«Θα μαζευτούμε και θα σε σκίσουμε»: Σοκ από την απόπειρα συγκάλυψης της τραγωδίας στο Μάτι

Σφοδρή πολιτική αντιπαράθεση προκάλεσε η αναβίωση της εθνικής τραγωδίας στο Μάτι τον Ιούλιο του 2018, μέσα από τη χειμαρρώδη κατάθεση του πραγματογνώμονα αξιωματικού της Πυροσβεστικής, ο οποίος ορίστηκε από τη Δικαιοσύνη να αποφανθεί για τα αίτια του τραγικού χαμού 102 ανθρώπων, για να βρεθεί στη διάρκεια της έρευνάς του αντιμέτωπος με άνωθεν υπηρεσιακές «προτροπές» συγκάλυψης.

Ανήμερα του μνημοσύνου για την ανάπαυση των αδικοχαμένων ψυχών στην Ανατολική Αττική, τα δικαστικά έγγραφα στο ρεπορτάζ της εφημερίδας «Καθημερινή», μαζί με ένα ηχητικό ντοκουμέντο, ξαναζωντανεύουν στιγμές και εικόνες της ανείπωτης θλίψης από την φονική πυρκαγιά, προκαλώντας ντόμινο δηλώσεων του πολιτικού κόσμου της χώρας.

Μητσοτάκης: Να διαλευκανθεί η υπόθεση μέχρι τέλους

«Όσα αποκαλύπτονται είναι ανατριχιαστικά. Φαίνεται ξεκάθαρα πια ότι υπήρξε προσπάθεια συγκάλυψης. Είναι απαραίτητο να διαλευκανθεί η υπόθεση μέχρι τέλους και να αποδοθούν ευθύνες. Το οφείλουμε στη μνήμη των θυμάτων» τόνισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μιλώντας σε συνεργάτες του σήμερα, καθώς τα ντοκουμέντα έχουν ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων στην κοινή γνώμη.

Νωρίτερα, το χορό των αντιδράσεων με φόντο το σημερινό πρωτοσέλιδο της εφημερίδας «Καθημερινή», άνοιξε χθες αργά το απόγευμα με δήλωση της, η γραμματέας της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ και πρώην υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Όλγα Γεροβασίλη.

«Η απάντηση στο δημοσίευμα της Καθημερινής περί πολιτικών παρεμβάσεων είναι απόλυτα κατηγορηματική: Ουδέν ψευδέστερον» δήλωσε η κ. Γεροβασίλη και πρόσθεσε πως «οι έρευνες εξελίχθηκαν επί των ημερών μας χωρίς καμία παρέμβαση από την πλευρά μας και με απόλυτο σεβασμό στο έργο και στις αποφάσεις της Δικαιοσύνης», ενώ επιφυλάχθηκε «για κάθε νόμιμο δικαίωμά» της.

Πέτσας: «Έγκλημα συγκάλυψης»

Μέσω του κυβερνητικού εκπροσώπου, Στέλιου Πέτσα τοποθετήθηκε στη συνέχεια η κυβέρνηση, κάνοντας λόγο για «έγκλημα συγκάλυψης, με τεράστιες ηθικές, πολιτικές και ποινικές διαστάσεις». Επιπλέον, ο κ. Πέτσας επισημαίνει ότι σύμφωνα με τα στοιχεία η τότε ηγεσία του Πυροσβεστικού Σώματος, επικαλούμενη άνωθεν εντολές και οδηγίες της τότε πολιτικής ηγεσίας, φαίνεται να δρούσε συντεταγμένα όχι για τη διαλεύκανση των στοιχείων της τραγωδίας, αλλά αντιθέτως για τη συγκάλυψη του εγκλήματος και για τη διατήρηση στο απυρόβλητο εμπλεκόμενων στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ.

Ακολούθως, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος αναφέρει ότι καταγράφονται απειλές με χυδαίες εκφράσεις εναντίον του εμπειρογνώμονα του Σώματος, διαπιστώνεται προσπάθεια απόκρυψης κρίσιμων στοιχείων, και αναδεικνύεται η πλήρης απαξίωση των εισαγγελικών Αρχών από τους τότε αρμοδίους, που παραπέμπουν σε αδίστακτο παρακρατικό μηχανισμό.

