφλιζαν) τρίβοντάς το καλά με ελαφρόπετρα (ακίσσαρος) μέχρι να γίνει κάτασπρο και στη συνέχεια ανοιγόταν η κοιλιά και γινόταν ο τεμαχισμός του κρέατος.

Από τον χοίρο δεν πεταγόταν σχεδόν τίποτα. Με το κεφάλι του ζώου έκαναν την πηχτή (ζελέ με κρέας και λίπος), τα έντερα η σπλήνα και τα συκώτια καβουρντίζονταν με γλίνα (λίπος) και έτρωγαν τις πρώτες μέρες, τα ψαχνά και τα λαρδιά καβουρντίζονταν επίσης και τα έβαζαν σε πήλινα δοχεία (κουζιά) για να τα χρησιμοποιούν στο μαγείρεμα ή σαν λίπος όλο το χρόνο, ακόμα και η ουροδόχος κύστη του ζώου (φούσκα) φουσκωνόταν και γινόταν μπάλα για τα παιδιά να παίζουν.

Το μεσημέρι έτρωγαν καβουρντιστά (εμπουκιές-τσαπάπι) και το πρώτο βράδυ, μετά τη σφαγή, γινόταν το ευχαριστήριο τραπέζι για όσους βοήθησαν με σαλαμούρα, καβουρντιστά και «μπηλιούρι» (πλιγούρι).

Κάποιες οικογένειες μοίραζαν κρέας σε πιο φτωχές οικογένειες που δεν είχαν.