Σε ηλικία 91 ετών απεβίωσε χθες το βράδυ στην Αθήνα, όπου ζούσε τα τελευταία χρόνια ο πρώην πρόεδρος της ΔΑΝΕ Επαμεινώνδας (Νώντας) Σολούνιας.
Ο ίδιος που κατάγονταν από τη Σάμο, είχε μεσουρανήσει ως επιχειρηματίας επί 4 συνεχόμενες δεκαετίες στο νησί της Ρόδου.
Είχε διατελέσει πρόεδρος της Ολυμπιακής Αεροπορίας, Γενικός Γραμματέας του ΕΟΤ, πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Ρόδου, ενώ μαζί με τον θείο του Ερρίκο, είχαν κάνει πρωτοποριακές επενδύσεις στο νησί μας.
Στις ταραχώδεις εποχές που διοίκησε τη ΔΑΝΕ, κατηγορήθηκε, καθαιρέθηκε, φυλακίστηκε, λοιδορήθηκε.
Έζησε στη συνέχεια απομονωμένος σχεδόν στην Αθήνα, πικραμένος με ελάχιστες συναναστροφές και επικοινωνίες με γνωστούς του από τη Ρόδο.
Έφταιξε, πήγε φυλακή, έχασε ξενοδοχεία, βίλες, αλευρόμυλους, τιμωρήθηκε και πλήρωσε-πανάκριβα είναι η αλήθεια- και τα δικά του λάθη αλλά και τα λάθη άλλων πολλούς από τους οποίους είχε ευεργετήσει.
Το 2011, ένας άνθρωπος που είχε ζήσει κοντά του, όσο ίσως κανένας άλλος, ο αείμνηστος Γιάννης Τζωρτζής, (υπήρξε επί 42 χρόνια στενός του συνεργάτης) μίλησε στη ΡΟΔΙΑΚΗ και τη Ροδούλα Λουλουδάκη, για τον Επαμεινώνδα Σολούνια σκιαγραφώντας έτσι το πορτραίτο του και κάνοντας αναδρομή στο παρελθόν:
Δεν είναι Ροδίτης ο Νώντας Σολούνιας;
Η οικογένεια του ήρθε από τη Σάμο το 1947 όταν ο ίδιος και η αδελφή του Ελένη ήταν μικρά παιδιά. Ο πατέρας του ήταν ο Σπύρος, και είχε αδελφό τον Δημήτρη και τον Ερρίκο ο οποίος ήταν γνωστός ως Ροίκος, εξ ου και η στοά Ροίκου στο κέντρο της πόλης της Ρόδου.
Πλούσια οικογένεια
Στη Σάμο δραστηριοποιείτο σε ελαιοτριβεία, στην οινοποιία και την παγοποιία. Τα τρία αδέλφια, όταν έγινε η απελευθέρωση της Δωδεκανήσου, άρπαξαν την ευκαιρία της πώλησης των Αλευρόμυλων από τον Ιταλό ιδιοκτήτη τους και μετακόμισαν στη Ρόδο.
Θα θυμάστε ότι και οι Αλευρόμυλοι, λόγω υποθήκης τους, ενεπλάκησαν στις «ορέξεις» των διαφόρων «καλοπροαίρετων» δανειστών, το τελευταίο διάστημα της θητείας του ως προέδρου.
Η επιχείρηση των Αλευρόμυλων αναπτύχθηκε ραγδαία διότι είχε το μονοπώλιο παραγωγής αλεύρων και επί μία 20ετία σχεδόν αποτελούσε τη μεγαλύτερη βιομηχανική επιχείρηση στη Δωδεκάνησο, με δεδομένο ότι είχε το μονοπώλιο στην κάλυψη των αναγκών της Δωδεκανήσου σε παράγωγα του σίτου και των υποπροϊόντων του σίτου που ήταν οι ζωοτροφές.
Ανέπτυξε κι άλλες δραστηριότητες όμως και μάλιστα σε διαφορετικούς τομείς.
Στα μέσα της δεκαετίας του 1965-75 επεξέτεινε τη δραστηριότητά της και εκτός Δωδεκανήσου σε Χίο, Μυτιλήνη, ακόμη και στην Κύπρο.