«Όλα αυτά, σχεδόν δύο χρόνια μετά τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι, προκαλούν ανατριχίλα. Αλλά και οργή σε όλους τους Έλληνες, καθώς συμπληρώνουν την εικόνα που είχαν αποκομίσει για τον απαράδεκτο τρόπο με τον οποίο χειρίστηκε την υπόθεση η κυβέρνηση Τσίπρα» υπογραμμίζει ο κ. Πέτσας και προσθέτει: «Δύο χρόνια μετά την τραγωδία κι ακόμη δεν έχουμε μάθει όλη την αλήθεια. Τώρα φαίνεται ότι για αυτό συνέβαλαν οι κραυγαλέες απόπειρες συγκάλυψης της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, που κράτησαν πολλά κρίσιμα στοιχεία στο σκοτάδι».

Σύμφωνα με τον κ. Πέτσα, «πρακτικές σαν κι αυτές που καταγγέλλονται δεν χωρούν σε δημοκρατικά πολιτεύματα» καταλήγοντας πως «η τότε αρμόδια υπουργός κυρία Όλγα Γεροβασίλη, αντί να απειλεί άλλους, οφείλει να δώσει σήμερα κιόλας εξηγήσεις, όπως και η τότε ηγεσία της Πυροσβεστικής».

Γεροβασίλη: Πολιτική καπηλεία των νεκρών

«Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος της κυβέρνησης Μητσοτάκη χαρακτηρίζει ως απειλή την άσκηση του νόμιμου δικαιώματός μου να μην επιτρέψω σε οποιονδήποτε να με συκοφαντεί, να μην επιτρέψω στο ψέμα και τους όποιους εκφραστές του να λερώσουν την πολιτική διαδρομή, το αξιακό μου σύστημα και την προσωπική μου αξιοπρέπεια» απάντησε η γραμματέας της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ, Όλγα Γεροβασίλη.

Απευθυνόμενη προς τον κυβερνητικό εκπρόσωπο σε υψηλούς τόνους, «εξηγούμαι λοιπόν στον κύριο Πέτσα -που ζητά από μένα εξηγήσεις για κάτι το οποίο μέχρι χθες δε γνώριζα κι αν είναι αληθές ό,τι διάβασα στην Καθημερινή είναι ψευδέστατο όσον με αφορά: Για τους ανθρώπους της Αριστεράς η υπεράσπιση των δικαιωμάτων, η δικαιοσύνη και η απόδοσή της συνιστούν ύψιστη αξία και διαρκές ζητούμενο. Οτιδήποτε διαφορετικό είναι αυτό που συνιστά απειλή για τη Δημοκρατία και τις λειτουργίες της» σχολίασε η κ. Γεροβασίλη, καταλήγοντας: «Ας ψάξουν λοιπόν αλλού να βρουν κομμάτια να στηρίξουν την αναίσχυντη πολιτική καπηλεία των νεκρών της τραγωδίας στο Μάτι. Ας ψάξουν αλλού και άλλους τρόπους να αποπροσανατολίσουν από τα τεράστια προβλήματα που η κυβέρνηση Μητσοτάκη έφερε και φέρνει με γοργά βήματα στην οικονομική και κοινωνική πραγματικότητα, στο παρόν και το μέλλον της χώρας μας».

ΣΥΡΙΖΑ: Καμία παρέμβαση δεν υπήρξε

Αν και ο επικοινωνιακός μηχανισμός του ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει αντιδράσει μέχρι το απόγευμα κεντρικά στο δημοσίευμα της «Καθημερινής», «για άθλια επιχείρηση πολιτικής καπηλείας» έκανε λόγο η Κουμουνδούρου, αναφέροντας σε ανακοίνωση της: «Η ΝΔ προσπαθεί για ακόμα φορά να εκμεταλλευτεί την τραγωδία στο Μάτι για να προάγει τη δική της πολιτική ατζέντα των ψεμάτων και της λάσπης. Επιλέγει μάλιστα, επιχειρώντας μια χυδαία σπέκουλα στον ανθρώπινο πόνο, να το κάνει αυτό τη μέρα ακριβώς που οι άνθρωποι της περιοχής αλλά και όλοι οι Έλληνες κάνουν μνημόσυνο στη μνήμη των θυμάτων της τραγωδίας.

