Ηλίας Δάρας: Ένας Έλληνας στη ΝASA της Ευρώπης

Αν ζούσε στην Ελλάδα, θα ασχολούνταν με τις… τακτοποιήσεις αυθαιρέτων. Από το brain waste προτίμησε το brain drain και τώρα ανήκει στους αρχιτέκτονες του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος. Είναι μόλις 38 ετών!

Ο Ηλίας Δάρας ανήκει στη φυλή των expatriates, των προικισμένων εκείνων ανθρώπων που βρίσκουν την εξέλιξη και την αναγνώριση εκτός της χώρας γέννησής τους. Τοπογράφος μηχανικός, πτυχιούχος του ΕΜΠ, με MSc στη Γεωδαισία και τη Γεωπληροφορική από το ΚΤΗ Βασιλικό Ινστιτούτο της Στοκχόλμης και PhD στη Δορυφορική Γεωδαισία από το Πολυτεχνείο του Μονάχου, αποφάσισε στα χρόνια της οικονομικής κρίσης να φύγει στο εξωτερικό κυνηγώντας το καλύτερο για τον εαυτό του και την οικογένειά του.

Μάλιστα όταν έφυγε στη Γερμανία δεν γνώριζε λέξη γερμανικά. Μέσα στα 10 χρόνια που έμεινε εκεί βέβαια έμαθε τη γλώσσα και παράλληλα γνώρισε και τη σύζυγό του, Ελληνίδα επίσης. Στη συνάντησή μας, μία μέρα προτού αναχωρήσει από Ελλάδα για Ολλανδία αυτή τη φορά, δηλώνει εμφατικά ότι αν θέλεις να κυνηγήσεις τα όνειρά σου δεν μπορείς να φοβάσαι ή να διστάζεις: «Η πρόταση να εργαστώ στην Αirbus ήταν απίστευτα δελεαστική. Βούτηξα στα βαθιά και με τα χρόνια έμαθα και γερμανικά, γιατί η αλήθεια είναι ότι στη Γερμανία δεν μιλούν αγγλικά. Μείναμε δέκα χρόνια στο Μόναχο, μέχρι που ήρθε η πρόταση από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος και πλέον εδώ και έναν χρόνο ζούμε στη Χάγη, ενώ στη ζωή μας ήρθε και η κόρη μας Θεώνη. Η προσαρμογή στη Χάγη ήταν εύκολη γιατί μιλούν όλοι αγγλικά».

Δηλώνει ενθουσιασμένος με τις προοπτικές που ανοίγονται μπροστά του και τις συνθήκες εργασίας. «Στη Χάγη δουλεύω σε επίπεδο κορυφής και συνεργαζόμαστε στενά με τη ΝASA. Στον ESA (Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος) έχω δύο ρόλους. Είμαι αρχικά αρχιτέκτονας δορυφορικών αποστολών παρατήρησης Γης, προγραμματίζουμε τις επόμενες γενιές δορυφόρων που θα εκτοξευτούν δηλαδή, ενώ το δεύτερο μέρος της δουλειάς μου έχει να κάνει με μια ειδική αποστολή για τη μελέτη της βαρύτητας της Γης».

Ο ESA μέχρι στιγμής στέλνει μη επανδρωμένες αποστολές και αστροναύτες στον διεθνή διαστημικό σταθμό, ενώ μέσω των δορυφόρων «παρατηρούμε ό,τι αναπνέει πάνω στη Γη. Βλέπουμε την τεράστια καταστροφή του πλανήτη λόγω της κλιματικής αλλαγής και μου έχει κάνει εντύπωση πόσο εμφανείς είναι πλέον αυτές οι επιπτώσεις. Τολμώ να πω ότι από δω και πέρα το μόνο που μπορούμε να κάνουμε δεν είναι να σταματήσουμε την κλιματική αλλαγή, αλλά να την καθυστερήσουμε».

