Σε κλίμα συγκίνησης τελείται αυτή την ώρα στο Τρέμπινιε, η εξόδιος Ακολουθία του μακαριστού Επισκόπου πρ. Ερζεγοβίνης και Ζαχουμίου κυρού Αθανασίου (Γιέφτιτς).
Ο μακαριστός Επίσκοπος Αθανάσιος, εκοιμήθη το απόγευμα της Πέμπτης 4 Μαρτίου 2021 από επιπλοκές του κορωνοϊού.
Της Εξοδίου Ακολουθίας προεξάρχει ο Μητροπολίτης Δαμπροσβονίας κ. Χρυσόστομος, πλαισιούμενος από Ιεράρχες της Ορθοδόξου Εκκλησία της Σερβίας.
Μετά το πέρας της Εξοδίου Ακολουθίας θα ακολουθήσει η ταφή του Επισκόπου Αθανασίου στο κοιμητήριο της Μονής του Τβρντος, η οποία βρίσκεται εντός του εδάφους της πόλεως Τρεμπίνιε.
Ένα γκράφιτι ευγνωμοσύνης και αγάπης!
Μετά την κοίμηση του μακαριστού Μητροπολίτη Μαυροβουνίου κυρού Αμφιλοχίου, στο Βελιγράδι δύο νέα παιδιά σε ένδειξη σεβασμού και αγάπης έκαναν ένα σπουδαίο γκράφιτι.
Συγκεκριμένα το γκράφιτι έγινε σε τοίχο της οδού Μιριέφσκι της ομώνυμης περιοχής, το οποίο έγινε την ίδια ημέρα που κοιμήθηκε ο Πατριάρχης 11 χρόνια πριν.
Σήμερα, πριν από λίγο ένας άλλος νεαρός έδειξε με παρόμοιο τρόπο την αγάπη του στον μακαριστό Επίσκοπο Αθανάσιο Γιέφτιτς που κοιμήθηκε το απόγευμα της 4ης Μαρτίου.
Ο νεαρός Σέρβος φιλοτέχνησε σε κεντρικό δρόμο ένα γκράφιτι που απεικονίζει τους δύο πνευματικούς αδελφούς Αμφιλόχιο και Αθανάσιο σε νεαρή ηλικία…
Ο μακαριστός Επίσκοπος π. Αθανάσιος Γέφτιτς, που ήταν εφησυχάζων τα τελευταία χρόνια, εκοιμήθη εν Κυρίω στις 4 Μαρτίου του 2021, σε ηλικία 83 ετών σε νοσοκομείο της πόλης Τρέμπινιε της Βοσνίας. Αιτία ήταν η φλεγμονή που ανέπτυξε και στους δύο πνεύμονες…
Η σορός του τέθηκε σε προσκύνηση στον Ιερό Καθεδρικό Ναό της ίδιας πόλης, όπου χθες το πρωί τελέστηκε Θεία Λειτουργία.
Σε αυτήν ο Πανιερώτατος (νυν) Επίσκοπος Ζαχουμίου και Ερζεγοβίνης κ. Δημήτριος, αναφερόμενος στον προκάτοχό του, σημείωσε: «Είμαστε πραγματικά ευλογημένοι, όσοι κάτω από την ασυμβίβαστη και πρωτότυπη προσωπικότητα του μεγάλου πατέρα και δασκάλου μας Επισκόπου Αθανασίου ακολουθήσαμε το Λόγο του Χριστού σε αυτό το μέρος, και αναγνωρίσαμε τον Θεό».
Την εξόδιο θα ακολουθήσει λιτανεία μέχρι την Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Τβρδός (Tvrdoš), όπου και θα γίνει η ταφή. Ο Πανιερώτατος Επίσκοπος Αθανάσιος είχε φτιάξει εκεί τον τάφο του.
Το Πρακτορείο Ορθοδοξία, μάλιστα, εξασφάλισε τις παρακάτω εικόνες από το μνήμα του.
Στο φωτογραφικό στιγμιότυπο, ο προπομπός του σκηνώματος του μακαριστού πλέον Επισκόπου πρώην Ζαχουμίου και Ερζεγοβίνης κυρού Αθανάσιου Γιέφτιτς, βαστάζοντας τον ξύλινο ανάγλυφο Σταυρό με το όνομα του, πηγαίνοντας προς τον ναό.