Ο κ. Μητσοτάκης την ώρα που βρίσκεται στις Βρυξέλλες και αφήνει μια ακόμη μάχη για τη στήριξη της ελληνικής οικονομίας να πάει χαμένη, δήθεν συγκλονίστηκε από τις αποκαλύψεις και μιλά ξανά για ευθύνες. Είναι όμως ο ίδιος άνθρωπος που τον περασμένο Σεπτέμβρη από τη Σύνοδο του ΟΗΕ μίλησε για καταστροφική πυρκαγιά που οφείλεται στη κλιματική αλλαγή. Είναι επίσης αυτός που αμέσως μόλις εξελέγη αναβάθμισε σε ΓΓ τον αρχηγό της ΕΛΑΣ που είχε αποπεμφθεί από τον ΣΥΡΙΖΑ λόγω της τραγωδίας.

Και σήμερα, μπροστά στα τραγικά αδιέξοδα στα οποία έχει φέρει την οικονομία, επιλέγει να κάνει πάλι αυτό που γνωρίζει καλά: φθηνή αντιπολίτευση στην αντιπολίτευση με συκοφαντίες, μπας και αλλάξει η ατζέντα. Η πραγματικότητα είναι ότι καμία παρέμβαση δεν υπήρξε και ούτε θα μπορούσε να υπάρξει από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, στις έρευνες για το Μάτι.  Η άθλια επιχείρηση πολιτικής καπηλείας θα πέσει στο κενό και οι εμπνευστές της θα κληθούν να λογοδοτήσουν».

Γεννηματά: «Να έρθουν όλα στο φως»

Θέση για τις αποκαλύψεις πήρε ανοιχτά σήμερα το πρωί και η πρόεδρος του Κινήματος Αλλαγής, Φώφη Γεννηματά, ζητώντας «να έρθουν όλα στο φως».

Μιλώντας στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΙ, «από την πρώτη στιγμή σταθήκαμε στο πλάι των κατοίκων και αναδείξαμε ότι υπάρχουν ευθύνες. Το χειρότερο από όλα είναι ότι το βράδυ, την ώρα που καίγονταν άνθρωποι και ενώ το γνώριζε η κυβέρνηση, έστησαν ένα επικοινωνιακό σόου για να καλύψουν τις ευθύνες αυτές» σχολίασε η κ. Γεννηματά.

Η πρόεδρος του Κινήματος Αλλαγής, ωστόσο, επέμεινε ότι «πέρα από πρωτοσέλιδα, η δικαιοσύνη που έχει αναλάβει την υπόθεση πρέπει να διερευνήσει σε βάθος την υπόθεση και όλα να έρθουν στο φως. Μιλάμε για πάνω από 100 ανθρώπινες ζωές, για παιδιά».

«Είναι τραγικό αυτό που συνέβη. Δεν μπορώ ούτε να το σκέφτομαι και να το θυμάμαι. Ήταν ένας παράδεισος το Μάτι και έγινε δυστυχώς ένας χώρος τραγωδίας» τόνισε η κ. Γεννηματά και κατέληξε: «αξίζει λοιπόν για τη μνήμη των ανθρώπων, των δικών τους, αυτών που κατοικούν σήμερα στο Μάτι να βρεθεί ποιοι έχουν ευθύνες για αυτό που συνέβη».

Σάλος και στο Twitter

Οξείες αντιδράσεις καταγράφηκαν ταυτόχρονα και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με τον υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνι Γεωργιάδη να σχολιάζει στο Twitter:

«Την ίδια ημέρα που κυκλοφόρησε αυτή η συγκλονιστική, ανατριχιαστική και ταυτόχρονα τόσο ντροπιαστική για αυτούς είδηση από την @Kathimerini_gr η κυρία πουλάει τρέλα».

