Η νέα αμερικανική κυβέρνηση των Τζο Μπάιντεν και Καμάλα Χάρις απέναντι στο αυταρχικό καθεστώς των Ερντογάν – Μπαχτσελί – Θα «τσιμπήσει» η νέα αμερικανική ηγεσία στις κουτοπονηριές της Άγκυρας ή θα πει «ως εδώ»; Ποια η στάση της Ελλάδας
Θα ήταν αφελές, οπωσδήποτε, να προδικάζει κάποιος μια ολοκληρωτική μεταβολή ή ρήξη στις διπλωματικές σχέσεις ΗΠΑ και Τουρκίας μετά την ανάληψη της εξουσίας από τους Δημοκρατικούς. Η εξωτερική πολιτική μιας υπερδύναμης, όπως είναι οι ΗΠΑ δύσκολα μεταβάλλεται, όποιος κι αν βρίσκεται στο τιμόνι της εξουσίας.
Την άνεση όμως, με την οποία μιλούσε ο Τούρκος Πρόεδρος με τον απερχόμενο Τραμπ, είναι βέβαιο ότι δεν θα συνεχίσει να την έχει. Και ήδη αυτό αποδείχθηκε στην πράξη, καθώς ο εκλεγμένος Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν φέρεται να αγνόησε τηλεφώνημα του Ερντογάν, όταν ο τελευταίος επεδίωξε να συνομιλήσει μαζί του, με την συνομιλία μεταξύ των δύο ανδρών, να αναβάλλεται μάλλον επ’ αόριστον.
«Τα πάω πολύ καλά με τον Ερντογάν, αν και δεν θα έπρεπε, καθώς όλοι λένε πως είναι φρικτός. Μαζί μου λειτουργεί μία χαρά», δήλωνε απεναντίας, τον περασμένο Σεπτέμβρη, ο απερχόμενος Αμερικανός Πρόεδρος Τραμπ, αποκαλύπτοντας την άριστη χημεία στις διαπροσωπικές σχέσεις μεταξύ των δύο ανδρών. Και για τον νεοεκλεγέντα Μπάιντεν, «φριχτός» θεωρείται οπωσδήποτε ο Ερντογάν, μόνο που λόγω διαμετρικά αντίθετων χαρακτήρων και ιδεολογιών, πιθανότατα δεν θα «λειτουργεί μια χαρά» μαζί του. Ένα χρόνο πριν, άλλωστε, ο νέος Πρόεδρος των ΗΠΑ είχε δώσει ένα στίγμα των προθέσεών του, κάνοντας λόγο για μια διαφορετική προσέγγιση προς την Τουρκία, για στήριξη της ηγεσίας της τουρκικής αντιπολίτευσης και για μια νίκη κατά του Ερντογάν όχι μέσω κάποιου πραξικοπήματος, αλλά μέσω της νόμιμης εκλογικής διαδικασίας.
Είναι αλήθεια πως οι θέσεις των Δημοκρατικών, όπως εκφράστηκαν γλαφυρά από τον Μπαράκ Ομπάμα το 2016, κατά την ιστορική εκείνη ομιλία του στην πόλη των Αθηνών, μοιάζουν ασύμβατες με κάθε αντίληψη των Τούρκων κυβερνώντων. Ο τότε Πρόεδρος των ΗΠΑ, μιλούσε για «χώρες που είναι δημοκρατίες, με την έννοια ότι έχουν εκλογές, αλλά δεν είναι δημοκρατίες με την έννοια του να επιτρέπουν τη συμμετοχικότητα και τη διαφωνία», για «καθεστώτα τα οποία δεν μπορούν να ανεχθούν τη διαφορά, δεν μπορούν να ανεχθούν ιδέες που διαφέρουν από τις δικές τους, που προσπαθούν να αλλάξουν τον τρόπο ζωής των ανθρώπων μέσω της βίας».