Παράλληλα ίδρυσαν σε συναφή βιομηχανία παραγωγής ζυμαρικών τα περίφημα, ανά την Ελλάδα, μακαρόνια ROSOL, με τα αρχικά της επωνυμίας να προέρχονται από το όνομα Ροίκος Σολούνιας, που υπήρξε και ο διευθύνων σύμβουλος αυτής της εταιρίας. Δυστυχώς επήλθε ο θάνατος του Ροίκου, πολύ νωρίς στα 55 του.
Προτού πεθάνει είχε ξεκινήσει βιομηχανία παραγωγής ηλεκτροκινητήρων στην Αθήνα. Αυτή η επέκταση, ενδεχομένως λόγω του μεγάλου ανταγωνισμού, να υπήρξε μία από τις αιτίες για την απώλεια κερδών αφού κεφάλαια μεταφέρθηκαν από τη Ρόδο για τον εκσυγχρονισμό της, χωρίς ωστόσο να επιφέρουν τα προσδοκώμενα αποτελέσματα.
Το ξενοδοχείο πότε δημιουργήθηκε;
Το 1965 με 1970 όταν ξεκίνησε η τουριστική ανάπτυξη της Ρόδου ανήγειραν στο κέντρο της πόλης το ξενοδοχείο «Δελφίνι», πάνω από τη στοά Ροίκου. Κι αυτό, ολόκληρο το οικοδόμημα πουλήθηκε. Είναι μια ιστορία πολύ πονεμένη.
Είχε και μία αδελφή
Την Ελένη, η οποία υπήρξε πρωτοπόρος στην ανάπτυξη του τουρισμού της Κρήτης. Οργάνωσε και ίδρυσε το περίφημο Elounda Beach στον ʼγιο Νικόλαο της Κρήτης.
Ο ίδιος ο Νώντας από τη στιγμή που πέθανε ο πατέρας του και οι θείοι του και με δεδομένο ότι η αδελφή του δραστηριοποιείτο στην Κρήτη, έχτισε το 1968 το ξενοδοχείο Rhodes Bay στην Ιξιά, δυναμικότητας 750 κλινών.
Ο Νώντας ήταν για την εποχή του από τους πλέον μορφωμένους επιχειρηματίες. Γνώριζε άπταιστα τη γαλλική και την αγγλική γλώσσα, απίθανα καλλιεργημένος και είχε επαφές και γνωριμίες ανά τον κόσμο.
Αυτό το ταλέντο ίσως το κληρονόμησε από τον παππού του, από την πλευρά της μητέρας του που ήταν διπλωμάτης καριέρας.
Πολλά χρόνια διετέλεσε και πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Ρόδου.
Το μεγάλο του μεράκι ήταν η ενασχόλησή του με τα κοινά της δεύτερης πατρίδας του γιατί πίστευε στην ανάπτυξή της.
Με τη δραστηριότητά του στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις αναγνωρίσθη από τους συναδέλφους επιχειρηματίες της Ρόδου οι οποίοι επί 15 συνεχή έτη τον εξέλεγαν πρόεδρο της Ένωσης Ξενοδόχων της Ρόδου. Ήταν αδιαμφισβήτητα, την περίοδο 1970-85 ο μοναδικός με προσβάσεις για την προώθηση των συμφερόντων του κλάδου. Ίσως αυτή η παράμετρος των επιδιώξεών του, για το γενικό καλό, να ήταν μια από τις αιτίες για τις οποίες άρχισε να μην αφιερώνει πια προσωπικά, πολύ χρόνο για τις ατομικές του επιχειρήσεις.
Πόσο προσωπικό απασχολούσε στις επιχειρήσεις του;
Ογδόντα άτομα στο ξενοδοχείο «Δελφίνι», 180 στους Αλευρόμυλους, 50 στα μακαρόνια, 180 άτομα στο ξενοδοχείο Rhodes Bay.
Εκείνη την περίοδο των Αλευρόμυλων ήταν εύνοια για τον εργάτη ή τον υπάλληλο να ανήκει στο προσωπικό αυτής της επιχείρησης δεδομένου ότι οι συνθήκες εργασίας ήταν ευρωπαϊκού επιπέδου και οι αμοιβές του προσωπικού καλύτερες από τις τότε ισχύουσες συλλογικές συμβάσεις.
Ο υπάλληλος στους Αλευρόμυλους είχε καλύτερο μισθό από τον υπάλληλο τραπέζης.