Ποιος ήταν ο χαρισματικός Επίσκοπος
Ο π. Αθανάσιος Γιέφτιτς γεννήθηκε στις 8 Ιανουαρίου 1938 στο χωριό Brdarica, κοντά στην πόλη Sabac. Το κοσμικό του όνομα ήταν Ζόραν, δηλ. Αυγερινός.
Είκοσι χρόνια μετά, το 1958, γράφτηκε στη Σχολή Θεολογίας της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και δύο χρόνια αργότερα εκάρη μοναχός (1960). Την κουρά του τέλεσε ο τότε Αρχιμανδρίτης και μετέπειτα Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς, στις 3 Δεκεμβρίου 1960. Το 1961 χειροτονήθηκε ιεροδιάκονος και το 1963 ιερομόναχος. Είχε αποφοιτήσει, μάλιστα, από τη Σχολή Θεολογίας την ίδια χρονιά.
Το 1964 συνέχισε τις σπουδές του στη Θεολογική Ακαδημία της Χάλκης και στη συνέχεια στη Θεολογική Σχολή της Αθήνας. Εκεί εκπόνησε τη διδακτορική του διατριβή στη Δογματική Θεολογία.
Το φθινόπωρο του 1968 μετακόμισε στο Παρίσι, όπου αρχικά συνέχισε τις θεολογικές σπουδές του στο Ινστιτούτο του Αγίου Σεργίου, ενώ μετά την πάροδο ενός μόλις έτους διορίστηκε καθηγητής στο Ινστιτούτο. Τα επόμενα τρία χρόνια δίδαξε «Εισαγωγή στη Θεολογία» και «Ασκητική Πατρολογία» και «Ιστορία της Εκκλησίας της Βυζαντινής περιόδου».
Στη Γαλλία υπηρέτησε σε ρωσικές, σερβικές, ελληνικές και γαλλικές ενορίες.
Επέστρεψε από το Παρίσι το 1972 και από τότε δίδαξε στην Θεολογική Σχολή της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στο Βελιγράδι «Ιστορία της Χριστιανικής Εκκλησίας» και «Ιστορία της Σερβικής Εκκλησίας». Το έτος 1987 εξελέγη στην έδρα της Πατρολογίας. Κοσμήτορας της Σχολής Θεολογίας εξελέγη κατά τις περιόδους 1980-1981 και 1990-1991. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην σχολή δημοσίευσε περίπου εκατό επιστημονικές εργασίες.
Το 1991 εξελέγη Επίσκοπος Βανάτου από το Συμβούλιο Επισκόπων της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, ενώ τον Μάιο του 1992, διορίστηκε στην Επισκοπή Ζαχουμίου –Ερζεγοβίνης (Βοσνία-Ερζεγοβίνη). Στο έργο του έδωσε ιδιαίτερη προσοχή στην κατάσταση της σερβικής εκκλησίας και των ανθρώπων στο Κοσσυφοπέδιο, στα Μετόχια και σε άλλες περιοχές της πρώην Γιουγκοσλαβίας.
Το 1994, με πρωτοβουλία του Γέροντα Αθανάσιου, άνοιξε η Θεολογική Ακαδημία του Αγ. Βασιλείου Οστρόζκι στο Srbinje (Σερβική Δημοκρατία, Bοσνία – Ερζεγοβίνη), πρώτος πρύτανης της οποίας έγινε ο ίδιος.
Το 1996 υπέστη έναν σοβαρό τραυματισμό, ο οποίος τον οδήγησε στο να αποσυρθεί από τη διοίκηση της Επισκοπής και να παραμείνει εφησυχάζων στο μοναστήρι του Τβρντος, κοντά στο Τρέμπινιε.
Συνέχισε το επιστημονικό του έργο, συμμετέχοντας σε πολλά επιστημονικά συνέδρια για την ιστορία της Εκκλησίας, της φιλοσοφίας, της θεολογίας και του χριστιανικού πολιτισμού. Έχουν εκδοθεί περισσότερα από δέκα βιβλία του.