«Μάτι-102 νεκροί αλλά κανένας νεκρός πάνω από το κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ. Οι αυριανές αποκαλύψεις ξεπερνούν και την πιο νοσηρή φαντασία «Θάψ’ τα γιατί θα σε σκίσουμε» τουίταρε ο βουλευτής του ΚΙΝΑΛ, Ανδρέας Λοβέρδος.

«Αδιανόητοι εκβιασμοί και απειλές για να θαφτεί η έρευνα για το Μάτι» σχολίασε στον προσωπικό του λογαριασμό στο twitter και ο Γενικός Γραμματέας του Πρωθυπουργού, Γρηγόρης Δημητριάδης.

Δυσκολίες με το… καλημέρα

Οι έρευνες, σύμφωνα με το δημοσίευμα, ξεκινούν την επόμενη της εθνικής τραγωδίας, καθώς η Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Ξένη Δημητρίου ζήτησε από τον τότε Προϊστάμενο της Εισαγγελίας Πρωτοδικών, Ηλία Ζαγοραίο να διερευνήσει «τι συνέβη». Το επόμενο εικοσιτετράωρο η Εισαγγελία αναθέτει στον αξιωματικό της Πυροσβεστικής, Δημήτρη Λιότσιο, ως εγγεγραμμένο στο μητρώο των εμπειρογνωμόνων, να αναλάβει την έρευνα για το Μάτι.

Ο κ. Λιότσιος δέχεται, αν και έχει γνώση της κρισιμότητας της υπόθεσης, δεν μπορεί ωστόσο να γνωρίζει τα εμπόδια που θα «ξεφύτρωναν» με το… καλημέρα.

Το πρώτο που του κάνει εντύπωση υπήρξε το γεγονός ότι πρόσωπα εμπλεκόμενα στην έρευνα γνωρίζουν μέχρι που φτάνουν οι αρμοδιότητες με βάση το διοριστηριό του από την Εισαγγελία, ακόμη και αυτού του είδους οι «υπομνήσεις» έρχονται μέσα από το Πυροσβεστικό Σώμα. Ο εμπειρογνώμονας ζητά τότε από την Εισαγγελία νέο διοριστηριο για έρευνα εις βάθος, το οποίο εκδίδεται στις 3 Αυγούστου.

Παρά τις υπηρεσιακές «παραινέσεις» που δέχεται το διάστημα της έρευνας και φτάνουν μέχρι την προτροπή «θαψ’τα», ο εμπειρογνώμονας συνεχίζει και έχοντας φτάσει στο πρώτο πόρισμα δυο μήνες μετά την τραγωδία, η έρευνα «παγώνει», αφού η Εισαγγελία του Αρείου Πάγου κρίνει ότι θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί ένα διοικητικό πόρισμα της επιθεωρήτριας Δημόσιας Διοίκησης, που ακόμη εκκρεμεί.

Η εισαγγελική παραγγελία διαρρέει στον Τύπο και υπό το βάρος των αντιδράσεων η έρευνα συνεχίζεται, μέχρι τη στιγμή που ανακινείται ζήτημα ακυρότητας της πραγματογνωμοσύνης λόγω του βαθμού του εμπειρογνώμονα, αφού ως πυραγός δεν μπορεί να ελέγχει ανώτερους του.

Τελικά, τον Μάρτιο του 2019 το εισαγγελικό πόρισμα καταλήγει σε ποινική δίωξη 20 κρατικών και αυτοδιοικητικών παραγόντων σε βαθμό πλημμελήματος.

Τότε, την ανάκριση αναλαμβάνει ο ανακριτής, Αθανάσιος Μαρνέρης, ο οποίος, σύμφωνα με τις αποκαλύψεις της «Καθημερινής», παρέλαβε εκτός από την υπόθεση και νέα εμπόδια.