Η δική σας γνωριμία μαζί του πώς έγινε;
Η γνωριμία μας έγινε το 1956 γυρνώντας εκείνος μετά από πολυετή παραμονή στο εξωτερικό για τις σπουδές του, ως κληρονόμος των επιχειρήσεων κι εγώ ως νεαρός υπάλληλος στους Αλευρόμυλους.
Υπήρξε μία χημεία μεταξύ μας η οποία κράτησε 42 χρόνια και τον έκανε να με διορίσει παράλληλα προσωπάρχη στο ξενοδοχείο Rhodes Bay και μετέπειτα να μου αναθέσει τη διεύθυνση του κεντρικού πρακτορείου της ΔΑΝΕ στη Ρόδο.
Τη ΔΑΝΕ, την αρχή του τέλους για τον Σουλούνια. Πώς γεννήθηκε αυτό το όνειρο;
Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ΄80 θέλησε μαζί με δυό-τρεις τοπικούς παράγοντες ακόμα να κάνει πραγματικότητα το μεγάλο όνειρό του: την ίδρυση της ναυτιλιακής εταιρείας ΔΑΝΕ η οποία δυστυχώς για εκείνον και τις επιχειρήσεις του τον απορρόφησε ολοκληρωτικά.
Ξεκίνησαν λοιπόν ανά την Δωδεκάνησο και την Ελλάδα τη συγκέντρωση συμμετοχών για να καλύψουν το απαραίτητο ιδρυτικό κεφάλαιο για μια ναυτιλιακή εταιρεία λαϊκής βάσης, μια προοπτική που για τα δεδομένα της εποχής, απαιτούσε γιγάντια προσπάθεια.
Καταλάβαινε τότε ότι άρχιζε να χάνει τον έλεγχο;
Ήταν εκ φύσεως άνθρωπος που έδινε πρωτοβουλίες στους συνεργάτες του. Ήταν εκ φύσεως και εκ πεποιθήσεως αποκεντρωτικός επιχειρηματίας κι αυτό οφείλεται στην μεγάλης διάρκειας παραμονή του στο εξωτερικό για σπουδές.
Τι δεν πήγε καλά;
Δυστυχώς το κεφάλαιο που συγκεντρώθηκε από τις συμμετοχές του κόσμου και των επιχειρηματιών δεν ήταν στο ύψος που απαιτείτο, με αποτέλεσμα ο Νώντας Σολούνιας να δεχτεί εμπράγματες υποθήκες της προσωπικής του περιουσίας της πρώην Τράπεζας Πίστεως για να οριστικοποιηθεί το αρχικό κεφάλαιο της ΔΑΝΕ.
Ποιος άλλος, αλήθεια, θα τολμούσε και θα δεχόταν αυτή την κίνηση; Η ΔΑΝΕ δεν θα υπήρχε εξ αρχής αν δεν έκανε αυτή την κίνηση ο Νώντας.
Δυστυχώς για την κοινωνία της Ρόδου δεν ήταν κατανοητή η φύση των επιχειρήσεων της Ναυτιλίας όπου οι ανταγωνιστές ήταν φυσικά πρόσωπα τα οποία έπαιζαν πολύ σκληρά και οι αποφάσεις τους παίρνονταν στη στιγμή.
Ο Σολούνιας, επί 15ετία πρόεδρος της ΔΑΝΕ, έπρεπε για κάθε επέκταση ή επιχειρηματική κίνηση να παίρνει την έγκριση του 12μελούς διοικητικού συμβουλίου, το οποίο αποτελείτο από Δωδεκανησίους αλλά και από μέλη της υπόλοιπης Ελλάδας.
Όλοι αυτοί έπρεπε να κληθούν να έρθουν στη Ρόδο, να συνεδριάσουν, να υπάρξουν αντιδράσεις και μεμψιμοιρίες και μετά να παρθεί μια απόφαση. Έτσι οι ευκαιρίες χάνονταν εν ριπή οφθαλμού.
Μια τέτοια ευκαιρία πήγε να πιάσει ο πρόεδρος, σε κάποια φάση της ΔΑΝΕ, η οποία δεν τελεσφόρησε λόγω αντιδράσεων και μεμψιμοιρίας, με αποτέλεσμα να εκτεθεί οικονομικά. Υποτίθεται ότι αυτό το άνοιγμα το έκανε εν γνώσει του, με δεδομένο ότι ήξερε πως μπορούσε να υπερκαλυφθεί στο πολλαπλάσιο από την προσωπική του περιουσία.