Στις πιο δύσκολες στιγμές, κατά τη διάρκεια του πολέμου στη Γιουγκοσλαβία, βοήθησε τον λαό, το στρατό, τα ορφανά, τους πρόσφυγες, τους τραυματίες … αποκαθιστώντας την Ορθόδοξη πίστη στην Ερζεγοβίνη, βαπτίζοντας και φωτίζοντας τους ανθρώπους.
Ο επίσκοπος Αθανάσιος στα ερείπια της εκκλησίας του Καθεδρικού ναού στο Μόσταρ.
Το έργο του δεν ήταν ούτε απλό ούτε εύκολο. Ο ίδιος, στις 21 Μαΐου του 1994 είχε στείλει αναφορά στη Μονή του Τρβντος, δεδομένου ότι τότε δεν μπορούσε να επιστρέψει στην έδρα της Επισκοπής του στο Μόσταρ, αναφέροντας ότι πριν από τον πόλεμο η Επισκοπή Ζαχουμίου-Ερζεγοβίνης είχε 75.000-80.000 Σέρβους ορθοδόξους, 550 εστίες Σέρβων ή μεικτές, 42 ενορίες με περίπου 140 ναούς και άλλα 50 παρεκκλήσια. Ως αποτέλεσμα του πολέμου, 32.000 Σέρβοι έφυγαν προς τη Σερβία, οι 550 εστίες έγιναν 350 και παρέμειναν μόνο 20 ενορίες. Γκρεμίστηκαν ή υπέστησαν καταστροφικές ζημιές 35 ιεροί ναοί μεταξύ των οποίων και ο καθεδρικός του Μόσταρ.
Τον τελευταίο καιρό ασχολούνταν με εκδόσεις για τον Άγιο Ιουστίνο Πόποβιτς και συγκεκριμένα με επιστολές του Αγίου, οι οποίες θα δημοσιευθούν σύντομα, όπως είχαν τονίσει στο www.ope.gr άνθρωποι από το περιβάλλον του.
Παραθέτουμε (σε μετάφραση) γράμμα του Αγίου Ιουστίνου Πόποβιτς προς τον πλέον κεκοιμηθέντα Επίσκοπο πρώην Ζαχουμίου και Ερζεγοβίνης Αθανάσιο και τον μακαριστό Μητροπολίτη Μαυροβουνίου και Παραθαλασσίας κυρό Αμφιλόχιο, τους οποίους ο Άγιος αποκαλούσε χριστοδίδυμους, αφού είχαν γεννηθεί με μόλις μία μέρα διαφορά:
«Πολυαγαπημένο μου τέκνο εν Κυρίω, Ρίστο*, έχετε μία ψυχή εσύ και ο πατέρας Αθανάσιος. Με την αγάπη του Ευαγγελίου αυτός είναι εντός σου κι εσύ εντός του. Γι’ αυτό τα γράμματά μου σε σένα έχουν διπλό παραλήπτη: είναι και για κείνον και για σένα. Όπως και τα γράμματά μου σε κείνον, είναι και για σένα. Εσείς – οι δίδυμοι του Ευαγγελίου, είθε να καταντήσετε εἰς τὴν ἑνότητα τῆς πίστεως καὶ τῆς ἐπιγνώσεως τοῦ υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, εἰς ἄνδρα τέλειον, εἰς μέτρον ἡλικίας τοῦ πληρώματος τοῦ Χριστοῦ (Προς Εφεσίους 4 : 13).»
*Ρίστο ή Χρίστο ήταν το όνομα του μακαριστού Αμφιλόχιου πριν χειροτονηθεί, αφού είχε γεννηθεί Χριστούγεννα.
Μαζί στον ουρανό: Αθανάσιος – Αμφιλόχιος
Αν θέλετε να ακούσετε τον μακαριστό Επίσκοπο να μιλά για τον πνευματικό του, Άγιο Ιουστίνο Πόποβιτς, μπορείτε να δείτε το παρακάτω βίντεο:
«Το Κοσσυφοπέδιο αποχαιρετά τον Επίσκοπο Αθανάσιο»
«Οι κληρικοί, οι μοναχοί, οι πιστοί και ειδικά τα παιδιά του Κοσσυφοπεδίου θα θυμούνται για πάντα τον μακαριστό Επίσκοπο Αθανάσιο» τόνισε ο Πανιερώτατος Επίσκοπος Ράσκας και Πριζρένης κ. Θεοδόσιος στο μήνυμά του για την κοίμηση του μακαριστού Επισκόπου πρώην Ερζεγοβίνης κυρού Αθανασίου.