Αναζητώντας το χαμένο καταγραφικό

Χαρακτηριστικό της κατάστασης ήταν το περιστατικό, στο οποίο ανακαλύπτει την ύπαρξη δεύτερου καταγραφικού των επικοινωνιών της Πυροσβεστικής και όταν το αναζητά σε έφοδο στο Συντονιστικό Κέντρο, οι αξιωματικοί του ζητούν… ένταλμα, για να τους απαντήσει «μα εγώ είμαι το ένταλμα». Αφού περνούν τέσσερις ώρες, εντοπίζει το υπόγειο που είχε τοποθετηθεί το καταγραφικό και όταν το επισκέπτεται, διαπιστώνει πως το καταγραφικό έχει ξηλωθεί…

Τελικά, στα μέσα Ιουνίου ολοκληρώνεται η έρευνα του ανακριτή και ζητάει από την Εισαγγελία συμπληρωματική δίωξη για το Μάτι.

Τα μοιραία λάθη

Το πάζλ των μοιραίων λαθών ξεκινά, σύμφωνα με το δημοσίευμα, από την απουσία εναέριας επιτήρησης από το ΓΕΑ, όποτε δεν εντοπίστηκε η πυρκαγιά. Επόμενο λάθος στην αλυσίδα λαθών υπήρξε η απόφαση μεταστάθμευσης των εναέριων μέσων στο αεροδρόμιο της Ελευσίνας, με αποτέλεσμα να ακινητοποιηθούν εκεί τα πτητικά μέσα, αν και ο ελεγκτής εναέριας κυκλοφορίας είχε ενημερώσει ότι αυτό επίκειτο, λόγω των καιρικών συνθηκών. Επίσης, λάθος κατά τον ανακριτή ήταν και η διαχείριση την ίδια ώρα της πυρκαγιάς στο διυλιστήριο της Motor Oil, αφήνοντας από λάθος επιχειρησιακή εκτίμηση το Μάτι χωρίς πτητικά μέσα.

Λάθη διαπιστώνει η ανακριτική έρευνα και στο σχέδιο εκκένωσης της περιοχής. Αφενός «στελέχη της Πυροσβεστικής και της Περιφέρειας, ενώ γνωρίζουν την επικινδυνότητα της κατάστασης, δεν προχωρούν στην εκκένωση της περιοχής την κρίσιμη στιγμή», δηλαδή μεταξύ 17.30 και 17.40. Και αφετέρου «παράλληλα κανείς δεν δίνει εντολή στα πυροσβεστικά πλοιάρια (τέσσερα στον αριθμό) αλλά και σε σωστικές λέμβους των ΕΜΑΚ να μεταβούν στην περιοχή και να συνδράμουν στη διάσωση όσων είχαν βρει καταφύγιο στη θάλασσα».

Οι διάλογοι που σοκάρουν: «Θα μαζευτούμε και θα σε σκίσουμε»

Στα σοκαριστικά στοιχεία που έρχονται στο φως από την «Καθημερινή», το ηχητικό ντοκουμέντο που εξασφάλισε ο πυραγός Λιότσιος από τη συνομιλία του με τον τότε αρχηγό του Σώματος, Βασίλη Ματθαιόπουλο αποτυπώνουν τους κώδικες λειτουργίας της υπηρεσίας σε αντίστοιχες περιπτώσεις, παρότι ο εμπειρογνώμονας ηχογραφούσε από το κινητό του τηλέφωνο τον Αρχηγό, καθώς «ο τότε αρχηγός, Βασίλης Ματθαιόπουλος τον απείλησε, τον εκβίασε και του ζήτησε να θάψει στοιχεία και όλα αυτά, ισχυριζόμενος ότι έπραττε με εντολή της τότε πολιτικής ηγεσίας», σύμφωνα με το δημοσίευμα.

«Πού πας ρε;»

Παρότι στη συνάντησή του με τον εμπειρογνώμονα, ο κ. Ματθαιόπουλος προσπαθεί να τον καλοπιάσει, «που πας εσύ να δείξεις ικανότητες με τα θηρία, με 100 νεκρούς. Που πας ρε;» φέρεται να λέει ο Αρχηγός, απειλώντας τον πυραγό ότι «εάν γράψεις για ευθύνες των ανωτέρων σου, όλοι θα μαζευτούμε και θα σε σκίσουμε».