Όμως στις επιχειρήσεις υπάρχουν και τα απρόοπτα. Το ερώτημα είναι: Γιατί ενώ υπήρχε διοικητικό συμβούλιο στη ΔΑΝΕ ο μόνος υπεύθυνος ήταν ο Νώντας Σολούνιας; Επειδή αποκλειστικά και μόνον αυτό όριζε ο νόμος περί ανωνύμων εταιρειών;
Τι σας έλεγε εκείνες τις εποχές;
Η μεγάλη του απογοήτευση, απ΄ ότι διέκρινα από τις συμφραζόμενες εκμυστηρεύσεις του, ήταν ότι προδόθηκε δυστυχώς από ανθρώπους στους οποίους εμπιστεύτηκε καίριες θέσεις, αναδεικνύοντας τους. Κι εκείνοι δεν στάθηκαν στο ύψος της αποστολής για την οποία τους είχε εμπιστευτεί.
Δεν περίμενε ότι τα πράγματα θα πάρουν αυτή την τροπή;
Για την προσωπική του διαδρομή αυτή ήταν μια απρόσμενη εξέλιξη, από κάθε άποψη.
Όταν αρχίζει η κατηφόρα και αναμειχθούν τράπεζες και ιδιώτες δανειστές, που σημειωτέον είχαν ευνοηθεί στο παρελθόν από το Νώντα Σολούνια, οι εξελίξεις είναι και απρόοπτες και απροσδιόριστες και ανεξέλεγκτες.
Το γεγονός είναι ότι ο Νώντας Σολούνιας φυλακίστηκε 18 μήνες! Ο άνθρωπος που από τις επιχειρήσεις του έζησε η μισή Ρόδος, κατέληξε στη φυλακή πάμφτωχος. Αυτός που δεν μπήκε ποτέ σε άλλες λογικές.
Το γραφείο του, όταν επί τριετίας έγινε γενικός γραμματέας Τουρισμού, το ανακαίνισε και το εξόπλισε με δικά του έξοδα. Της εταιρείας του.
Τον επισκεφτήκατε στη φυλακή;
Τον επισκέφτηκα στα κρατητήρια όταν τον έφεραν για μια δίκη.
Τι είπατε;
Απλά μείναμε σιωπηλοί.
Τον είχαν εγκαταλείψει όλοι τότε!
Κυρία Λουλουδάκη, υπάρχει μια τραγωδία σε όλη αυτή την ιστορία.
Αν μπορούσαν να ειπωθούν πράγματα και θαύματα για την αγνωμοσύνη κάποιων, που χάρη σ΄ αυτόν έγιναν μεγαλοσχήμονες, θα γραφόταν βιβλίο.
Έχει χάσει όλα τα περιουσιακά του στοιχεία σήμερα;
Είχε μια συλλογή από πίνακες και αρχαία αντικείμενα στο σπίτι του, τα κατάσχεσαν κι αυτά. Υπήρχε και μεγάλη ιδιοκτησία στη Σάμο στο Πυθαγόρειο, στο λιμάνι. Ζει στην Αθήνα, με τη σύζυγό του που είναι Γαλλίδα, κόρη βιομηχάνου.
Έχετε επικοινωνία τώρα πια;
Αραιά και που. Η Ρόδος τον έχει πικράνει. Φυσικό ήταν να έχει κι ο κόσμος πικρία γιατί χάθηκε η ΔΑΝΕ και χάθηκαν και οι μετοχές που είχαν.
Ο Νώντας όμως έφυγε το 1996 από τη διοίκηση. Από εκεί και πέρα η ΔΑΝΕ έζησε αρκετά χρόνια, με διάφορες διοικήσεις εξεχόντων προσωπικοτήτων της κοινωνίας της Ρόδου. Ποιο ήταν το αποτέλεσμα των «σωτήρων» έναντι του «καταχραστού» Νώντα Σολούνια;
Υπάρχει κάποιο επιμύθιο για την προσωπική ιστορία του Νώντα Σολούνια; Έχετε καταλήξει;
Δεν θα κομίσουμε γλαύκας εις Αθήνας εάν ισχυριστούμε «αλίμονο στους ευεργετηθέντες»
πηγή: rodiaki.gr
