Χρήστος Γαμβρέλλης – Ανοικτή επιστολή προς γονείς: «Έλεγχος Προόδου», μια ευκαιρία για καλλιέργεια της αυτοεκτίμησης του παιδιού μας

«Έλεγχος Προόδου»,

μια ευκαιρία για καλλιέργεια της αυτοεκτίμησης του παιδιού μας

Αγαπητοί γονείς,

το Α΄ τρίμηνο κι αυτού του σχολικού έτους λήγει κaι, όπως προβλέπεται, εντός των προσεχών ημερών τα παιδιά θα πάρουν τον Έλεγχο Προόδου τους.

Με την ευκαιρία αυτή θα άξιζε να αναρωτηθούμε:

Αντιλαμβανόμαστε άραγε σωστά τη σημασία των βαθμών που διαβάζουμε; Και λειτουργούμε στη συνέχεια με τρόπο ώστε να ωφεληθεί αληθινά το παιδί μας;

Προτού βιαστούμε να απαντήσουμε με ένα μεγαλόπρεπο «ΝΑΙ», θα πρότεινα να δώσουμε λίγο χρόνο στον εαυτό μας για κάποιες σκέψεις!

Ας λάβουμε κατ’ αρχάς υπόψη ότι οι βαθμοί δεν δείχνουν ούτε την εξυπνάδα ούτε τον καλό χαρακτήρα ούτε πόσο επιτυχημένο ή ευτυχισμένο θα είναι το παιδί μας στο μέλλον.

Άλλος είναι ο στόχος τους και μάλιστα διπλός:

α) να μας πληροφορήσουν για την επίδοσή του στα μαθήματα σε σχέση με το διάβασμα, αλλά  κυρίως

β) να λειτουργήσουν παιδαγωγικά, δίνοντάς του κίνητρο να αναπτύξει αρετές όπως η εργατικότητα, το θάρρος, η συνέπεια και η ευσυνειδησία.

Μόνο έτσι το παιδί μας θα αποκτήσει καλή αυτοεκτίμηση, ώστε να μπορεί να αξιοποιεί στο έπακρο τις δυνατότητές του και να ζει ευτυχισμένο με ψυχική ισορροπία και συναισθηματική σταθερότητα.

Κι εδώ αναφύεται ένα άλλο ερώτημα: Πώς μπορεί ο «Έλεγχος Προόδου», να γίνει μια ευκαιρία για καλλιέργεια της αυτοεκτίμησης;

Απάντηση:

Διαχωρίστε κατ’ αρχάς μέσα στο νου και την ψυχή σας τον ρόλο του παιδιού από τον ρόλο του μαθητή. Κάντε το παιδί σας να νιώσει ότι το αγαπάτε και το θαυμάζετε ανεξάρτητα από τις σχολικές του επιδόσεις.

Ο/Η γονέας  που νοιάζεται για το αληθινό όφελος του παιδιού θα σκεφτεί: Το παιδί μου το αγαπώ επειδή είναι παιδί μου κι όχι επειδή μου φέρνει  «Άριστα»  στον Έλεγχο. Άλλωστε κι εγώ θέλω να με αγαπά επειδή είμαι γονέας του κι όχι για τα ακριβά δώρα που του κάνω.

Θα φροντίσω λοιπόν με τη ζωή μου να αποτελώ ένα θετικό πρότυπο για το ίδιο και θα του αφιερώνω χρόνο ενθαρρύνοντάς το να αντιμετωπίζει τους φόβους και τις αγωνίες του, αλλά και να πράττει το σωστό.

Σκύψτε πάνω από το παιδί σας και προσπαθήστε να αντιληφθείτε τις πραγματικές δυνατότητές του, ώστε να το αντιμετωπίσετε με βάση αυτές. Ούτε με μικρότερες ούτε με μεγαλύτερες.

Γονέας: Αν θεωρώ ότι οι δυνατότητες του παιδιού μου είναι μικρότερες από τις πραγματικές του, θα λειτουργώ έτσι που όχι μόνο δεν θα αποκτήσει καλή αυτοεκτίμηση, αλλά θα γίνει ένα φοβισμένο πλάσμα, ανήμπορο να αγωνιστεί για να διεκδικήσει αυτό που επιθυμεί, ενώ θα νιώθει συνέχεια ότι δεν το αγαπώ. Δεν το θέλω  αυτό.

Μα κι αν πιστεύω ότι είναι μεγαλύτερες από τις πραγματικές, είτε θα το γεμίσω με άγχος, αφού δεν θα μπορεί να ικανοποιεί τις μεγάλες μου προσδοκίες είτε θα πιστέψει σε κάτι που δεν έχει, με κίνδυνο να καταστεί υπερφίαλο και εγωκεντρικό, που θα προβάλλει τα ανύπαρκτα προσόντα του και που για την κάθε αποτυχία θα του φταίνε οι άλλοι. Ούτε κι αυτό το θέλω.

Αυτό που θέλω είναι να γνωρίσω ποιο πραγματικά είναι το παιδί μου, να το αποδεχθώ έτσι όπως είναι και να το χαίρομαι να αγωνίζεται και να κατακτά με την αξία του τη ζωή.

Ζητήστε από τους/τις εκπαιδευτικούς να σας τεκμηριώσουν το γιατί αξιολόγησαν έτσι το παιδί σας.