Η συζήτηση έρχεται στον διαστημικό αποικισμό που είναι η επόμενη κατάκτηση της ανθρωπότητας, καθώς ο πλανήτης Γη φαίνεται να έχει ημερομηνία λήξης. «Αυτό που οραματίζονται τόσο ο Ελον Μασκ όσο και ο Τζεφ Μπέζος, για αποικίες ανθρώπων στον Αρη αλλά και στη Σελήνη, είναι ακόμη πολύ μακρινός στόχος. Είμαστε πιο κοντά, και νομίζω ότι αυτό θα γίνει σχετικά γρήγορα, στο να δημιουργηθεί στη Σελήνη ένας ενδιάμεσος σταθμός προκειμένου να ξεκινούν από εκεί οι αποστολές για τον Αρη ή να δοκιμαστούν τεχνολογίες που θα χρησιμεύσουν για τον αποικισμό του Αρη. Ο Ελον Μασκ κάνει πολύ σοβαρή δουλειά. Είναι πρωτοπόρος και οραματιστής. Μαζί με τον Μπέζος είναι άνθρωποι που κάνουν όνειρα που ξεπερνούν όσα μπορούμε να φανταστούμε, γι’ αυτό και έχουν πιθανότητες να τα καταφέρουν. Μην ξεχνάμε επίσης ότι στην Αμερική η διαστημική βιομηχανία έχει τεράστια υποστήριξη από το κράτος, υπάρχει πρόσβαση σε κρατικά κονδύλια, οπότε μπορούν να αναπτύξουν με αλματώδεις ρυθμούς τεχνογνωσία. Στην Ευρώπη πάλι υστερούμε στις εκτοξεύσεις, αλλά κάνουμε σημαντική δουλειά στον τομέα παρατήρησης της Γης, όπου έχουμε τις πλέον αξιόλογες αποστολές».

Οπου όμως υπάρχει άνθρωπος, υπάρχουν και τα αποτυπώματά του. Ετσι, ένα μεγάλο πρόβλημα είναι τα σκουπίδια που υπάρχουν στο Διάστημα και ανάμεσά τους μια πληθώρα δορυφόρων που βρίσκονται σε τροχιά ή είναι σε αχρηστία. «Είναι τόσα πολλά τα σκουπίδια, που πλέον έχει γίνει πραγματικό πρόβλημα η συλλογή και ο τρόπος αντιμετώπισής τους. Δορυφόρους στέλνουν στο Διάστημα πολλές υπηρεσίες αλλά και ιδιώτες από τη δεκαετία ακόμα του ’60. Ο Ελον Μασκ, με την εταιρεία του SpaceX είναι απ’ αυτούς που στέλνουν πολλούς μικρούς δορυφόρους σε χαμηλή τροχιά γύρω από τη Γη, ενώ άλλες εταιρείες και οργανισμοί στέλνουν νανοδορυφόρους – με μέγεθος σχεδόν όσο ένα πλυντήριο. Κάποιοι πέφτουν επιτυχώς στη Γη, αλλά οι υπόλοιποι βρίσκονται σε τροχιά και δημιουργούν πρόβλημα», τονίζει ο κ. Δάρας.

Σε ό,τι αφορά τον Διαστημικό Οργανισμό που δημιουργήθηκε στην Ελλάδα, αναφέρει ότι βρίσκεται ακόμα στα πρώτα του βήματα. «Αν ένα κράτος επενδύσει ένα ευρώ στο Διάστημα, είναι βέβαιο ότι θα πάρει πίσω το πενταπλάσιο, γι’ αυτό και στη χώρα μας πρέπει να δούμε πιο σοβαρά πώς θα εκμεταλλευτούμε τους πόρους που μπορεί να διαθέσει η Ευρωπαϊκή Ενωση και να αναπτυχθούμε σε αυτό τον τομέα, γιατί τα μυαλά τα έχουμε».

Η αξιοκρατία, ο σωστός συντονισμός, αλλά και η ανάπτυξη που υπάρχει στο επίπεδο της έρευνας είναι τα στοιχεία που βρήκε στο εξωτερικό και δεν υπάρχουν στην Ελλάδα. «Την Ελλάδα την ονειρεύομαι. Αλλο όμως τι λέει η καρδιά κι άλλο τι λέει το μυαλό. Στη χώρα μας παρέχουμε δωρεάν παιδεία και ένα καλό επίπεδο εκπαίδευσης, αλλά δεν μπορούμε να απορροφήσουμε τα μυαλά που υπάρχουν. Στους φοιτητές δεν δίνονται τα κατάλληλα εφόδια για σωστή έρευνα, τα ινστιτούτα είναι υποστελεχωμένα. Οσο βρισκόμουν στην Ελλάδα εργαζόμουν ως μηχανικός, αλλά όχι ως επιστήμονας. Αν έμενα εδώ, δεν θα είχα καμία εξέλιξη. Θα δούλευα απλώς ως μηχανικός σε ένα γραφείο και θα προσπαθούσα να κάνω διάφορα χαμαλίκια, όπως λέμε, για να βγάλω τα προς το ζην. Κακά τα ψέματα, με πονάει που το λέω, αλλά όσοι φεύγουν εξελίσσονται».

Ο ίδιος είναι πλέον πολίτης του κόσμου και ακολουθεί τη ροή των πραγμάτων. «Θα ακολουθώ ό,τι είναι καλύτερο για το μέλλον της καριέρας μου και της οικογένειάς μου – και εννοείται με την Ελλάδα πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού μου».