«Ο Επίσκοπος Αθανάσιος έφτιαξε τον αμπελώνα του Κυρίου από τις στάχτες. Μας δίδαξε πώς να πιστέψουμε στον Χριστό και Κύριο μας και πώς να τον υπηρετούμε από τα φοιτητικά μας χρόνια. Θα τον θυμόμαστε ως πνευματικό και σπουδαίο θεολόγο, ως πατέρα που παρηγορούσε τους φτωχούς και ως μια μορφή που δεν είχε θλίψη ή απελπισία αλλά μόνο τη χαρά του Κυρίου, για τον οποίο έζησε με όλη του την καρδιά και ενώθηκε τελικά με όλους τους φάρους της Εκκλησίας που μαρτύρησαν στο Κοσσυφοπέδιο και τα Μετόχια».
«Στις Ουράνιες οικογένειες περιμένει τον Επίσκοπο ένα άλλο φως της Εκκλησίας μας, ο Μητροπολίτης Αμφιλόχιος και μαζί θα εντείνουν την προσευχή τους για τη λύση στα προβλήματα και τα δεινά της ανθρωπότητας. Η ένωσή τους και η αγάπη τους είναι η υπόσχεση της ελπίδας μας ότι η αδικία αυτού του κόσμου δεν μπορεί ποτέ να είναι ισχυρότερη από τη χαρά του Κυρίου» αναφέρει χαρακτηριστικά ο Πανιερώτατος Επίσκοπος Ράσκας και Πριζρένης και καταλήγει:
«Ευχαριστούμε τον Επίσκοπο Αθανάσιο για το δώρο του, που μας έδειξε τον δρόμο του Χριστού. Μέχρι το τέλος της γήινης ζωής του, μετέφερε τον σταυρό της αγάπης ενώ υπόμεινε ακόμα και στο τέλος της ζωής του, όπως και ο Μητροπολίτης Αμφιλόχιος, την πανδημία που ταλανίζει τον κόσμο. Παρά το ότι λόγω πανδημίας δεν μπορούμε να είμαστε όλοι μαζί, η προσευχή μας ενώνεται με όλους τους κληρικούς, τους μοναχούς, τα παιδιά και τους πιστούς από όλο το Κοσσυφοπέδιο και τα Μετόχια και αποχαιρετάμε τον μακαριστό Επίσκοπο Αθανάσιο».
Τρισάγιο για τον μακαριστό κυρό Αθανάσιο στη Μονή Τσέτνιε
Τρισάγιο υπέρ αναπαύσεως της ψυχής του μακαριστού Επισκόπου τελέστηκε χθες στο Καθολικό της ιστορικής Μονής του Τσέτνιε στο Μαυροβούνιο.
Οι ιερείς μαζί με τους σπουδαστές του Θεολογικού Σεμιναρίου του Αγίου Πέτρου του Τσέτνιε προσευχήθηκαν για την ψυχή του μεγάλου αυτού θεολόγου που ανέδειξε στην εποχή μας η Εκκλησία της Σερβίας καθώς, και για τον μακαριστό Μητροπολίτη Παραθαλασσίας και Μαυροβουνίου κυρό Αμφιλόχιο, ο οποίος συνδεόταν με μακρά πνευματική σχέση με τον Επίσκοπο κυρό Αθανάσιο.
Το συλλυπητήριο μήνυμα του Μακαριώτατου Πατριάρχη Ρουμανίας κ.κ. Δανιήλ
«Ένας επιμελής Ιεράρχης και εξαίρετος Θεολόγος κοιμήθηκε».