Γονέας: Συνηθίζω να ζητώ να μου τεκμηριώσουν τον «κακό» βαθμό του παιδιού μου, προκειμένου να κατανοήσω το τι φταίει, αλλά και να πειστώ ότι δεν το αδίκησαν έστω κι από λάθος.

Ίσως όμως θα ήταν ακόμα πιο χρήσιμο να μου τεκμηριώσουν και τον «καλό» βαθμό που του έβαλαν, διότι αναρωτιέμαι:

Είναι πράγματι τόσο μεγάλες οι δυνατότητες του παιδιού μου; Κι αν όντως είναι, μέχρι πού μπορεί να φτάσει άραγε;

Μα κι αν του «χαρίστηκαν λιγάκι», για να το ενθαρρύνουν ίσως, ώστε να προσπαθήσει περισσότερο;

Ή αν το έκαναν απλώς για να γίνουν αρεστοί, αφού «έτσι κάνουν όλοι στις μέρες μας»;

Αναρωτιέμαι, επειδή οι μεγάλοι βαθμοί σίγουρα μας ευχαριστούν. Αν όμως δεν τους αξίζει το παιδί μου, τότε τι θα αναπτύξει, τη συνέπεια ή την ασυνέπεια; Την εργατικότητα ή την τεμπελιά; Το θάρρος να αγωνίζεται για να κερδίσει κάτι ή το θράσος να απαιτεί την επιτυχία χωρίς να κοπιάζει;

Μόνο η αλήθεια μάς οδηγεί στο σωστό!

Βοηθήστε το να συνειδητοποιήσει τις προσωπικές του δυνατότητες, όχι ανταγωνιζόμενο τα άλλα παιδιά, αλλά μαχόμενο να πετύχει την προσωπική του βελτίωση.

Γονέας: Γνωρίζω καλά ότι ο ανταγωνισμός οδηγεί στον εγωκεντρισμό και την κοινωνική απομόνωση. Άλλωστε, αν το παιδί μου «ηττηθεί» στη σύγκριση με τα άλλα παιδιά, θα τα φθονήσει. Μα κι αν «νικήσει», θα γεμίσει απλά με εγωισμό την ψυχή του και θα χάσει την ευκαιρία να ζει με φίλους. Και η δική μου ικανοποίηση όμως θα είναι απατηλή, αφού κάποια στιγμή θα χρειαστεί να διαχειριστεί και τις μικρές ή μεγαλύτερες ήττες που νομοτελειακά έρχονται στη ζωή.

Αν κάτι χαρίζει αληθινή και στέρεη  ευτυχία είναι να βλέπω το παιδί μου να συνυπάρχει ως συναγωνιστής με τα παιδιά της ηλικίας του και να μάχεται για την προσωπική του βελτίωση σε κάθε τομέα της ζωής του.

Αποδεχθείτε πρώτα εσείς και βοηθήστε και το παιδί να καταλάβει ότι είναι φυσιολογικό να μην είμαστε πάντα και σε όλα καλοί. Είναι ανάγκη όμως να είμαστε υπεύθυνοι και να προσπαθούμε πάντα με όλες μας τις δυνάμεις.

Γονέας: Πολλές φορές βλέπω το παιδί μου σαν ένα ξεχωριστό πλάσμα, που είναι ανώτερο από τα άλλα, ικανό για τα πάντα. Γι’ αυτό και με μειώνει πολύ, όταν μου πουν ότι  δεν είναι  τέλειο. Γι’ αυτό και γίνομαι ίσως φορτικός/ή, προσδοκώντας συνεχώς το «Άριστα».

Βαθιά μέσα μου όμως ξέρω ότι τελειότητα δεν υπάρχει. Η ματαιοδοξία με κάνει να το βλέπω έτσι. Γι’ αυτό και δεν μπορώ να δεχθώ ότι  υστερεί κάπου ή ότι δεν προσπαθεί όσο πρέπει. Γι’ αυτό δεν αναγνωρίζω και το δικό μου ίσως μερίδιο ευθύνης σε κάποια αποτυχία του, αλλά ρίχνω το φταίξιμο στους άλλους. 

Η  ταπεινοφροσύνη, αντίθετα, μου επιτρέπει όχι μόνο να βλέπω τις αδυναμίες του, αλλά και να το αποδέχομαι με αυτές και να το αγαπώ με όλη τη δύναμη της ψυχής μου.

Είναι καιρός λοιπόν να πιστέψω πρώτα εγώ και να του πω ότι:    

Κι εγώ κάνω λάθη, παιδί μου, κι εσύ κι ο κόσμος όλος. Αυτό δεν σημαίνει ότι είμαι ένας άχρηστος άνθρωπος. Είμαι απλά ένας άνθρωπος. Ένας άνθρωπος όμως που  θέλει να γίνει καλύτερος. Και  για το πετύχει αυτό, θα δουλέψει…

Αγωνίσου λοιπόν και είμαι πλάι σου!

Αγαπητοί γονείς, βέβαιο είναι ότι γονείς και εκπαιδευτικοί, με τα ελαττώματα και τις αρετές μας, επιθυμούμε το καλύτερο για τα  παιδιά μας.

Ας αδράξουμε λοιπόν την ευκαιρία της επίδοσης αυτού του «Ελέγχου Προόδου» και, με επίγνωση της αποστολής μας, ας προσπαθήσουμε με θάρρος να δούμε την αλήθεια κατάματα και να γίνουμε πραγματικά ωφέλιμοι για αυτά!

Με εκτίμηση

Χρήστος Γαμβρέλλης

Συνταξιούχος εκπαιδευτικός