Τα λόγια του αποτελούν μια ευκρινή φωτογραφία της Τουρκίας του σημερινού καθεστώτος Ερντογάν – Μπαχτσελί, ενός αυταρχικού καθεστώτος που στηρίζεται στους ένοπλους πολιτοφύλακες, στις διώξεις των αντιφρονούντων και τη γενική λογοκρισία. Ενός καθεστώτος που απέχει πόρρω από την πραγματική και ουσιαστική δημοκρατία, όσο κι αν υποκρίνεται ο Ερντογάν ότι κόπτεται γι’ αυτήν, χαρακτηρίζοντας ως «μαύρη κηλίδα» τα πρόσφατα γεγονότα στο αμερικανικό Καπιτώλιο.
Στο ίδιο μήκος κύματος, όμως, για την Τουρκία και το καθεστώς της, έχει κινηθεί και η Νάνσυ Πελόζι, η Δημοκρατική πρόεδρος της Αμερικανικής Βουλής των Αντιπροσώπων, η οποία πριν από λίγο καιρό εξομοίωσε το καθεστώς στην Τουρκία με το καθεστώς της Βόρειας Κορέας (!), προκαλώντας την οργισμένη αντίδραση του Τούρκου Υπουργού Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
Aπό τη μία πλευρά οι Δημοκρατικοί Τζο Μπάιντεν και η Κάμαλα Χάρις, δύο προσωπικότητες που έχουν ταυτιστεί πολιτικά με την προάσπιση των δημοκρατικών δικαιωμάτων και ελευθεριών των πολιτών. Από την άλλη, οι σκοτεινές μορφές των Ερντογάν και Μπαχτσελί, δύο προσώπων ταυτισμένων απόλυτα με την αυταρχικότητα, την καταπίεση και την ανελευθερία. Πώς θα μπορέσουν να επικοινωνήσουν οι δύο πλευρές, όταν το χάσμα τόσο σε ιδεολογικό, όσο και σε επίπεδο χαρακτήρων, είναι τόσο μεγάλο; Θα ανεχθούν οι Δημοκρατικοί των ΗΠΑ το άκρως επικίνδυνο παιχνίδι που ετοιμάζει ο Ερντογάν στην σκακιέρα της Ανατολικής Μεσογείου και όχι μόνον; Κι αν τελικά δεν τον ανεχθούν, μέχρι ποιου σημείου μπορεί να φτάσει η αντίδρασή τους;
Αναμφίβολα, η εκλογή Μπάιντεν δυσαρέστησε έντονα τον Τούρκο Πρόεδρο, ο οποίος πόνταρε σε μια επανεκλογή Τραμπ ώστε να συνεχίσει την ασύδοτη, επεκτατική πολιτική του με φόντο το 2023, οπότε και συμπληρώνονται τα εκατό χρόνια από την ίδρυση του σύγχρονου τουρκικού κράτους. Ουδείς, όμως, μπορεί να πει με σιγουριά ότι η εκλογή Μπάιντεν θα τον αναγκάσει «να συμμαζευτεί», να λογικευτεί, να λειτουργήσει επιτέλους με σεβασμό προς τα γειτονικά κράτη. Ουδείς είναι σε θέση να προδικάσει αν ο νέος Αμερικανός Πρόεδρος θα περάσει από τα λόγια καταδίκης και τα ευχολόγια στα έργα, όπως οι πρόσφατες κυρώσεις που επέβαλε το Αμερικανικό Κογκρέσο στην τουρκική πολεμική βιομηχανία.
Σε κάθε περίπτωση, η Ελλάδα συνεχίζει τον αγώνα της σε διπλωματικό αλλά και σε στρατιωτικό επίπεδο, υψώνοντας τείχη αποτροπής στον τουρκικό αναθεωρητισμό, ενισχυόμενη εξοπλιστικά αλλά και οικοδομώντας συνεργασίες με ισχυρά Κράτη όπως η Γαλλία, η Αίγυπτος, τα ΗΑΕ και το Ισραήλ. Αν έρθει το «Ως εδώ και μη παρέκει» από τον Μπάιντεν, καλοδεχούμενο. Αλλιώς, συνεχίζουμε τον αγώνα, όπως πολύ καλά γνωρίζουμε, μονάχοι…
Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.