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, τον επιπλήττει ακόμη και τον κατηγορεί πως δεν έχει τις κατάλληλες γνώσεις, λέγοντάς του πως «Τα βάζεις με το Δασαρχείο; Θα σου ανοίξουν τον κώλο. Θα τα βάλεις με τη Δούρου; Θα σου ανοίξει τα καπούλια… Μόλις δούμε ποιοι κατηγορηθούμε θα βάλουμε τρεις δικηγόρους… Και το μεμονωμένο μετά… Δεν είναι απλά τα πράγματα».

«Θάψε τα έγγραφα»

Η επιχείρηση συγκάλυψης θα είχε ως επίκεντρο και την εξαπάτηση των εισαγγελικών αρχών, για τις οποίες ο πρώην αρχηγός δεν φέρεται να δείχνει ιδιαίτερο σεβασμό.

«Ξέρει ο εισαγγελέας τι χαρτιά έχεις ζητήσει;» ρωτά ο Ματθαιόπουλος, με τον εμπειρογνώμονα να απαντά πως τα περισσότερα έγγραφα έχουν ήδη κοινοποιηθεί στην εισαγγελία, για να εισπράξει ως απάντηση του επικεφαλής του Σώματος την «παραίνεση»:

«Κοίτα ποια έχουν, ποια δεν έχουν…και θαψ’τα. Με ηρεμία, δεν χρειάζεται πανικός».

Όσο για την πραγματογνωμοσύνη που πρέπει να παραδώσει στον Εισαγγελέα, η «συμβουλή» του αρχηγού είναι η… λιτότητα. «Φτιαχτ’ τα απλά και ας σε περάσουν για κουτό…Πέντε πραγματάκια: άνεμοι, καύσιμος ύλη, μείξη πεύκων με σπίτια, δόμηση αναρχική, αυθαίρετη. Με αποτέλεσμα η πυρκαγιά μέσα σε μια ώρα να φύγει. Εγώ δεν σε βάζω ούτε να μπλέξεις, ούτε τίποτα…».

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, στο πλαίσιο των «συναδελφικών» συμβούλων, ο κ. Ματθαιόπουλος επαναλαμβάνει πως «η εντολή για συγκάλυψη ήρθε από «την υπουργό». «Η υπουργός αυτό μου είπε. Κάλεσέ τον και πες του μη γράψει για ευθύνες ανώτερων και μη γράψει ότι ευθύνεται ο δήμαρχος, η Δούρου ή κάποια υπηρεσία, ή το Δασαρχείο».

«Έτσι γίνονται τα παιχνίδια»

Στους «καυτούς» διαλόγους, το πλέον μη αναμενόμενο είναι το αφήγημα του τότε Αρχηγού της Πυροσβεστικής για το πως «γίνονται τα παιχνίδια» αντιποίνων, ακόμη και αν για αυτά χάνονται αθώες ψυχές.

Δυο μήνες μετά τη φονική πυρκαγιά, «έχεις 15 χρόνια, 20 για να πάρεις σύνταξη. Θα έρθει το χαρτάκι από πάνω, χωρίς να το θέλω εγώ, για τη Σάμο, και στην πρώτη φωτιά μην του σηκώσεις και τίποτα» φέρεται να λέει ο κ. Ματθαιόπουλος, περιγράφοντας τη δυσμενή μετάθεση και την έλλειψη επιχειρησιακής υποστήριξης στον εμπειρογνώμονα ως αντίποινα υπηρεσιακών παραγόντων, εργαλειοποιώντας δηλαδή την ανθρώπινη ζωή για ξεκαθαρίσματα λογαριασμών των ανώτερων στελεχών.

«Έτσι γίνονται τα παιχνίδια. Έτσι έγιναν πέρυσι τα παιχνίδια με τον Καπέλιο» περιγράφει ο κ. Ματθαιόπουλος και προσθέτει «για να καθαρίσει ο Καπέλιος τον Βασιλειάδης τον άφησε και στα Κύθηρα χωρίς εναέρια και στην Μάνη χωρίς εναέρια. Τόσοι είναι οι Φάκελοι στους εισαγγελείς του Γυθείου και και του Πειραιά. Έτσι παίζεται το παιχνίδι», κατέληξε.