Διαβάστε το μήνυμα:
«Τα νέα για τον θάνατο του Επισκόπου Αθανασίου από το Πατριαρχείο Σερβίας έφεραν θλίψη στις καρδιές όλων μας όσων τον γνώριζαν. Ένας άξιος μαθητής του Ιουστίνου Πόποβιτς, ο Επίσκοπος Αθανάσιος σπούδασε στη Σερβία, την Ελλάδα και στη Δύση και άφησε πίσω του έργα μεγάλης αξίας για την Ορθόδοξη θεολογία. Έγραψε πολλά βιβλία και μελέτες σε νεοελληνικά, γαλλικά, αγγλικά, ρωσικά, βουλγαρικά, γερμανικά, ιταλικά κ.λπ. όμως πέρα από το έργο του που είναι σημαντικό για τη Σερβική Εκκλησία είναι για όλη την Ορθόδοξη θεολογία.
Στο έργο του βλέπουμε ένα ευρύ άνοιγμα σε ολόκληρο τον χριστιανικό κόσμο, έχοντας μια εντυπωσιακά απέραντη γνώση των γραφών και των θέσεων που κατέχουν οι Άγιοι Πατέρες, οι συγγραφείς της Εκκλησίας, αλλά και από αρχαίους και σύγχρονους φιλόσοφους, καθώς και από Ορθόδοξους και ετεροδόξους θεολόγους.
Έγραψε θεολογικά-φιλοσοφικά έργα που στηρίζονται στη σύγχρονη πραγματικότητα, απαντώντας στα προβλήματα που αντιμετωπίζει η κοινωνία.
Ο μακαριστός Αθανάσιος δημοσίευσε ενενήντα τρία βιβλία και πάνω από πεντακόσιες μελέτες και άρθρα , μεταφρασμένα έργα από αρχαία ελληνικά, νεοελληνικά, σλαβικά, γαλλικά, αγγλικά, ιταλικά και ρωσικά. Το έργο του περιλαμβάνει μελέτες στη θεολογία, την ανθρωπολογία, την ιστορία της εκκλησίας κ.λπ.
Ως ένδειξη εκτίμησης για το θεολογικό και φιλοσοφικό του έργο, έγινε δεκτός στην Ένωση Σερβικών Συγγραφέων και αναφέρεται στις σερβικές, ελληνικές και ρωσικές εγκυκλοπαίδειες.
Επίσης, ο μακαριστός ήταν ένας από τους πιο ενεργούς ιεράρχες της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Η Αγιότητά του έχει δείξει μόνιμα τόσο σταθερότητα στην Ορθόδοξη πίστη όσο και γονική αγάπη και σοφία ως δάσκαλος, κληρικός και ιεράρχης της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Σε αυτές τις στιγμές θλίψης που περνούν η Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία και ολόκληρη η Ορθοδοξία, προσευχόμαστε στον Ιησού Χριστό, τον Αρχιερέα της καλοσύνης του μέλλοντος ( Εβραίους 9:11 ), να τοποθετήσει την ψυχή του Επισκόπου Αθανασίου με τους αγίους , όπου δεν υπάρχει πόνος, ούτε θλίψη, κανένας στεναγμός, αλλά αιώνια ζωή.
Αιώνια μνήμη του, από γενιά σε γενιά!
† Ο Δανιήλ
Πατριάρχης της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ρουμανίας
Αμερικής: «Ο Επίσκοπος Αθανάσιος υπήρξε ακούραστος ποιμένας»
Τη θλίψη του για την εκδημία του μακαριστού Επισκόπου πρώην Ζαχουμίου και Ερζεγοβίνης κυρού Αθανασίου (Γιέφτιτς) εξέφρασε με ανάρτησή του στο twitter ο Σεβ. Αρχιεπίσκοπος Αμερικής κ. Ελπιδοφόρος.
«Η είδηση της εκδημίας του αγαπητού μας αδελφού Επισκόπου Αθανασίου Γιέφτιτς προκαλεί θλίψη. Αυτός ο ακούραστος ποιμένας και εμπνευσμένος θεολόγος συγκαταλέγεται μεταξύ των θυμάτων της COVID-19. Ας είναι αιωνία η μνήμη του», γράφει.
Η κατήχηση μέσα στην…ντίσκο!
