Η γυμναστική δεν είναι ένα απλό θέμα. Θέλει μελέτη. Πρέπει να κάνουμε πριν ή μετά το φαγητό. Ποια ώρα της ημέρας είναι καλύτερο να γυμναζόμαστε; Όλα αυτά είναι αρκετά σημαντικά.
Ερευνητές από Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια και της Αριζόνα στις Ηνωμένες Πολιτείες μελέτησαν τους κιρκάδιους ρυθμούς 101 συμμετεχόντων για πεντέμιση ημέρες. Τα όρια για το βιολογικό ρολόι κάθε συμμετέχοντος καθορίστηκαν από τα δείγματα ούρων που συλλέγονταν κάθε 90 λεπτά τα οποία καταδείκνυαν τον χρόνο της βραδινής αύξησης της έκκρισης μελατονίνης αλλά και την κορύφωσή της, κάποιες ώρες αργότερα. Οι συμμετέχοντες περπατούσαν ή έτρεχαν σε ένα διάδρομο γυμναστικής σε μεσαία ένταση για μία ώρα ημερησίως για τρεις συνεχόμενες μέρες. Κάθε ομάδα συμμετεχόντων γυμναζόταν κάθε μέρα ή νύχτα την ίδια ακριβώς ώρα. Μετά την τρίτη ημέρα παρατηρήθηκε συγχρονισμός του βιολογικού ρολογιού το οποίο είχε ρυθμιστεί εκ νέου ανάλογα με την ώρα άσκησης του κάθε εθελοντή.
Τα αποτελέσματα της έρευνας δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό έντυπο The Journal of Physiology.
Ο επικεφαλής της έρευνας Shawn Youngstedt και οι συνεργάτες του διαπίστωσαν πως η άσκηση στις 7 π.μ. ή μεταξύ των ωρών 1-4 μ.μ. «φέρνει» το βιολογικό ρολόι προς τα μπροστά, ενώ η άσκηση μεταξύ των ωρών 7-10 μ.μ., το επιβραδύνει προκαλώντας καθυστερήσεις στις λειτουργίες του σώματος. Όσον αφορά την άσκηση μεταξύ των ωρών 1:00 και 4:00 π.μ. (τα ξημερώματα) και 10 π.μ. (το πρωί) παρατηρήθηκε ελάχιστη επίδραση στο βιολογικό ρολόι. Αξιοσημείωτο είναι επίσης πως η διαφοροποίηση των φάσεων του βιολογικού ρολογιού λόγω της άσκησης δεν επηρεάζεται από την ηλικία, ούτε από το φύλο του αθλούμενου.
Με δεδομένο ότι οι άνθρωποι που εξετάστηκαν γυμνάζονταν περισσότερο από το μέσο άνθρωπο τα αποτελέσματα ενδέχεται να μην αντανακλούν στο μέσο άνθρωπο. Περαιτέρω έρευνες θα εξετάσουν το συνδυασμό της άσκησης με το φως της μέρας και την έκκριση μελατονίνης για να δουν ποια επίδραση ακριβώς έχει στο βιολογικό ρολόι. Επιπρόσθετα θα εξεταστούν οι αλλαγές που ενδεχομένως προκύψουν στο βιολογικό ρολόι από τη διάρκεια ή την ένταση της άσκησης.
Όπως δήλωσε ο Youngstedt: «Είναι γνωστό πως η άσκηση προκαλεί αλλαγές στο βιολογικό μας ρολόι. Καταφέραμε να δείξουμε ξεκάθαρα σε αυτή τη μελέτη, πότε η άσκηση καθυστερεί το βιολογικό ρολόι και πότε το προωθεί. Αυτή είναι η πρώτη μελέτη που συνδέει τις επιδράσεις της γυμναστικής με τον κιρκάδιο ρυθμό. Τα συμπεράσματα αυτά και θα μπορούσαν να δημιουργήσουν συνθήκες αξιοποίησης της άσκησης για τον έλεγχο των αρνητικών επιδράσεων στον οργανισμό από το τζετ λαγκ και την δουλειά σε βάρδιες».
