Μία δήλωση που θα συζητηθεί ενόψει των εκλογών στην Τουρκία στις 14 Μαΐου, έκανε ο πρώην πρόεδρος του Ανώτατου Εκλογικού Συμβουλίου (YSK), Τουφάν Αλγκάν θέτοντας σε αμφιβολία τη νομιμότητά της τρίτης προεδρικής θητείας του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Σε δηλώσεις που έκανε στην εφημερίδα «Yeniçağ», ο Αλγκάν υποστήριξε πως ο Τούρκος πρόεδρος δεν μπορεί να είναι υποψήφιος για τρίτη φορά.
«Ο πρόεδρος του CHP και υποψήφιος της αντιπολίτευσης, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, έχει υποστηρίξει κατά τον παρελθόν ότι ο Ερντογάν δεν μπορεί να είναι υποψήφιος για τρίτη φορά. Με βάση την εμπειρία μου κι εγώ πιστεύω το ίδιο, ότι δεν μπορεί να είναι υποψήφιος.
Θα μπορούσε να είναι υποψήφιος μόνο αν η Εθνοσυνέλευση προκηρύξει πρόωρες εκλογές», τόνισε ο Αλγκάν που ήταν επικεφαλής του Ανώτατου Εκλογικού Συμβουλίου (YSK) από το 1996 έως το 2004.
Μάλιστα ο Αλγκάν αναφέρθηκε και στο ερώτημα που είχε προκύψει πριν από περισσότερα από 20 χρόνια, στις 3 Νοεμβρίου του 2002, για το αν ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα έπρεπε να είναι βουλευτής ή όχι.
Σύμφωνα με το άρθρο 11 για την εκλογή στο Κοινοβούλιο, όσοι έχουν καταδικαστεί με το άρθρο 312 του Ποινικού Κώδικα της Τουρκίας δεν μπορούν να εκλεγούν βουλευτές. Τότε ο Ερντογάν είχε τοποθετήσει τον εαυτό του, πρώτο υποψήφιο στην πρώτη εκλογική περιφέρεια της Κωνσταντινούπολης και πρώτο στον εκλογικό κατάλογο. Έτσι κατάφερε να μπει στην προσωρινή λίστα για το Κοινοβούλιο.
Τότε το ερώτημα που είχε τεθεί ήταν αν μπορεί να είναι υποψήφιος βουλευτής ή όχι. Στο Συμβούλιο, το οποίο διέθετε επτά μέλη, οι ψήφοι ήταν τρεις υπέρ και τρεις κατά. Τότε ο Αλγκάν ψήφισε πως δεν μπορεί να είναι υποψήφιος. Ωστόσο, ούτε η κυβέρνηση, ούτε η αντιπολίτευση έθεσαν κάποια ένσταση για τους εκλογικούς καταλόγους.
Το Ανώτατο Εκλογικό Σύμβουλο όπως υποστηρίζει η αγγλική έκδοση της εφημερίδας Duvar, στις 24 Μαρτίου ομόφωνα αποδέχθηκε το αίτημα του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να είναι υποψήφιος για τρίτη φορά, ανάβοντας έτσι το «πράσινο φως» και δημιουργώντας το ερώτημα κατά πόσον κάτι τέτοιο είναι νόμιμο.
Πώς λειτουργεί το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο
Οι αρμοδιότητες του Ανώτατου Εκλογικού Συμβουλίου, σύμφωνα με το τουρκικό Euronews αφορούν όλες τις διατάξεις που βεβαιώνουν ότι η διαχείριση και διεξαγωγή των εκλογών θα πραγματοποιηθεί με έναν δίκαιο και διαφανή τρόπο.
Είναι ένα Συνταγματικό Συμβούλιο που εξετάζει όλα τα παράπονα και τις αντιρρήσεις περί νοθείας στις εκλογές και παίρνει την τελική απόφαση, ανακοινώνοντας τα αποτελέσματα στο κοινό γρήγορα και με ασφάλεια.
Τι λέει η κυβέρνηση για την υποψηφιότητα Ερντογάν
Ο Ερντογάν εκλέχτηκε για πρώτη φορά πρόεδρος το 2014. Αργότερα εκλέχθηκε ξανά τον Ιούνιο του 2018 υπό το νέο σύστημα προεδρίας. Σύμφωνα με το νέο σύστημα ο πρόεδρος μπορεί να εκλεγεί μέχρι δύο φορές.
Κυβερνητικοί κύκλοι σημειώνουν ότι δεν υπάρχει νομικό κόλλημα να είναι ο Ερντογάν ξανά υποψήφιος, καθώς το σύστημα είναι νέο και ο ρόλος είναι διαφορετικός μετά τη μεταρρύθμιση του Συντάγματος το 2017, καθώς ο πρόεδρος έχει διαφορετικό ρόλο.
Σύμφωνα πάντως με το Άρθρο 101 του Τουρκικού Σύνταγμα βάζει όριο δύο θητειών στον πρόεδρο. Μία αλλαγή στο Σύνταγμα χρειάζεται τις ψήφους των δύο τρίτων της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης (400 βουλευτές), τους οποίους δεν διαθέτει ο κυβερνητικός συνασπισμός των Ερντογάν και Μπαχτσελί.
Επίσης ο Ερντογάν θα μπορούσε να είναι υποψήφιος αν το Κοινοβούλιο αποφάσιζε να διεξάγει πρόωρες εκλογές, κάτι που θα χρειαζόταν τη θετική ψήφο των 360 από τους 600 βουλευτές.
Ωστόσο ο Τούρκος πρόεδρος χρησιμοποίησε την εξουσία για να προκηρύξει τις πρόωρες εκλογές, καθώς η κυβέρνηση έχει 334 βουλευτές και δεν θα μπορούσε να περάσει τον συγκεκριμένο νόμο από την Τουρκική Εθνοσυνέλευση.