Συγκινητικός ήταν επίσης ο αποχαιρετισμός στον μακαριστό Επίσκοπο από την Επισκοπή Αυστρίας-Ελβετίας της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, όπου αναφερόταν και η κατήχηση του γέροντα Αθανάσιου σε θαμώνες μιας ντίσκο!
Διαβάστε:
«Γνωρίζουμε ότι δεν γεννηθήκαμε για να ζήσουμε εδώ για πάντα, κι ωστόσο νιώθουμε ψυχική αναταραχή στο άκουσμα της είδησης… Και ο Επίσκοπος Αθανάσιος εκπλήρωσε το χρέος του στη γη: χοῦς εἶ καί εἰς χοῦν ἀπελεύσει…
Όπως αναφέρει το βιβλίο της Γενέσεως στο 3:19: Καθ’ όλον το διάστημα της ζωής σου με τον ιδρώτα του προσώπου σου θα τρώγης τον άρτον σου, μέχρις ότου αποθάνης και επιστρέψη το σώμα σου εις την γην, από την οποίαν και έχει πλασθή• διότι χώμα είναι το σώμα σου, στο χώμα θα καταλήξη και χώμα πάλιν θα γίνη”.
Ο Επίσκοπος Αθανάσιος έζησε με μεγάλη ταχύτητα και πέρασε τη ζωή του σχεδόν χωρίς διάλειμμα. Ήταν το ενσαρκωμένο Ευαγγέλιο, το μαρτυρικό Ευαγγέλιο σε όλη του τη ζωή. Τώρα αυτός ο αγώνας έχει τελειώσει, αλλά ο στόχος τον οποίο φιλοδοξούσε να «πιάσει» ήταν μεγαλύτερος (από αυτό το τέλος). Και συνεχίζουμε και ταξιδεύουμε… Γι’ αυτό θα είμαστε πιο ευτυχισμένοι όταν ξανασυναντηθούμε με τον Επίσκοπο Αθανάσιο στην αιώνια ζωή. Γένοιτο! εν ονόματι Κυρίου!
Άγιε Επίσκοπε, προσευχηθείτε στον Θεό, που αγαπά τον άνθρωπο, για όλα τα παιδιά σας, από το Κοσσυφοπέδιο έως το Γιάντοβνο, για ολόκληρο το σύμπαν και τον κόσμο. Βάλτε μας στις ιερές προσευχές σας προς τον Θεό, όπως μας αγαπήσατε και σε αυτήν τη ζωή. Προσευχηθείτε για τους ανθρώπους σας που έχουν παραμείνει πιστοί σε Αυτόν και πιστοί στο Ευαγγέλιο!
Οι φωτογραφίες δείχνουν την… θαυμαστή επίσκεψη του Επισκόπου Αθανασίου σε ντίσκο στο Βελιγράδι τον Δεκέμβριο του 1985. Τη θυμάμαι σαν ήταν χθες, γιατί ως φοιτητής θεολογίας φωτογράφησα προσωπικά την εκδήλωση.
Φημολογήθηκε εκείνη την περίοδο στο πανεπιστήμιο ότι η Εκκλησία δεν ήταν το «όπιο των λαών» και ένας από τους dj ήρθε στο οικοτροφείο της Θεολογικής Σχολής και ζήτησε σε έναν από τους καθηγητές να πάει το Σαββατόβραδο, για να πραγματοποιήσει διάλεξη. Οι θαμώνες –είπε- της ντίσκο θα σταματούσαν το χορό, για να μάθουν γι ‘αυτό: τι είναι η Ορθοδοξία.
Οι αξεπέραστοι καθηγητές μας, ιερομόναχοι Αθανάσιος και Ειρηναίος, πήγαν μαζί σε αυτή τη ντίσκο. Η διάλεξη με τις ερωτήσεις του κοινού διήρκεσε μεταξύ 19 και 22 ωρών! Μια αφίσα με την εικόνα του Αγίου Σάββα ήταν κρεμασμένη στον τοίχο ειδικά για την περίσταση.
Ο ευλογημένος Γέροντας Αθανάσιος θα ζει στις καρδιές όλων μας ως Ποιμένας που ξεχώρισε με την καλοσύνη και τη φιλανθρωπία του. Είθε ο Θεός να συγχωρέσει την ψυχή του! Αιωνία του η μνήμη!
